Ζα Ζα

Μια γυναίκα δεν αντέχει τη ζωή της και επιλέγει να την αλλάξει. Κι αυτή εδώ είναι η ιστορία της...

Το μυθιστόρημα «Ζα ζα» ανήκει σε εκείνη τη σπάνια κατηγορία βιβλίων που τολμούν να ρίχνουν φως σε κρυμμένες πτυχές της ανθρώπινης ψυχής, που εξερευνούν σκοτεινά πάθη, απόκρυφες, κολασμένες περιοχές επιθυμιών. Πάθη και επιθυμίες βασανιστικές στη θεμελιώδη σημασία τους. Γι’ αυτό όταν τελειώνεις το βιβλίο, δεν το ξεχνάς ούτε το προσπερνάς. Τα θέματα και τα ερωτήματα που θέτει, οι απόψεις και τα συμπεράσματα που αποκομίζεις από την ανάγνωσή του, με ένταση μένουν στο μυαλό για να τα αναλύεις και να τα επεξεργάζεσαι. Αυτή η ανεξίτηλη ένταση που αφήνει το βιβλίο οφείλεται στο καυτό θέμα του, που είναι η πορεία της ηρωίδας Άννας να διολισθήσει με τη θέλησή της στην πορνεία, να γίνει πόρνη πολυτελείας. Καυτό το θέμα που εισχωρεί βαθιά στις σχέσεις των δύο φύλων, στις σχέσεις υποταγής και κυριαρχίας, καλού και κακού, ζωής και θανάτου, τέχνης και ζωής, καθώς και στην αναζήτηση της προσωπικής αυτοδιάθεσης για ευτυχία.

Με το βάρος ενός γάμου που πνέει τα λοίσθια σε συναισθηματικό και ερωτικό επίπεδο, η ηρωίδα του μυθιστορήματος Άννα νιώθει την κενότητα και την ασημαντότητα μέσα στην οποία κυλάει η ζωή της. Είναι μια γυναίκα μορφωμένη, καλλιεργημένη, με οικονομική άνεση και καταξιωμένη στην καριέρα της έχοντας υπεύθυνη θέση σε πολιτιστικό ίδρυμα. Για να ξεπεράσει την άχαρη και ανούσια ζωή της, μέσα από διάφορα στάδια «μύησης» στον κόσμο της ηδονής, και όχι χωρίς δισταγμούς, αναστολές και ενοχές, τις οποίες τελικά υπερνικά, γίνεται πόρνη πολυτελείας. Και εδώ βγαίνουν οι υπέλαμπρες αποκαλύψεις που κάνουν το βιβλίο συναρπαστικό, όχι μόνο για το ζωντανό, αφοπλιστικό και γεμάτο χυμούς λόγο του συγγραφέα, αλλά και για την παρρησία σε θέματα ερωτισμού και σεξουαλικότητας, σαδισμού και μαζοχισμού, δίψας για εξουσία και επικυριαρχία, με την αναπόφευκτη βία να βγαίνει στο προσκήνιο.

Τον ψυχισμό της ηρωίδας και τις τρομακτικές αλλαγές που αποφασίζει για τη ζωή της, με επιδεξιότητα και διεισδυτική ματιά τον ξετυλίγει σε τρίτο πρόσωπο ο παντογνώστης συγγραφέας-αφηγητής. Παρακολουθούμε την ηθελημένη κάθοδο της Άννας στον κόσμο της έκλυτης ηδονής, των επικίνδυνων ερωτικών συναντήσεων στην επικράτεια των βίαιων ενστίκτων.

«Ο πόλεμος είναι η πορνεία των ανδρών» και «η πορνεία ο πόλεμος των γυναικών», επισημαίνει σε κάποιο σημείο ο συγγραφέας. Αν ο πόλεμος είναι το μέσο για την απόκτηση εξουσίας, κυριαρχίας και επιβολής, τι ακριβώς επιδιώκει η Άννα; Το ερώτημα μου φέρνει στο νου κάτι που άκουσα πριν από χρόνια ότι γινόταν στη Ταϊτή: κάθε φορά που ένας παντρεμένος άνδρας ήθελε να κάνει έρωτα με τη γυναίκα του έπρεπε να την «πληρώνει», ως ένδειξη πόθου.

Επίσης μου έφερε στο νου τα λόγια του Κώστα Ταχτσή: «δεν κρύβω την έντονη και επίμονη επιθυμία μου να είμαι ποθητός, διακαώς ποθητός από όλη την νεολαία, από αγόρια και κορίτσια, κάτι αφάνταστα δύσκολο, ως ακατόρθωτο και γι’ αυτό με πικραίνει». Αυτή την έντονη επιβεβαίωση ότι είναι ποθητή, διακαώς ποθητή αποκτά και απολαμβάνει η Άννα, που ως πόρνη ονομάζεται πλέον Ζα Ζα, από τους πελάτες με τους οποίους συνευρίσκεται και οι οποίοι πληρώνουν για να έχουν το αντικείμενο του πόθου τους. Και επειδή πόθος και εξουσία πάνε μαζί, η Ζα Ζα αποκτάει κυριαρχία πάνω στο ερωτικό παιχνίδι, γίνεται δυνατός παίκτης, μετατρέπεται συνειδητά σε «λύκαινα», όπως τη χαρακτηρίζει ο συγγραφέας.

Βέβαια, ο σαδισμός και ο μαζοχισμός εναλλάσσονται συνεχώς στο βιβλίο και σε ένα κόσμο «λύκων» όπου τα ένστικτα έχουν τον πρώτο λόγο, οι πατριαρχικές δομές που διέπουν την κοινωνία βγαίνουν κι εδώ γυμνά και ξεκάθαρα. Η Ζα Ζα δέχεται αγόγγυστα την υποταγή της, τον μαζοχισμό της από τα δυνατά, σκληρά και κυρίαρχα αρσενικά. Άλλωστε μόνο από δυνατούς και κυρίαρχους στο ερωτικό παιχνίδι άνδρες μπορεί να γευτεί ηδονή. Ως «λύκαινα» η Ζα Ζα ζει με ένταση τους αμέτρητους κινδύνους που ελλοχεύουν σε κάθε της επίσκεψη, δεν έχει καμία αυταπάτη ότι ο κίνδυνος είναι αναπόσπαστο κομμάτι του χώρου. Η Ζα Ζα θέλγεται επίσης από το γεγονός ότι έχει συναντήσει έναν ιδανικό εραστή -υπάρχει το ενδεχόμενο μέσω της πορνείας να συναντήσει και άλλους ιδανικούς εραστές- στο πρόσωπο του προστάτη της, για τον οποίο θα μπορούσε να οδηγηθεί ακόμη και στο θάνατο.

Η ηδονή, οι ιδανικοί εραστές, οι περιπέτειες, ο πανταχού παρών κίνδυνος στον κόσμο της πορνείας είναι η προσωπική διαφυγή της ηρωίδας από την ανούσια και πληκτική καθημερινότητα και τον αποτυχημένο γάμο της, ο οποίος διαλύεται. Είναι η δική της προσωπική επιλογή για απελευθέρωση και αυτοδιάθεση – κάτι που της δίνει τη δυνατότητα να «γράψει» τη δική της ζωή, όπως γράφει κανείς μια συγκλονιστική αφήγηση σε ένα βιβλίο.

Το μυθιστόρημα Ζα Ζα είναι σκληρό, τολμηρό, ακραίο και αποκαλυπτικό, σε προκαλεί να αναλογιστείς, να αναρωτηθείς, να διερευνήσεις το μέγα θέμα της λίμπιντο και της απελευθέρωσης μέσα από τη λίμπιντο. Σε προκαλεί να φτάσεις σε συμπεράσματα ή να τα αναθεωρήσεις, για να τα επεξεργαστείς ξανά. Με άλλα λόγια σε βάζει στα δύσκολα και στα σκοτεινά του υποσυνείδητου. Για όλους αυτούς τους λόγους είναι ένα μυθιστόρημα αξιοπρόσεκτο και συναρπαστικό.

Αν και το ερωτικό-σεξουαλικό στοιχείο έχει την πρωτοκαθεδρία στο μεγαλύτερο μέρος του βιβλίου, πάντα υποφώσκει η αίσθηση μέσα στο μυθιστόρημα ότι ο κόσμος μας δεν είναι διόλου σίγουρο ότι διέπεται από αλτρουισμό σε κάθε τομέα και επίπεδο της κοινωνικής ζωής. Αντίθετα είναι ένας κόσμος απειλητικός, ουσιαστικά είναι ένα «θηριοτροφείο» με τα γονίδια του εγωισμού έτοιμα να εφορμήσουν ανά πάσα στιγμή διψώντας για δύναμη και κυριαρχία. Και ασφαλώς τα ερωτήματα που προκαλούνται στον κάθε αναγνώστη γυρεύουν μια απάντηση, άλλωστε πέρα από την αισθητική απόλαυση αυτή είναι η αποστολή της τέχνης: ο στοχασμός τι είναι η ζωή, ο κόσμος κι η πραγματικότητα.