Ο άνθρωπος. Ποίημα και εικόνα του αρχετύπου

Ο άνθρωπος είναι το μόνο ον σ' όλους τους κόσμους που εκτείνεται από τον παράδεισο ως την κόλαση. Το διαπασών της ανθρώπινης σκέψεως, των ανθρώπινων λογισμών, της ανθρώπινης αισθήσεως και διαθέσεως δονείται σε πολύ μεγαλύτερο εύρος από των αγγέλων και των διαβόλων. Μεγαλύτερο από τους αγγέλους διότι ο άνθρωπος μπορεί να κατέλθει ως το διάβολο, μεγαλύτερο από τον διάβολο, διότι μπορεί να υψωθεί ως το Θεό. Ο άνθρωπος, λοιπόν, είναι αιώνιο ον, είτε το θέλει είτε όχι. Πότε αρχίζει η αθανασία του ανθρώπου; Αρχίζει από την ελεύθερη προσχώρηση στο θείο Αγαθό ή το διαβολικό κακό, δηλαδή, στο Θεό ή στο διάβολο. Κατά τη διδασκαλία της Ορθόδοξης πίστεως στην Εκκλησία του Θεανθρώπου αυτό είναι το σπουδαιότερο και υπέρτατο: να βρεις το πρόσωπο του Θεού στον άνθρωπο. Μόλις το ανακαλύψεις ανακάλυψες την αιώνια αξία του, τη μοναδικότητά του, το αναντικατάστατο, την αθανασία και την αιωνιότητά του. Συχνά όμως η θεία μορφή στον άνθρωπο έχει καλυφθεί από το βόρβορο των ηδονών, τα αγκάθια των παθών, τα ζιζάνια των αμαρτιών και από το φλοιό της κακίας. Αλλά συ είσαι ορθόδοξος Χριστιανός και θα αφαιρέεις όλα αυτά από τη θεία μορφή, για να λάμψει πάλι το ανθρώπινο πρόσωπο στο ένθεο κάλλος του. Όταν έτσι κάμεις, τότε θα αγαπήσεις τον άνθρωπο και μέσα στην αμαρτία του. Η πίστη μας είναι ένας αδιάλειπτος αγώνας· η γη είναι το πεδίο μάχης για την αιώνια ζωή (Α΄ Τιμ. στ΄, 12). Αυτή είναι η κλήση μας. Όποιος σκέπτεται διαφορετικά δεν είναι του Χριστού.