Ματαιοδοξία

Τι μπορεί να εκμυστηρεύεται, άραγε, ένας συγγραφέας και αθεράπευτα διανοούμενος, κάπου στα μέσα της ηλικίας του, ήδη εξαρτημένος από το αλκοόλ και αποκαρδιωμένος απ' τη ζωή, σε μια πρώην μαθήτριά του και ερωμένη του και τώρα μεταπτυχιακή σπουδάστρια σε Πανεπιστήμιο του Λονδίνου;
Απλώς, σκέψεις που ποτέ δεν είχε το θάρρος να τις εμπιστευτεί σ' αυτήν, μνήμες προσωπικών στιγμών που ο χρόνος μετάγγισε τη νοσταλγική αύρα τους και, τέλος, σχόλια για τη λογοτεχνική πραγματικότητα που τη βρίσκει φτωχή, περιωριοποιημένη και αλυσιτελή.

Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου

ΚΡΙΤΙΚΗ



Η επιστολιμαία λογοτεχνία είναι είδος που θάλλει με το Ρομαντισμό και απογειώνεται στα χέρια του Ντοστογιέφσκι. Ενα γράμμα συμβολίζει αρχετυπικά τη γραφή και την επικοινωνία, καθώς λειτουργεί σαν σώμα επιθυμίας και σαν ανάκλιντρο μνήμης. Τελικά, τα «γράμματα» χάνουν το ρηματικό τους χαρακτήρα, γίνονται κιτρινισμένα αντικείμενα και φετίχ στο συρτάρι της μελαγχολίας. Το γράμμα δικαιώνει και το συγγραφέα και τον αναγνώστη, αλλά αποθεώνει το κείμενο, αυτό τον αδιαμεσολάβητο ομφάλιο λώρο ανάμεσα σε αποστολέα και παραλήπτη.

Στο επιστολικό αφήγημα «Ματαιοδοξία» και σε μιαν παροξυσμική προσωποποιΐα της ταυτολογίας, ο συγγραφέας Αριστηνός υποδύεται έναν συγγραφέα που στέλνει λυσσασμένα γράμματα αδυναμίας σε μιαν -νεότερη- παλιά του ερωμένη, η οποία επιδίδεται στο πιο δημοφιλές νεοελληνικό σπορ: εκπονεί διδακτορικό στην αλλοδαπή!

Ο εραστής-αφηγητής-επιστολογράφος θυμάται, διδάσκει, υποβάλλει αλλά κυρίως μιλά στον εαυτό του συνείροντας αλλότρια κείμενα και μπερδεύοντας τον δοκιμιακό με τον προφορικό λόγο. Ο Αριστηνός εδώ διεκπεραιώνει μια φιλοδοξία υψηλή: θέλει να υπηρετήσει την πειραματική φόρμα και την ανατροπή αλλά συγχρόνως να καταθέσει λογοτεχνία με στιλιστικά ποικίλματα και με σελίδες που να διαβάζονται απνευστί.

Μετά «Την Εκδίκηση του Συγγραφέα» (Οδυσσέας, 1998) ο Αριστηνός επανέρχεται στο γνωστό εξομολογητικό του κλίμα και μας καθιστά κοινωνούς της βιωμένης του εμπειρίας, των διαβασμάτων του, των προσώπων, ζώντων και τεθνεώτων, που τον συντρόφευσαν πραγματικά ή συμβολικά. Από τη μια, η Αλίνα, το «αντικείμενο» της ηδονής, και απ' την άλλη, ο Φλομπέρ, ο Ρισάρ, ο Καρούζος, ο Καρυωτάκης και ο Σταυρόγκιν. Παράλληλα, ξενύχτια και ομαδικές συνουσίες, ένα κομμένο δάχτυλο, ο Αρης σε ρόλο νοσοκόμου και μια πολυκύμαντη ερωτοτροπία με τη γλώσσα, αυτήν την ανεπίληπτη ερωμένη.

Γι' αυτό, αναγνώστη, μην κολακευτείς πως οι επιστολές της «Ματαιοδοξίας», έστω και έμμεσα, απευθύνονται σε σένα. Ο Αριστηνός δεν έχει άλλον αποδέκτη από τη ματαιοδοξία της γραφής.



ΜΑΝΟΣ ΣΤΕΦΑΝΙΔΗΣ

ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ - 03/01/2003