Οι αγριόκυκνοι

«Φύγετε από το παλάτι!» είπε η κακιά βασίλισσα στα έντεκα αγόρια. «Γίνετε μουγκά πουλιά και πετάξτε μακριά!» Η βασίλισσα, όμως, δεν μπόρεσε να κάνει στα αγόρια το κακό που επιθυμούσε, γιατί αυτά μεταμορφώθηκαν αμέσως σε έντεκα πανέμορφους αγριόκυκνους. Με μια δυνατή κραυγή, πέταξαν όλοι μαζί από το παράθυρο του παλατιού, πέρασαν τους αγρούς και τα δάση και χάθηκαν στον ορίζοντα...

Η έκδοση αυτή έγινε με αφορμή τα διακόσια χρόνια από τη γέννηση του μεγάλου Δανού παραμυθά Χανς Κρίστιαν Άντερσεν. Κείμενο και εικόνες θα ταξιδέψουν τους νεαρούς αναγνώστες σε τόπους όπου όλα είναι δυνατά, όλα είναι μαγικά.





ΚΡΙΤΙΚΗ



Το αριστούργημα αυτό του Χανς Κρίστιαν Αντερσεν βαστά από παλιά λαϊκά παραμύθια, κυρίως από παραμύθια που είχαν συλλέξει οι αδελφοί Γκριμ, πρωτοδημοσιεύτηκε στα 1837 και είναι από τα πρώτα παραμύθια που έκαναν τον Δανό συγγραφέα γνωστό και δημοφιλή. Η ομορφιά της αφήγησης, των αλλεπάλληλων δυνατών σκηνών, των ποιητικών διαλόγων, των μοναδικών περιγραφών είναι κυριολεκτικώς ανείπωτη. Και η ένταση επίσης. Από τα ωραιότερα του μεγάλου παραμυθά.

Πρόκειται για μια ιστορία αγάπης και αφοσίωσης. Και για την επικράτηση του Καλού απέναντι στις δυνάμεις του Κακού. Τέλος, για τη νίκη αθωότητας και το θρίαμβο της αγάπης. Αλλωστε τι άλλο πρεσβεύουν τα παραμύθια;

Ο πλούσιος και δίκαιος βασιλιάς σαν χήρεψε πήρε γυναίκα όμορφη και κακιά, που εχθρευόταν τα παιδιά του, έντεκα παλικάρια κι ένα κορίτσι, το στερνοπούλι του, την πανέμορφη Ελίζα. Η καινούργια βασίλισσα ζήλευε και κακολογούσε τα παιδιά, και τα δώδεκα, κι έκανε τα πάντα για να τα διαβάλει, έως ότου έφτασε στα άκρα. Με τις σκοτεινές δυνάμεις που διαλεγόταν προσπάθησε, και το κατόρθωσε, να απομακρύνει τα παλικάρια. Και διέταξε μεν να γίνουν μουγκά, ασήμαντα πουλιά, αυτά όμως μεταμορφώθηκαν σε έντεκα πανώριους κύκνους. Την Ελίζα την είχε ήδη ξαποστείλει σε ένα αγροτόσπιτο χαμένο και ξεχασμένο, πάνω από το οποίο πέρασαν τα αδέλφια-κύκνοι κάνοντας κύκλους μη τυχόν και τους δει η αδελφούλα τους, αλλά αυτή δεν τους αντιλήφθηκε.

Με τα χρόνια, και όταν η Ελίζα έκλεισε τα δεκαπέντε, ζήτησε -επιτέλους!- ο βασιλιάς και πατέρας της να τη δει. Ετσι η όμορφη κόρη ξαναγύρισε στο παλάτι απ' όπου ξανάφυγε, διωγμένη πάλι από τη μάγισσα μητριά. Περιπέτειες. Πολλές και αναπόφευκτες. Για το χατίρι της αγάπης και μόνον. Που και εδώ, για μιαν ακόμη φορά, θαυματουργεί καθώς με τη δύναμη της αγάπης και την επιμονή της η Ελίζα κατάφερε να λύσει τα μάγια και να ξαναφέρει κοντά της τα αδέλφια της, υπέροχα παλικάρια πια κι ας χρειάστηκε να περάσει από τρόμους και βάσανα, ακόμα και από τη φρίκη της καταδίκης σε θάνατο, μάλιστα στην πυρά, τρόπο θανάτωσης τότε των μαγισσών.

Το παραμύθι, παρά το αίσιο τέλος του, είναι τραγικό. Πολλές από τις περιγραφές έχουν ένταση, πάθος και τις διατρέχει ένα ρίγος. Και διαρκούν αρκετά, κάτι που δεν συνηθίζεται στα παραμύθια του Χ.Κ. Αντερσεν. Και διαθέτουν μιαν άπειρη και μεγάλη ομορφιά, γεγονός που το κάνει το παραμύθι αυτό σαν πολύτιμο πετράδι σπάνιας κοπής ή σαν εκείνα τα διαμαντένια κοντύλια με τα οποία έγραφαν τα πριγκιπόπουλα ή, τέλος, σαν το αστέρι που φορούσαν στο μέρος της καρδιάς τους κάθε πρωί φεύγοντας για το σχολείο.

Η εικονογράφηση είναι, και αυτή, μεγάλης ομορφιάς.



ΕΛΕΝΗ ΣΑΡΑΝΤΙΤΗ

ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ - 22/04/2005