Το Σύνταγμα του Εθνικού Ενωτικού Κόμματος (1937)

Σημειώσεις, Πρόλογος: Καθ. Λίνος Μπενάκης

Το Σχέδιο του Εθνικού Ενωτικού Κόμματος του 1937 αποτελεί την έκφραση ενός δημοκρατικού και κοινοβουλευτικού Συντάγματος, με αρκετά ενισχυμένη όμως την Εκτελεστική Εξουσία, ώστε ορθώς ο συγγραφέας να χαρακτηρίζει τον εισαγόμενο δια του Σχεδίου κοινοβουλευτισμό ως «κεκραμμένο» λόγω του εμφανούς περιορισμού των αρμοδιοτήτων των Αντιπροσωπευτικών Σωμάτων. Εξηγεί όμως ότι με το Σχέδιο αυτό ο Π. Κανελλόπουλος δεν επεδίωκε μόνο την άσκηση συνταγματικής πολιτικής.
Το Σχέδιο ήταν μία πολύ ευρυτέρου σκοπού πολιτική πράξη που απέβλεπε στο να υπερκεράσει τον Μεταξά στους ισχυρισμούς του για την βαθύτατη κρίση του κοινοβουλευτικού συστήματος κυβερνήσεως, την οποία ο δικτάτωρ της 4ης Αυγούστου απέδιδε στην «βουλευτοκρατία». Για τον ίδιο λόγο ο συντάκτης του Σχεδίου στρέφεται κατά των κομμάτων που αρνούνται την ελευθερία του λόγου και γενικότερα τις δημοκρατικές ελευθερίες, ώστε να αφαιρέσει από τον Μεταξά το «άλλοθι» του αντικομουνισμού. Για τον ίδιο επίσης λόγο ο Συντάκτης του Σχεδίου ομιλεί πολύ για την «εθνικήν ιδέαν», το «εθνικό κράτος» και άλλες έννοιες που ανήκαν στο πολιτικό λεξιλόγιο της δικτατορίας.
Ο συγγραφέας θεωρεί βέβαιο ότι σε μια μελλοντική Εθνοσυνέλευση που θα συνεκαλείτο υπό συνθήκες ελευθερίας, ο Κανελλόπουλος θα τροποποιούσε μερικές θέσεις του που περιλαμβάνονται στο Σχέδιο, όπως τις σχετικές με τη ρύθμιση των σχέσεων των εργαζομένων και της εργοδοσίας τις οποίες παρέπεμπε αποκλειστικά σε υποχρεωτική διαιτησία. Επομένως το Σχέδιο του 1937 δεν εξέφραζε τις οριστικές συνταγματικές αντιλήψεις του Εθνικού Ενωτικού Κόμματος αλλά πρωτίστως ήταν ένα μέσο καταπολεμήσεως του τότε κρατούντος αυταρχικού καθεστώτος.