Δίων Χρυσόστομος

Ο Περί Φιλοσοφίας (70) Λόγος του Δίωνος Χρυσοστόμου, επιφανούς φιλοσόφου, ρήτορος και διακεκριμένου εκπροσώπου της Δεύτερης Σοφιστικής, είναι ένας φιλοσοφικός διάλογος συγγεγραμμένος στο πρότυπο της πλατωνικής τεχνοτροπίας, ενώ θεματικώς εκθέτει τις θεωρίες των κυνικών φιλοσόφων. Το βραχείας εκτάσεως αυτό κείμενο, το οποίο, πιθανώς, δεν μας διασώζεται ολόκληρο, παρουσιάζει με τρόπο διεισδυτικό τις διαφορές ανάμεσα στους ψευδό - φιλοσόφους και τους αληθινούς λάτρεις του φιλοσοφικού βίου. Βασική θέση του συγγραφέα αποτελεί το επιχείρημα ότι οι γνήσιοι φιλόσοφοι δύνανται να συνδυάσουν αρμονικά την θεωρητική διακήρυξη με την συνακό­λουθη μετουσίωσή της σε έργο, εν αντιθέσει με τους ψευδό - φιλοσό­φους, που είναι, απλώς, οιηματίες και λάλοι. Οι τελευταίοι επιχειρούν ανεπιτυχώς να πείσουν δια της ρητορικής για τις φιλοσοφικές τους δεξιότητες. Ο Δίων εκτοξεύει σφοδρές μομφές απέναντι σε αυτούς που πασχίζουν να καπηλευτούν την ευγενή φύση της φιλοσοφικής δραστηριότητας και υποστηρίζει, τελικώς, ότι ο φιλόσοφος είναι ο κατεξοχήν άνθρωπος της δράσης, ήτοι αυτός που σπεύδει πάντοτε να κάνει πράξη την εκάστοτε πνευματική ρήση. Το σύντομο αυτό κειμενικό απόσπασμα, καθώς ορίζει τον φιλόσοφο ως άτομο που καταδικάζει απόλυτα τις ανούσιες ηδονές, μάλλον συνεγράφη κατά την πέρίοδο της εξορίας του Δίωνος, αφού τότε ο συγγραφέας διάγει ασκητικό βίο περιπλανώμενος ρακένδυτος σε διάφορα μέρη της Ρω­μαϊκής Αυτοκρατορίας. Εν τέλει, ο Λόγος τούτος παρουσιάζει άψογα την πολυσχιδή προσωπικότητα του συγγραφέως, αφού εντάσσεται στο διανοητικό κλίμα της Δεύτερης Σοφιστικής, θίγει φιλοσοφικά ζητήματα σχετιζόμενα με τις θεωρίες του κυνισμού και αναφέρεται υπαινικτικά στην ρητορική. Το παρόν πόνημα αποτελεί την πρώτη ερμηνευτική έκδοση του έργου στην χώρα μας εμπλουτίζοντας, έτσι, την σχετική με τον Δίωνα Χρυσόστομο ελληνική βιβλιογραφία.