Τσάλκα, το παρελθόν και το παρόν της

Οι Έλληνες του Καυκάσου είναι τα απόλυτα "ορφανά" που δε γνώρισαν ποτέ τη μητρική στοργή. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι ντόπιες εφημερίδες άρχισαν να αναφέρουν την Τσάλκα όταν οι κάτοικοι της Τιφλίδας εντυπωσιάστηκαν από τα νερά της, ενώ τους Έλληνες της περιοχής, όταν εκείνοι άρχισαν να πεθαίνουν μπροστά στα μάτια όλων. Στα σχεδόν 100 χρόνια της ύπαρξής τους στα εδάφη του Καυκάσου, κανείς δε μιλούσε υποστηρικτικά για αυτούς. Αντιθέτως, μάλιστα, τους φοβέριζαν όλοι όσοι πίστευαν ότι είναι τα αφεντικά της περιοχής. Στο μεταξύ, ο ελληνικός λαός κέντριζε την προσοχή των γειτονικών λαών για την εργατικότητα και την τάση του για ειρηνική συνύπαρξη.
Για εμάς και για την ιστορία είναι σπουδαίο ότι αυτή η σκληρή, σε κλιματολογικές συνθήκες, αλλά φιλόξενη περιοχή στη διάρκεια 180 ετών έγινε το σπίτι εκατοντάδων ελληνικών οικογενειών μεταναστών από την Ανατολία. Εδώ πρέπει να σημειωθεί ότι οι Ρωμιοί (Ρουμοί) της Ανατολίας σ' αυτό το τμήμα του Καύκασου πρόλαβαν να χτίσουν και να καθιερώσουν όχι μόνο τα ερείπια των δεκάδων γεωργιανών ορθόδοξων εκκλησιών, αλλά και με την ευγενική και τίμια στάση ζωή τους άρχισαν να νοικοκυρεύουν την περιοχή αυτή. Ο λαός αυτός στον χαρακτήρα του συνδύαζε την αυστηρότητα των ηθών και των εθίμων με την πραότητα της ψυχής και την καλή διάθεση απέναντι στους λαούς που τον περικύκλωναν. Χάρη στον καλόγνωμο χαρακτήρα του, ο λαός αυτός στη διάρκεια περίπου 200 ετών πρόλαβε να μετατρέψει την Τσάλκα σε μία δική του Ελλάδα όπου επικράτησε η ανθρωπιά, η αφοσίωση στην ιστορική πατρίδα του και η πίστη στη θρησκεία του. Τελικά, όχι μόνο οι φίλοι του, αλλά και οι εχθροί του αναγκάστηκαν να αναγνωρίσουν την σταθερότητα, την αποφασιστικότητα, την εργατικότητα και τον πατριωτισμό του.