Φρειδερίκος Νίτσε

Κριτική βιογραφία του μεγάλου φιλοσόφου. Κλειδί στην κατανόηση του έργου του.

Πάντα η λευτεριά είναι το τελικό νόημα του Νίτσε -το νόημα της ζωής του και της πτώσης του: όπως η φύση έχει ανάγκη από θύελλες και κυκλώνες για να δώσει διέξοδο στην υπερβολική έντασή της με μια βίαιη εξέγερση ενάντια στην ίδια της τη σταθερότητα, όμοια και το πνεύμα, από καιρό σε καιρό, έχει ανάγκη από έναν άνθρωπο διαμονιακό, που η ανώτερη δύναμή του ορθώνεται αντιμέτωπη στην κοινότητα της σκέψης και στη μονοτονία της Ηθικής. Έχει ανάγκη από έναν άνθρωπο που καταστρέφει και αυτοκαταστρέφεται· οι ηρωϊκοί όμως αυτοί επαναστάτες δεν είναι λιγότερο σμιλευτές και πλάστες του κόσμου απ' τους σιωπηλούς δημιουργούς. Αν αυτοί δείχνουν την πληρότητα της ζωής, οι άλλοι υποδηλώνουν την ασύληπτη έκτασή της· γιατί, πάντα και μοναδικά, απ' τις τραγικές φύσεις αποχτούμε συνείδηση της βαθύτητας του αισθήματος, και χάρη στ' ασύνορα πνεύματα η ανθρωπότητα γνωρίζει το ανώτατο μέτρο της.

ΣΤΕΦΑΝ ΤΣΒΑΪΧ