Τηλεπισκόπιση - Φωτοερμηνεία στις γεωεπιστήμες

Τηλεπισκόπηση, είναι η επιστήμη και η τεχνική συλλογής και επεξεργασίας δεδομένων από απόσταση (από τον αέρα ή το διάστημα), για τον προσδιορισμό της φύσης και των ιδιοτήτων ενός ή περισσοτέρων αντικειμένων της Γης, με τη βοήθεια ειδικών συστημάτων καταγραφής της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας (των δεκτών τηλεπισκόπησης). Για το σκοπό αυτό χρησιμοποιούνται διάφορες περιοχές του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος (ΗΜΦ), κυρίως το τμήμα μεταξύ 0,4μm και 30cm (ορατό, υπέρυθρο και μικροκυματικό τμήμα του ΗΜΦ). Στο παρόν βιβλίο περιγράφονται κυρίως οι δέκτες τηλεπισκόπησης που δίδουν εικόνες ή φωτογραφίες (δηλαδή οι απεικονιστές ή συστήματα εικονοληψίας / απεικόνισης), όπως είναι οι διάφοροι τύποι σαρωτών, οι μικροκυματικοί απεικονιστές (ραντάρ) και οι ψηφιακές φωτογραφικές μηχανές (κάμερες). Φυσικά δεν αποκλείονται και οι αναλογικές φωτογραφικές κάμερες που δίδουν τις παραδοσιακές α/φίες, γιατί ορισμένα αρχεία συμβατικών α/φιών (π.χ. της ΓΥΣ) χρησιμοποιούνται για τη διαχρονική μελέτη διαφόρων αντικειμένων / φαινομένων της Γης, στην προ δορυφορικών εικόνων εποχή. Επίσης, στο βιβλίο παρουσιάζονται οι σύγχρονες τεχνικές ψηφιακής επεξεργασίας και ανάλυσης δορυφορικών εικόνων για την οπτική βελτίωσή τους. Αυτές οδηγούν στην ακριβέστερη εξαγωγή συμπερασμάτων για το στατικό και δυναμικό περιβάλλον της Γης, δια της μελέτης των τεσσάρων αβιοτικών σφαιρών (ατμόσφαιρας, υδρόσφαιρας, κρυόσφαιρας, λιθόσφαιρας), της βιόσφαιρας και τις μεταξύ αυτών αλληλοεπιδράσεις. Όσον αφορά τις γεωεπιστήμες, η τηλεπισκόπηση βρίσκει πολυάριθμες εφαρμογές στο χερσαίο, υδάτινο και ατμοσφαιρικό περιβάλλον, π.χ. στη γεωμορφολογία, γεωλογία, τεκτονική, κοιτασματολογία, γεωφυσική-σεισμολογία, φυσικές καταστροφές (σεισμοί, κατολισθήσεις, πλημμύρες, πυρκαγιές κ.α.), ωκεανογραφία, μετεωρολογία κ.α. Επίσης, η τηλεπισκόπηση εφαρμόζεται και σε πιο ειδικά θέματα σύγχρονων μεθόδων ψηφιακής επεξεργασίας-ανάλυσης δορυφορικών δεδομένων, όπως στην τρισδιάστατη αναπαράσταση του αναγλύφου (DEM), σε γεωδαιτικές εφαρμογές για τον εντοπισμό μικρομεταβολών του αναγλύφου (συμβολομετρία SAR) κ.α. Το παρόν βιβλίο δεν απευθύνεται μόνο σε προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς φοιτητές των Τμημάτων Γεωλογίας, αλλά και σε άλλους επιστήμονες (γεωγράφους, γεωεπιστήμονες-περιβαλλοντολόγους, μηχανικούς κ.α.), οι οποίοι ενδιαφέρονται να μελετήσουν το γεωπεριβάλλον από τη δική τους επιστημονική προσέγγιση, χρησιμοποιώντας εναέρια και διαστημικά τηλεπισκοπικά δεδομένα.