Η πίπα του Στάλιν και άλλα (αντι)σοβιετικά ανέκδοτα

ΤΑ ΑΝΤΙΚΑΘΕΣΤΩΤΙΚΑ ΑΝΕΚΔΟΤΑ στην ΕΣΣΔ και στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης υπήρξαν ένα φαινόμενο με τεράστια έκταση, διάρκεια και ποικιλία, παρά τις συνέπειες που υφίσταντο όσοι τα αναπαρήγαν. Στο ανά χείρας βιβλίο ανθολογούνται περί τα 160 αντιπροσωπευτικά (αντι)σοβιετικά ανέκδοτα, που προέρχονται
από ρωσικές ή μεταφρασμένες στα αγγλικά πηγές και καλύπτουν την περίοδο από τα πρώτα μετεπαναστατικά χρόνια μέχρι την κατάρρευση των σοσιαλιστικών καθεστώτων.
Το εισαγωγικό κείμενο επιχειρεί να ερμηνεύσει τα ανέκδοτα ως ιστορικό
φαινόμενο αλλά και ως δημιούργημα του προφορικού πολιτισμού. Στόχος
της ανθολογίας είναι να δώσει στον αναγνώστη μια μικρή γεύση της ιστορίας
του λεγόμενου «υπαρκτού σοσιαλισμού» από τη σκοπιά των ανθρώπων που
έζησαν την ιστορία αυτή στο πετσί τους. Το πικρό γέλιο τους δεν είναι παρά
άλλη μια ψηφίδα της ανθρώπινης κατάστασης· όπως λέει ο Επιθεωρητής του
Γκόγκολ : «Με ποιόν γελάτε ; Με τους εαυτούς σας γελάτε !»
*
«Κάθε αστείο είναι μια μικρή επανάσταση.»
ΤΖΩΡΤΖ ΟΡΓΟΥΕΛ

«Τα ανέκδοτα δεν ήταν μικρές επαναστάσεις, ήταν όμως μικροί τόποι ελευθερίας.»
ΚΡΙΣΤΙ ΝΤΕΪΒΙΣ

Περί αισιοδοξίας

— Τα πράγματα θα γίνουν χειρότερα, λέει ο απαισιόδοξος.
— Χειρότερα δεν γίνεται, απαντά ο αισιόδοξος.