Επίσημα κείμενα του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως II

H ανασύσταση του Πατριαρχείου Kωνσταντινουπόλεως το 1454 επέτρεψε στους ορθόδοξους χριστιανούς που βρέθηκαν στον κλοιό της οθωμανικής κυριαρχίας να έχουν ξανά μιαν ανώτατη εκκλησιαστική αρχή και ταυτόχρονα μια θεσμική οργάνωση της κοινωνίας τους. Για να μελετηθεί αυτό το φαινόμενο και να διερευνηθούν οι πολλαπλές συνέπειες που ανέκυψαν υπάρχει η ανάγκη για αξιόπιστες πηγές, με πρώτα τα πεπραγμένα του ίδιου του Πατριαρχείου.

Το 2013 (και σε αναθεωρημένη έκδοση το 2016) παρουσιάστηκαν τα σαράντα δύο πατριαρχικά κείμενα που σώζονται από την περίοδο 1454-1498. Στον δεύτερο τόμο, που βλέπει σήμερα το φως της δημοσιότητας, παρουσιάζονται εκατόν πέντε κείμενα που χρονολογούνται από την περίοδο 1498-1565, κείμενα από τα οποία μόνο τρία σώζονται στα Αρχεία του Πατριαρχείου, ενώ τα υπόλοιπα εντοπίστηκαν σε αρχεία και βιβλιοθήκες της Ελλάδας και του εξωτερικού.

Με το δημοσίευμα αυτό η ιστορική έρευνα αποκτά ένα πολύτιμο βοήθημα, όπου ο μελετητής θα βρει συγκεντρωμένα σε εύχρηστη και έγκυρη έκδοση τα εκατόν πέντε σωζόμενα επίσημα κείμενα. Από τα κείμενα αναδύεται ένα ευρύ φάσμα θεμάτων που αφορούν την εσωτερική ζωή της Eκκλησίας, κείμενα με τα οποία η ανώτατη εκκλησιαστική αρχή απευθύνεται σε μοναστικά ιδρύματα, σε ορθόδοξους χριστιανούς που ζούσαν στην Οθωμανική Aυτοκρατορία, κείμενα που αφορούν τις σχέσεις της Oρθόδοξης Eκκλησίας με την ορθόδοξη κοινότητα της Βενετίας, τη μονή του Σινά ή τους ηγέτες της Ρωσίας. Ο τόμος ολοκληρώνεται με αναλυτικό ευρετήριο ονομάτων, τόπων και όρων και έναν πίνακα με τα αρχεία και τις βιβλιοθήκες όπου εντοπίστηκαν τα πρωτότυπα ή τα αντίγραφά τους. Η έκδοση πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο Ερευνητικού Προγράμματος που επιχορηγήθηκε από το Ίδρυμα Ωνάση