Φρόυντ και Νίτσε

«Ο Νίτσε, στον οποίο ελπίζω να βρω λόγια για πολλά που μένουν βουβά μέσα μου», λέει ο Φρόυντ προσεγγίζοντας αναγνωστικά τον Νίτσε.
«Φρόυντ και Νίτσε»: αυτή η σύζευξη έγινε αντιληπτή ήδη από τις απαρχές της ψυχανάλυσης, από τη στιγμή που μάθαμε για τις εκπληκτικές αντηχήσεις του ενός έργου στο άλλο. Πρέπει ακόμη να περάσουμε από την αναλογία στην αντιπαραβολή, μεταφέροντάς τη στο γενικό πλαίσιο της σχέσης του ιδρυτή της ψυχανάλυσης με τη φιλοσοφία και τους φιλοσόφους και εξάγοντας από αυτήν το ιστορικό πλαίσιο της συνάντησής τους. Η σχέση με τον Νίτσε αφορά μέχρι και την ταυτότητα του φροϋδικού προτάγματος, που αναζητά τον ορισμό του βάσει της συνάφειας και της οριοθέτησης ως προς αυτό το προνομιακό φιλοσοφικό πρόταγμα. Αυτό που επιχειρούμε να αποκαταστήσουμε εδώ είναι η ζωντανή συνάντηση του Φρόυντ και του Νίτσε –μέσω των έργων τους, μέσω της συστηματικής αντιπαραβολής των κοινών θεματικών–, ώστε να εντοπίσουμε το διαφορετικό και όσα διακυβεύονται με αυτό: ένστικτο και ενόρμηση, νιτσεϊκή ψυχολογία και φροϋδική ψυχανάλυση, αγάπη και σεξουαλικότητα, ασυνείδητο και συνείδηση, όνειρο και συμβολισμός, νεύρωση και ηθικότητα, κουλτούρα και πολιτισμός, η θεραπεία: η μεταστοιχείωση των αξιών και ο νόμος, η θέληση για δύναμη και η ενόρμηση θανάτου.

«Ο Νίτσε και ο Φρόυντ όντως επένδυσαν και οριοθέτησαν το ενορμητικό πεδίο με διακριτά όργανα και ετερογενείς αρχές. Κατανοούμε, λοιπόν, το παράδοξο που τους κάνει να συνδιαλέγονται ερήμην τους, μια που η αντίστοιχα γόνιμη σκέψη του ενός και του άλλου τους έκανε να επενδύσουν με δύο διακριτές ομιλίες το ίδιο κείμενο που προσφέρεται προς σκέψη –επιδράσεις της υλικότητας της ενόρμησης της οποίας το ίχνος εντός της ιστορικής διαλεκτικής επεσήμανε, εξάλλου, ο Μαρξ, όπως δείξαμε προηγουμένως».