Το χαμόγελο του Λένιν

Βράδυ της 3ης Απριλίου του 1917. Μόλις το τρένο πέρασε από τη Ropsha, έναν οικισμό στα νοτιο-δυτικά του Πέτρογκραντ, ο Lenin ήπιε μία γουλιά από το τσάι του και ακούμπησε το κεφάλι στο παράθυρο. Τα φώτα της πόλης φαίνονταν πια καθαρά. Σε λίγη ώρα θα πατούσε το πόδι του στον κεντρικό σταθμό, όπου τον περίμεναν κάποιοι φίλοι. Σκέφτηκε ότι η αγωνία πια τελείωνε και σε λίγες μέρες θα ξεκινούσε το μεγάλο πλάνο που χρόνια τώρα σχεδίαζε. Ένα ακαθόριστο χαμόγελο σχηματίστηκε στο τραβηγμένο από το μεγάλο ταξίδι, πρόσωπό του. Ο Lenin χαμογέλασε και το χαμόγελό του αυτό έσπρωξε την ανθρωπότητα πιο βαθειά στο πεπρωμένο της… Η Γερμανία και η Ρωσία ήταν στα αντίπαλα στρατόπεδα του Α’ Παγκόσμιου Πολέμου. Ο Κάιζερ επιζητούσε με κάθε τρόπο τη διάλυση του ήδη αποδυναμωμένου ρωσικού στρατού, ώστε να απελευθερώσει τα γερμανικά στρατεύματα από το ανατολικό μέτωπο και να τα χρησιμοποιήσει για την εξουδετέρωση των δυτικών του αντιπάλων. Η Ρωσία είχε αναρίθμητες απώλειες μέχρι το 1917 και η Προσωρινή Κυβέρνηση που είχε προκύψει μετά την επανάσταση του Φεβρουαρίου του έτους αυτού, υποσχόταν ότι θα κρατούσε τη χώρα μέσα στον πόλεμο, στο πλευρό της Αντάντ. Ο Lenin, όμως, που βρισκόταν εξόριστος στην Ελβετία, πίστευε ότι ο πόλεμος αυτός γινόταν για το ξαναμοίρασμα του κόσμου ανάμεσα στις ιμπεριαλιστικές αυτοκρατορίες της εποχής και ήθελε να οργανώσει τη σοσιαλιστική επανάσταση και να αποτραβήξει τη χώρα του από τον πόλεμο. Ο Κάιζερ, λοιπόν, είχε στα χέρια του ένα μοναδικό χαρτί: να βοηθήσει τον Lenin, δηλαδή έναν υπήκοο μίας χώρας εχθρικής προς τη Γερμανία, να περάσει μέσα από γερμανικό έδαφος για να φτάσει στη Ρωσία και, στη συνέχεια, να χρηματοδοτήσει τη σοσιαλιστική επανάσταση στη χώρα αυτή, αποσκοπώντας στην υπογραφή ξεχωριστής συνθήκης ειρήνης με τη Ρωσία. Η ιστορία εξελίχθηκε κατ’ αυτόν ακριβώς τον τρόπο. Τόσο ο Κάιζερ, όσο και ο Lenin πίστευαν ότι εξυπηρετούσαν τέλεια τα σχέδιά τους. Ο Κάιζερ ήθελε να κερδίσει τον πόλεμο και ο Lenin να οργανώσει την επανάσταση. Και οι δύο ήλπιζαν να αλλάξουν τον κόσμο. Και οι δύο έπαιζαν δραματικά το ρόλο τους, πίσω από τη μοίρα της Ευρώπης και ολόκληρου του κόσμου. Έμεινε όμως ένα ακανθώδες ερώτημα, γύρω από το οποίο αναπτύχθηκε μία ογκώδης βιβλιογραφία: μήπως ο Lenin έπαιξε, στην ουσία, το παιχνίδι των Γερμανών; Μήπως η Οκτωβριανή Επανάσταση δεν ήταν παρά ένα καλοδουλεμένο σχέδιο της Γερμανίας, που αποσκοπούσε στην κατίσχυσή της στον πόλεμο και στο ξαναμοίρασμα του κόσμου; Τι προκύπτει από τα επίσημα ντοκουμέντα κρατικών φορέων και από τις μελέτες και αναλύσεις ειδικών ιστορικών; Που βρίσκεται η αλήθεια και που η μυθοπλασία και η συνωμοσιολογία για τα γεγονότα που συνέβησαν λίγο πριν από την επάνοδο του Lenin στη Ρωσία, αλλά και λίγο μετά; Περιδιαβαίνοντας το ταξίδι της επιστροφής του Lenin, αναπτύσσονται στις σελίδες του βιβλίου οι σοβαρές θεωρητικές διεργασίες στους κόλπους της Αριστερής διανόησης, που είχαν ξεκινήσει στη Ρωσία καιρό πριν την επανάσταση, οι απόψεις του Lenin για την επανάσταση και το ρόλο του κόμματος, η θεωρία της διαρκούς επανάστασης του Trotsky, οι λόγοι που έφεραν την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης και άλλα συναφή θέματα.