Τάσεις φυγής σε παράλληλο σύμπαν

Η Ρένα Αθανασοπούλου, μουσικός, θεατρολόγος, ζωγράφος, εκπαιδευτικός και ποιήτρια, «δανείζεται εαυτούς για να ζήσει», «ταξιδεύει τις νύχτες ως το πρωί κι επιστρέφει στον παρόν» να μας χαρίσει τη γραφή της, να μοιραστεί όλες τις τέχνες της μαζί μας.
Όπως συνηθίζω να λέω, «η τέχνη ενώνει και πρέπει να ενώνει για να γίνει ο κόσμος πιο καλός και η ζωή πιο υποφερτή». Η Ρένα Αθανασοπούλου όμως, μας πάει ένα βήμα παρακάτω, παραπέρα… ή παραπάνω! Μας ενώνει για τη συλλογικότητα, για την παρέα, για τον συγχρωτισμό…. επιστρατεύοντας όλες τις τέχνες. Στις λέξεις προσθέτει εικόνες, στις λέξεις και τις εικόνες προσθέτει χρώματα, πνοή και ήχους, κίνηση...
Σε όλο αυτό το ταξίδι που μας προτείνει, δε μένει παρά εμείς να συντονίσουμε τον βηματισμό μας με στόχο η δημιουργία να αναδείξει τις ιδέες, τα συν-αισθήματα, το χαμόγελο και κυρίως την αρμονία…
Με την ποίηση της Ρένας Αθανασοπούλου διασχίζουμε τα αισθήματα «ατελεύτητων στιγμών», «αλητεύοντας ως το ξημέρωμα στις jazz διαδρομές του παρόντος». Προσπαθεί να «αφυπνίσει τα γράμματα», τις λέξεις, μας προκαλεί να γράψουμε την πορεία της ζωής μας από την αρχή, προσπερνώντας «απρόσωπες χειραψίες», κάθε «φτωχό και μίζερο σ΄ αγαπώ», κάθε «δειλό θέλω», «κάθε χέρι που μας κρατά χωρίς να μας αγγίζει».
Η ποιήτρια με γλώσσα πλούσια, μεστή, με λέξεις επιλεγμένες, μας ταξιδεύει στον έρωτα, αντίκρυ στη θλίψη, τη διάψευση, την παραίτηση που ελλοχεύουν, με την ελπίδα να προσπαθεί να περάσει από τις χαραμάδες του χρόνου, να περάσει σαν φως και το φως που αναζητούμε να μας πλημμυρίσει.
Μέσα από τις σελίδες του βιβλίου, αποδρούν εικόνες ενός κόσμου πολυδιάστατου που μας περιστοιχίζει, η μνήμη παλινδρομεί ανάμεσα στο παρόν και το παρελθόν με το βλέμμα στο μέλλον, οι λέξεις ξεγυμνώνουν εικόνες, εικόνες αποκαλύπτουν ιστορίες, βιώματα και πόθους, στρέφοντας το μικροσκόπιο (ή μήπως το τηλεσκόπιο;) σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής, σε ένα εύρος που ξεκινάει από τις χαρές και επεκτείνεται ως την απέναντι όχθη της ζωής, τις απογοητεύσεις.
Η απελπισία (Αναστενάζω κραυγές, ξεφυσώ δάκρυα), η μοναξιά (Η μοναξιά πιλότος ενός αμείλικτου φυγόκεντρου χαμού), η ανάμνηση (Μόνος και πάλι σε κυκλώνα πυρωμένων αναμνήσεων), η παραίτηση (Σε βαρέθηκα εαυτέ), καλλιεργούν τάσεις φυγής λυτρωτικές, από την «Έξοδο κινδύνου».
Με τη δύναμη της φαντασίας, δραπετεύει «σε άναστρο άσυλο», «σε παράλληλο σύμπαν», που μοιάζει αδύνατο, ονειρικό, περιφέροντας στις σκέψεις την ελπίδα της συνάντησης με το εσύ.
Ο λυρικός ερωτισμός της δημιουργού, είναι διάχυτος είτε εκφράζοντας τους πόθους, είτε τα απωθημένα, είτε αντικρουόμενα αισθήματα, χωρίς να διστάζει να τα εξομολογηθεί στον αναγνώστη, διεκδικώντας ίσως την εξιλέωση.
Η μυστική αγάπη, περνάει από έναν δρόμο οδυνηρό, σαν σπίθα που σιγοκαίει κάτω από τις στάχτες και προσδοκά την στιγμή, που ένας ερωτικός άνεμος, την ανάψει και γίνει φλόγα: για τη θαλπωρή, φλόγα για το φως, φλόγα για τη λάμψη…
Επιστρέφω στη δημιουργό για να υπογραμμίσω πως η στοχαστική διάθεση, προστίθεται στην ποίηση της Ρένας Αθανασοπούλου, στις θεατρικές και στις μουσικές σπουδές και δημιουργεί ένα καλλιτεχνικό συνονθύλευμα, όπου στον ώριμο λόγο της, που εκφέρεται προσεκτικά, λέξη- λέξη, χτίζεται το οικοδόμημά της, προσθέτοντας συνδετικό υλικό, τις νότες και τη φωνή της. Σαν ολοκληρωθεί η «εστία» της, την καλλωπίζει με την γαλήνη και την ηρεμία της, με τη χροιά της φωνής και την αύρα της μουσικής, ανοίγοντας τα παράθυρα της ελπίδας, της προσδοκίας, σε καθαρούς ορίζοντες.
Μέσα στις σελίδες του, αποτυπώνει τους εκφραστικούς κώδικες του θεάτρου, της μουσικής και της ζωγραφικής, συνδέει την ποίηση με το σκίτσο της, ποίηση και νοήματα, μελωδία και νότες, κίνηση και εικόνα, καταλαμβάνουν το χώρο μέσα στο χρόνο και απογειώνονται μέσα από τα χέρια μας, από τις σελίδες του βιβλίου, μέσα από τους διαδρόμους του μυαλού μας με όχημα την σκέψη μας σε άλλη διάσταση.
Η δημιουργία του CD με απαγγελία της ποιήτριας και συνθέσεις του μουσικού Κώστα Μαργαρίτη προέκυψε από την επιθυμία της δημιουργού, να μοιραστεί την ποίησή της ή καλύτερα, να δώσει τη δυνατότητα στα άτομα με προβλήματα όρασης, να ακούσουν τις ποιητικές δημιουργίες, διανθισμένες με μελωδικές νότες.
Μα αυτά θα τα ανακαλύψετε, εσείς, παίρνοντας το βιβλίο, στο οποίο μέσα σε όσα μυσταγωγικά μας προσφέρει, μας «μυεί» και στην τεχνολογία στο τέλος του βιβλίου και μας προσγειώνει στην πραγματικότητα πάνω σε ένα… Qr code ακολουθώντας τις επιταγές της εποχής! Σαρώνοντάς στο Qr code μπορείτε να ακούσετε τα ηχογραφημένα ποιήματα από το κινητό ή από το tablet σας οποιαδήποτε στιγμή της ημέρας!
Το μεράκι της γι΄ αυτή την εκδοτική δουλειά είναι διάχυτο από το εξώφυλλο ως το οπισθόφυλλο, μέσα στις σελίδες με τα σκίτσα της να κλέβουν από τα λευκά κενά…
Τίποτα δεν έχει αφεθεί στην τύχη, σε όσες λεπτομέρειες και αν στρέψετε την προσοχή σας.
Γιατί αναζητώντας το απόλυτο αποτέλεσμα επέλεξε, να προχωρήσει σε αυτοέκδοση για να προσφέρει ένα βιβλίο με όποιο κόστος για την ίδια, όπως ακριβώς το ονειρεύτηκε, με επιμέλεια σε όλα τα στάδια της δημιουργίας του.
Αυτό δεν είναι μόνο άξιο θαυμασμού από εμάς, αλλά ενδεικτικό του σεβασμού από τον οποίο διακατέχεται η ίδια απέναντι στις τέχνες που υπηρετεί, μα και στους αναγνώστες που θα πάρουν το βιβλίο με το CD.
Γινόμαστε κοινωνοί, συμμετέχουμε σε μια καλλιτεχνική μυσταγωγία, βιώνοντας μια απελευθέρωση σε ένα άλλο παράλληλο σύμπαν, στο οποίο μπορεί να μας εκτοξεύσει η ποίηση.

Οι περισσότεροι άνθρωποι με προβλήματα όρασης διαθέτουν το σθένος και τη διάθεση να αντιμετωπίσουν οποιεσδήποτε καθημερινές προκλήσεις που συναντούν αλλά δυστυχώς η προσβασιμότητα σε όλες τις εκφάνσεις της είναι ένα φλέγον ζήτημα που αντιμετωπίζουν καθημερινά και χαίρομαι ιδιαίτερα που η Ρένα Αθανασοπούλου δίνει πρόσβαση σε αυτούς τους ανθρώπους. Με απαγγελία δική της και συνθέσεις του μουσικού και πολυοργανίστα Κώστα Μαργαρίτη μπορούν όλοι να απολαύσουν τα ποιήματα και ηχητικά με ιδιαίτερη έμφαση στην αισθητική και ατμοσφαιρική τους ερμηνεία.
41 ποιήματα που συνοδεύονται από σκίτσα σχεδιασμένα με κάρβουνο και κλυδωνίζονται θεματικά ανάμεσα στην ερωτική υπέρβαση και τα σύγχρονα αδιέξοδα, γράφει στο οπισθόφυλλο. 41 ποιήματα, γράφω εγώ, που μας ταξιδεύουν όχι μόνο στο δικό της συνειδητό και ασυνείδητο κόσμο, αλλά μέσω των συμβολισμών και της αναπόφευκτης ταύτισης, μας καλούν να ανακαλύψουμε και τον δικό μας. Ποιος ή ποια δεν αναλώθηκε σε δρόμους που με κάθε τους βήμα, άφηνε την ελπίδα πίσω;
‘Βυθίζομαι στα χνάρια μιας λυτρωτικής αυτόματης γραφής’ γράφει η ποιήτρια και μου θυμίζει τον εαυτό μου κάθε φορά που γράφω, διότι αυτό κάνουμε όλοι όσοι υπηρετούμε την τέχνη. Είτε είναι η λογοτεχνία, η ζωγραφική, η μουσική κ.ο.κ. Χανόμαστε σε έναν κόσμο όπου τα όρια διαστέλλονται και καλούμαστε να βγάλουμε νόημα. Στις «Τάσεις φυγής σε παράλληλο σύμπαν» τα νοήματα είναι πολλά όπως είναι και σε κάθε ποιητική συλλογή που αποκολλάται από το χαρτί που τυπώθηκε. Αναδύεται, μετατρέπεται και σχηματίζει ονειρικά σύμπαντα, καλώντας μας να τα περπατήσουμε, να κολυμπήσουμε μέσα σε αυτά, να αποδράσουμε, να ερωτοτροπήσουμε, να παλέψουμε για την ελπίδα, να σκοτώσουμε τον εαυτό μας και να τον χτίσουμε πάλι, λέξη την λέξη, από την αρχή.
Γράφει για όλα αυτά τα συρτάρια που φυλακίζουμε τις πάλες μας, τις αδικίες, τις νοσταλγίες, τις απορρίψεις, τα αδιέξοδα, την απελπισία, τον πόνο που άλλοτε μας καθιστά ανίκανους να αντεπιτεθούμε και άλλοτε μας μετατρέπει σε Ερινύες εκδίκησης. Έρωτες ανεκπλήρωτοι που μας καταπίνουν φανερώνονται μέσα από μια πλούσια γραφή γεμάτη εικόνες.
Η Ρένα έφτιαξε ένα θεατρικό μωσαϊκό ποίησης, μουσικής και εικόνας για να μας μεταφέρει τον ψυχισμό της, τον πόνο και τη λύτρωση συνάμα. Μια κραυγή απόγνωσης για τη μοναξιά, για το περιθώριο που μας αιχμαλωτίζει αλλά και τον τρόπο που η αδηφάγα κοινωνία αναμένει τον κατακερματισμό μας. Και όπως σε κάθε παζλ, όλα τα κομμάτια δένουν μέσω της ανησυχίας, της διαφωνίας, της ευαισθησίας, της άλλης ματιάς και της ψυχικής δύναμης. Μέσω του λυρισμού υφαίνονται οι αντιθέσεις, παραίτηση-αγώνας, πόνος-αγαλλίαση, απαισιοδοξία-αισιοδοξία, φόβος-ελπίδα, φως-σκοτάδι, έρωτας-θάνατος, παρελθόν και μέλλον.
Διαλέγοντας ένα στίχο από κάθε της ποίημα δημιούργησα ένα ποίημα που ανέλπιστα δένει και έτσι αποδεικνύεται ξανά η μαγεία της γλώσσας της. Ένας νέος παράλληλος συμπαντικός πίνακας από τα δικά της όμως χρώματα.
[ Με κάρβουνο γυμνό, σπασμένο τραβώ ιστούς να παγιδέψω τις σκέψεις μου.
Αλητεύω σε κάθε ξημέρωμα μετρώντας τις jazz διαστρεβλώσεις του παρόντος.
Προσπαθώ να γκρεμίσω τη γέφυρα του αυτοσχέδιου τσίρκου σου
και μπαίνω στο ρόλο του γελωτοποιού.
Σε χειραψίες απρόσωπες αποστραγγίζονται αποσπασματικά τα φυλαγμένα μου όνειρα.
Κάθε παράσταση έχει ένα μόνο θεατή, κριτή μαζί και θαυμαστή
κρυμμένο σε αυτοσχέδιες σκηνικές παγίδες.
Στα ίχνη σου πιστή ακροβάτισσα κλυδωνίζομαι ανελλιπώς…επίτηδες…μήπως γλυτώσω…
Ακυρώνω τον εαυτό μου και τον πακετάρω σε stand up comedy show μιας βραδιάς.
«Ακόμα μια παρτίδα», τραυλίζω ρίχνοντας το ζάρι.
Ξυράφια οι σκέψεις διασχίζουν το χρόνο σε άναρθρους αναστεναγμούς.
Ξαπλώνω σε ρυτίδες κομμένων αναπνοών να αναβάλλω βλέμματα.
Φορώ δίχτυα στα χέρια να φυλακίζω στιγμές
και σε κάθε βήμα ραγίζω την κινούμενη άμμο του πρέπει.
Χτίζω λαβύρινθους, καίω μίτους και στέκομαι λυτρωτικά σε κάθε διασταύρωση.
Θρυμματίζω στο στόμα μου το ψέμα που τελειώνει την κάθε μέρα.
Ξεχνώ το όνομα, ρουφώ το άρωμα της απουσίας.
Διψάω την ηχώ ενός αόρατου σ’αγαπώ και ζητιανεύω ανέλπιστα το αύριο.
Καίω αργά τα θεμέλια να αναπνεύσω παρουσία και στέλνω σήματα κενού.
Κατρακυλώ σε ουτοπικά σκαλοπάτια για να ξεγελάσω το μαρτύριο του χρόνου.
Απών σε κάθε φιλόδοξη απόπειρα θωρώ ζωή από ξένες κλειδαρότρυπες.
Βαστώ φεγγάρι δεκανίκι για να παρατείνω τη λήθη της παραίσθησης.
Ίσως η πιθανότητα να υπάρξω σε πείσει να απλώσεις το άγγιγμά σου
αψηφώντας το δίχτυ ασφαλείας του μέλλοντος και να ριχτείς στο κενό μου.
Αδέξιες υπεκφυγές προδίδουν την απάντηση και το κρυφτό ξαναρχίζει.
Κανένα χέρι δεν τόλμησε να εισβάλει στις ασπρόμαυρες στιγμές μου.
Τα ακροδάχτυλα διαλύονται στο παρόν και γραπώνουν έναν αντικατοπτρισμό.
Άδοξες απειλές μπροστά σε έναν κατακερματισμένο αμείλικτο καθρέφτη.
Περνώ από τη μία θέση στην άλλη σαν κασκαντέρ που έχει γεράσει.
Ανέκδοτος πόθος με συνταγή άφεσης.
Στριφογύριζα με τα διάφανα γοβάκια μου μέχρι να βρω τα ίχνη σου.
Διαχρονικό παράλογο η ατελής προσδοκία ενός ανέγγιχτου φιλιού.
Κάνω τα παραμύθια μου καράβια και επιπλέω μέχρι να βυθιστούν.
Θρυμματίζω κόκκους άμμου ανάμεσα στα δάχτυλά μου
και γίνομαι κλεψύδρα που κλέβει το χρόνο.
Μικρό ψέμα το δευτερόλεπτο.
Εξαντλούμαι σε αργά αποτυπώματα ανδρείκελου.
Σ’εγκαταλείπω αφήνοντας τα συντρίμμια να με σκηνοθετούν.
Μια ζάλη σε φλέβες ανέραστης μυθοπλασίας που πλατειάζει ονειρικά.
Σκυταλοδρομίες ανάμεσα σε συγκαλυμμένους αντιπάλους.
Θυσιαστήριο πιθανοτήτων ο δρόμος που χαράζουν οι ρυτίδες των ματιών σου.
Επαναλαμβανόμενη παγίδα που με μαγνητίζει σε μια ηδονική ρουτίνα.
Αμήχανα περιθάλπω την αγωνία μου σε ένα δάγκωμα των χειλιών.
Σαν πορσελάνινη κούκλα που ποτέ δεν έπαιξα σε χαρίζω στα απολεσθέντα.
Κλείνω το στόμα κρατώντας τον ήχο σε σκόρπια παζλ.
Βυθίζομαι πανέτοιμος να πιω το παρελθόν μου
με άσπρο πάτο χαιρετώ κάθε μικρή μου νίκη ]
Τι κρίμα που στην Ελλάδα η ποίηση διαβάζεται από λίγους...

H Ρένα είναι αυτό που αποκαλώ για λίγους και τόσο ταλαντούχους, «μία προσωποποίηση της τέχνης», μία προσωπικότητα που ενσαρκώνει τόσο μία συγγραφέα - ποιήτρια, όσο και μία μουσικό, συνθέτη, τραγουδίστρια, ζωγράφο - σκιτσογράφο, αλλά και θεατράνθρωπο. Πάντα με γοήτευε ο μοναδικός τρόπος με τον οποίο ελίσσεται μεταξύ των τεχνών και παράγει πνευματικό έργο.
Τα ποιήματα που παρουσιάζονται καταφέρνουν να συνδέσουν την πραγματικότητα του αναγνώστη με ένα παράλληλο σύμπαν», το σύμπαν της δικής της αλήθειας με εικόνες και συναισθήματα που μόνο η Ρένα ξέρει πως θα μας ταξιδέψει εκεί.
Μιλώντας για την μουσική, η παρούσα ποιητική συλλογή συνοδεύεται από τις εξαιρετικές συνθέσεις - ηχοτοπία του Κώστα Μαργαρίτη αλλά και από τα σκίτσα της ίδιας της Ρένας, στοιχεία αναπόσπαστα αυτής της δουλειάς. Η μουσική και η ποίηση είναι δύο αδελφές τέχνες. Τροφοδοτώντας η μία την άλλη, και οι δύο μαζί συμβάλλουν στην διήγηση μιας ιστορίας, άλλοτε με σαφή κατεύθυνση και συσχέτιση με τον πραγματικό χρόνο, και άλλοτε αποσυνδεμένες από την πραγματικότητα, φορτίζοντας πάντα τον αναγνώστη - ακροατή με επίθετα που άντλησα από τα ποιήματα της Ρένας, όπως μελαγχολία, έρωτας, χαρά, νοσταλγία, λήθη, θυμός, ταξίδι, παιδικότητα και λύτρωση.

Η ποίηση της Ρένας Αθανασοπούλου μας καλεί σε μια καταβύθιση στα εσώτερα του εαυτού η οποία αποτυπώνεται ως μια γραμμική διαδρομή με αμφίσημο τέρμα. Το ποιητικό εγώ αρθρώνει τον λόγο του διακηρύσσοντας την ύπαρξή του στο εδώ και τώρα, διεκδικώντας να αφήσει το αποτύπωμά του στον κόσμο, χωρίς όμως να προσμένει μια ορισμένη επίδραση αυτού του αποτυπώματος, χωρίς να προσδοκά την αντίδραση, τη μετατόπιση, την αλλαγή. Η πορεία του είναι συγκεκριμένη: ακολουθεί μονοπάτια, διαδρομές, ίχνη, τελεί διαβάσεις, αναβάσεις, καταβάσεις, περιστροφές, προχωρά βάδην, ταχέως, περιπίπτον σε παγίδες, λοξοδρομήσεις, αναστροφές. Πάντως η πορεία του διακρίνεται από γραμμικότητα, ακόμα και αν προσωρινά αναστέλλεται, και εκβάλλει σε ένα τοπίο που δεν προσδιορίζεται αξιολογικά. Έχει η διαδρομή αίσιο τέλος; Εκπληρώνει τον πόθο του ποιητικού εγώ; Επισφραγίζει μια προσπάθεια κοπιώδη και επώδυνη;
Η Ρένα Αθανασοπούλου επιφυλάσσει στον αναγνώστη μια αμφίθυμη στάση. Από τη μια η απόπειρα του ποιητικού εγώ να αρθρώσει τον λόγο του διακρίνεται από διαύγεια και καθαρότητα προθέσεων, από την άλλη ο μετεωρισμός του τέλους διαμορφώνει μια επικράτεια αβεβαιότητας, εντός της οποίας η μία ή η άλλη έκβαση είναι εξίσου πιθανές, όπως ακριβώς διατυπώνεται και στη θεωρία των παράλληλων συμπάντων.
Εάν, όμως, όλες οι εκδοχές κυρώνονται ως πιθανές, τότε ποιο το νόημα της όποιας απόπειρας του ποιητικού εγώ να στοχεύσει το νόημα των πραγμάτων; Υφέρπει μια ματαιότητα σε όλη αυτήν την προσπάθεια; Μήπως τελικά η διαφυγή στα παράλληλα σύμπαντα δεν είναι παρά το προκάλυμμα της αδυναμίας ενάρθρωσης ενός ταυτοτικού λόγου; Μήπως, δηλαδή, ο λόγος περί της ταυτότητας του ποιητικού εγώ κρύβεται από την πολλαπλότητα των ταυτοτήτων που επιτρέπουν και ενεργοποιούν τα παράλληλα σύμπαντα;
Την απάντηση σε όλα αυτά την δίνει η φύση της απεύθυνσης του ποιητικού υποκειμένου. Η απεύθυνση τελείται σε δεύτερο ενικό πρόσωπο, σαν να συνομιλεί με κάποιον, σίγουρα ένα πρόσωπο οικείο, ένα πρόσωπο με το οποίο το ποιητικό υποκείμενο έχει κοινά σημεία αναφοράς, χωρίς όμως αυτό το πρόσωπο να αποκτά συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, χωρίς να διαμορφώνεται μια ορισμένη προσδοκία απόκρισης εκ μέρους του ποιητικού υποκειμένου και χωρίς η πρόθεση της απεύθυνσης να προσλαμβάνει έναν χαρακτήρα επείγοντος. Το ποιητικό υποκείμενο αρκείται στο να απευθύνει τον λόγο του, να επικοινωνήσει την ανάγκη του, να συγκροτήσει έναν δίαυλο επικοινωνίας. Με τον τρόπο αυτό διαμορφώνεται μια διυποκειμενική συνθήκη, μέσα από την οποία κυρώνεται η ύπαρξη του ποιητικού εγώ. Διότι μόνον μέσα από τον Άλλο, στον οποίο προβάλλεται η επιθυμία του εγώ, δύναται αυτό το «εγώ» να προσδιοριστεί, να αποκτήσει ταυτότητα και προοδευτικά να συγκροτήσει την εαυτότητά του. Ακόμα, λοιπόν, κι αν αυτός ο Άλλος στο ποιητικό σύμπαν της Ρένας Αθανασοπούλου δεν κατονομάζεται, ακόμα και αν δεν διαλευκαίνεται αν πρόκειται για ένα ερωτικό έτερον ή για μια συλλογική ετερότητα, αρκεί που υπάρχει και προσδέχεται την απεύθυνση του ποιητικού εγώ. Με τον τρόπο αυτό το ποιητικό εγώ αρχίζει και διαμορφώνει γύρω του τον ζωτικό του χώρο, έναν χώρο στον οποίο το εγώ ηγεμονεύει, χωρίς όμως να περιχαρακώνεται. Δεν είναι ένας χώρος περίκλειστος, δεν είναι ένας χώρος ερμητικός, είναι ένας χώρος που διαρκώς διανοίγεται στον Άλλο, ένας χώρος που εκτείνεται και επεκτείνεται διαμέσου του σκιώδους Άλλου.
Η επέκταση αυτή του ζωτικού χώρου εντός και διά του Άλλου τελείται μέσα από την ενεργοποίηση μιας κινησιακής σχέσης με τον επέκεινα χώρο, κάτι το οποίο πιστοποιείται από τη φύση και την πληθώρα των ρηματικών τύπων που χρησιμοποιεί η Ρένα Αθανασοπούλου –ρηματικοί τύποι που υποδηλώνουν κίνηση σε ροή (βαδίζω / έρπω / κατρακυλώ / καταδιώκω / σκαρφαλώνω / ακολουθώ / κατεβαίνω / απομακρύνομαι / ποδηλατώ / επιστρέφω), άσκοπη κίνηση (αλητεύω / περιπλανιέμαι / περιοδεύω / περιδιαβαίνω), κίνηση σε λεπτή ισορροπία (ακροβατώ / ονειροβατώ / ακροβηματίζω / γλιστρώ / επιπλέω), περιδίνηση (στροβιλίζομαι / κλυδωνίζομαι / βυθίζομαι), διάβαση (διασχίζω / καταφεύγω). Όλα σε πρώτο πρόσωπο και όλα επενδυμένα με την αγωνία του ποιητικού εγώ να εκπληρώσει τον σκοπό της κίνησης.
Εκεί είναι, όμως, που υπεισέρχεται η ευθραυστότητα των πραγμάτων, παράγοντας μάλλον αστάθμητος για το ποιητικό εγώ. Η ύλη καθίσταται αναλώσιμη και τρωτή, ευεπίφορη σε φθορά, παραμόρφωση και εκφυλισμό, διαφεύγουσα ή ακόμα και ενέχουσα κινδύνους για το ποιητικό υποκείμενο, όπως υποδεικνύουν οι εκφράσεις «χάρτινα κάστρα», «χάρτινες σκάλες», «χάρτινα χαμόγελα», «κινούμενη άμμος», «φαγωμένο σχοινί», «πορσελάνινη κούκλα», «παραμορφωτικοί καθρέφτες», «ραγισμένα ρολόγια», «αόρατος λαβύρινθος», «ακροσφαλές πιόνι», «διαφανείς σκάλες», «διαφανή γοβάκια», «διαφανείς τοίχοι», «διαφανής φλόγα», «κυλιόμενες ελπίδες», «αυτοσχέδια παγίδα», «ουτοπικά σκαλοπάτια», «τεθλασμένα ολογράμματα», «κρυστάλλινη έξοδος κινδύνου», «σκάλες επίπεδες», «ανυπότακτες σκιές», «αόρατη μέγγενη», «αδιέξοδη φυγή».
Η γραμμικότητα της κίνησης που όπως προείπαμε διέπει την κινησιακή ενάρθρωση του ποιητικού υποκειμένου φαίνεται ότι υπονομεύεται από την παντοδυναμία της ύλης, που επιβάλλει την ευαλωτότητά της στο ποιητικό σύμπαν και το καθιστά εφήμερο και επισφαλές. Το ποιητικό υποκείμενο, εντούτοις, δεν καταρρέει, δεν αποθαρρύνεται, δεν υπαναχωρεί, εξωθείται όμως να παραλλάξει την κινησιολογία του για να ιχνηλατήσει αποτυπώματα, να ακολουθήσει την ύφανση των ιστών, να ισορροπήσει πάνω σε σχοινί, να τροχοδρομήσει πάνω σε ράγες, να παλινωδήσει μέσα σε κύκλους, δίνες, λούπες και λαβυρίνθους, να εντοπίσει ίχνη, κουκίδες και κόκκους άμμου, να χαθεί μέσα στους ίσκιους, τις σκιές και τις φωτοσκιάσεις, να χρησιμοποιήσει μίτους, κουβάρια και δίχτυα ασφαλείας, να αμφισβητήσει όρια και σύνορα.
Η διαδικασία αυτή φαλκίδευσης της κίνησης του ποιητικού υποκειμένου, μολονότι δεν λειτουργεί ανασταλτικά γι’ αυτό, εντούτοις παραλλάσσει την κινησιακή του σχέση με τον κόσμο και το φέρνει ενώπιον ενός νέου κατωφλιού. Στο κατώφλι αυτό, άνοιγμα σε μια νέα υποκειμενικότητα, εγκυμονείται ένας νέος τρόπος προς τα πράγματα, μια διαφοροποιημένη στάση απέναντι στον Άλλο, που δεν απορρίπτει την προηγούμενη στάση, αντιθέτως την προϋποθέτει και την αφομοιώνει προκειμένου να την υπερβεί. Το νέο αυτό κατώφλι στο οποίο εξωθείται το ποιητικό υποκείμενο δεν διανοίγεται απαραίτητα σε έναν κόσμο απαλλαγμένο από το άχθος της ύπαρξης, αλλά σε έναν κόσμο που προτείνει ένα διαφορετικό βλέμμα πρώτα προς τον ίδιο τον εαυτό και ύστερα προς τον Άλλο. Η υπαρξιακή αγωνία του ποιητικού εγώ συνεχίζει να υπάρχει, συνεχίζει να σκαλίζει τον εσώτερο εαυτό, συνεχίζει να αφήνει το αποτύπωμά της στην επικράτειά του, έχει ωστόσο αλλάξει μορφή και αυτό είναι ήδη μια εσωτερική μετατόπιση, μια ανεπαίσθητη μεταβολή θέσης και στάσης, μια μετακίνηση του εαυτού προς μια διαφορετική εμβίωση του κόσμου των πραγμάτων.
Και εδώ είναι που επανερχόμαστε στην αφετηρία μας, στα παράλληλα σύμπαντα και τους πολλούς πιθανούς τρόπους ύπαρξης. Οι «τάσεις φυγής σε παράλληλο σύμπαν», που ιχνηλατεί η Ρένα Αθανασοπούλου, στην ουσία δεν συγκροτούν μια τετελεσμένη φυγή ούτε μια οριοθετημένη επιθυμία φυγής. Συγκροτούν φυγές πληθυντικές, φυγές δυνητικές, φυγές που μπορεί να τελεσφορούν ή και να αναστέλλονται, να ακυρώνονται και να εκπίπτουν. Υπό το πρίσμα αυτό οι φυγές στις οποίες τείνει το ποιητικό υποκείμενο δεν προσλαμβάνουν αρνητικό πρόσημο, δεν συνιστούν διαφυγές ή υπεκφυγές, αλλά ευθείες απόπειρες προσφυγής σε ένα παράλληλο σύμπαν, όπου το ίδιο πάντα υποκείμενο δύνανται να τελεί διαφορετικές πραγματώσεις του εαυτού του, όλες ισοδύναμες, ταυτόχρονες, έγκυρες. Η προβολή του εαυτού στα πολλαπλά παράλληλα σύμπαντα συνιστά εν τέλει μια πράξη απελευθέρωσης, όχι με την έννοια της διάρρηξης του δεσμού με το οικείο σύμπαν, με τον γνωστό Άλλο, αλλά με την έννοια της πολυδύναμης και ατελεύτητης αναμέτρησης του ποιητικού υποκειμένου με τους πληθυντικούς του εαυτούς και κατ’ επέκταση με τους πληθυντικούς Άλλους. «Εσύ αντίλαλος σε σύμπαν παράλληλο θα με συναντήσεις στο πάντα» (σ. 42), γράφει η Ρένα Αθανασοπούλου, υπομημνίσκοντας ακριβώς αυτήν τη μετάθεση της συνάντησης με τον Άλλο σε άλλο χώρο και σε άλλο χρόνο.
Πρόκειται, λοιπόν, για μια διευρυμένη χωρικότητα και μια διεσταλμένη χρονικότητα, στις οποίες διανοίγεται το ποιητικό εγώ. Και για να επανέλθουμε, κλείνοντας, στα αρχικά μας ερωτήματα: πράγματι το ποιητικό υποκείμενο φύσει υπερβαίνει τον εαυτό του. Διαπιστώσαμε, όμως, ότι δεν έχει τελικά και τόση σημασία σε ποιο σύμπαν θα το στοχεύσουμε, αλλά με ποιο τρόπο οι πολλαπλές πιθανές εκδοχές του, όπως αυτές απορρέουν από η διάνοιξή του σε πολλαπλά παράλληλα σύμπαντα αφήνουν τελικά το αποτύπωμά τους επάνω του, παραλλάσσοντας τον τρόπο με τον οποίο το ποιητικό υποκείμενο προσλαμβάνει τον κόσμο. Υπό το πρίσμα αυτό, η γραμμική κίνηση του ποιητικού υποκειμένου μέσα από την οποία απευθύνεται στον Άλλο ή αλλιώς στο alter ego του, καθώς στρεβλώνεται, συστρέφεται και αναδιπλώνεται, απολήγει τελικά σε μια σπειροειδή κίνηση, μέσα από την οποία το ποιητικό εγώ συναντά σε κάθε νέα στροφή το alter ego του, με τη διαφορά ότι κάθε νέο συναπάντημα φέρει ήδη μια μετατόπιση, ένα διαφοροποιημένο βλέμμα επ’ αυτού.
Αυτό είναι τελικά το κέρδος του ποιητικού υποκειμένου, που επιμένει να αρθρώνει τον λόγο του, ακόμα και όταν γνωρίζει ότι αυτός ο λόγος σε ένα παράλληλο σύμπαν θα είχε άλλο ειδικό βάρος, άλλη απόκριση, άλλο αποτύπωμα. Δεν ματαιώνεται, αλλά πλουτίζει αναστοχαζόμενο τους πιθανούς κόσμους στους οποίους θα μπορούσε να διανοιχθεί και τις πιθανές ταυτότητες τις οποίες θα μπορούσε να προσλάβει. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, η ποιητική γραφή τελεί σε μια διαρκή mise en abŷme, μία αέναη αυτοεπικέντρωση, διαθλώντας διαρκώς το νόημά της, το οποίο επιστρέφει κάθε φορά πίσω παραλλαγμένο, μεγεθυμένο, εμπλουτισμένο. Στα ρήγματα της ποιητικής γραφής, που δεν δύναται να παρουσιάσει εαυτήν ακέραια, ολοκληρωμένη και παγιωμένη, φωλιάζει η αμφιβολία, η αμφισημία, η αμφιθυμία – όλα σύμφυτα της ανθρώπινης ύπαρξης, καθώς αυτή ατενίζει τις πιθανές της πραγματώσεις σε πλείστους φαντασιακούς παράλληλους κόσμους.

Τα σκίτσα με το κάρβουνο της Ρένας, συμπληρώνουν άρτια τα μοναδικά ποιήματα της συλλογής. Προδίδουν κι αυτά με τη σειρά τους μικρές σκέψεις και συναισθήματα. Ακούγοντας το cd, τις εμπνευσμένες νότες, που μαρτυρούν κι αυτές με τη σειρά τους μικρά μυστικά, τη φωνή που δίνει λέξεις στην ψυχή, νιώθεις σαν να παρακολουθείς μικρά θεατρικά μονόπρακτα. Διαβάζοντας τα ποιήματα, "ανοίγεται" μπροστά σου ένα παράθυρο στην εξιλέωση, από κάθε θλίψη, πόνο, απογοήτευση. Φεύγει η ματαίωση, φεύγει η αίσθηση ότι μόνο σε εσένα συμβαίνουν όλα αυτά. Αρχίζεις να αντιλαμβάνεσαι ότι είναι τόσο φυσικό να σου συμβαίνουν αρνητικά γεγονότα, όσο το να έρθει μια απλή ψιχάλα. Συνειδητοποιείς πως οι εμπειρίες αυτές μπορούν να σε οδηγήσουν σε δημιουργικά μονοπάτια . Όλοι έχουμε τάσεις φυγής σε ένα σύμπαν, που εκεί βρίσκεται η καλύτερη εκδοχή του εαυτού μας.
Εργάζομαι στην ειδική αγωγή πάνω από μια 10ετία και θέλησα να μοιραστώ με τους μαθητές μου αυτή την εμπειρία. Απλά πάτησα το play και όταν το cd άρχισε να παίζει... κάποιοι μαθητές άρχισαν να στροβιλίζονται μέσα στο χώρο, με την αίσθηση ότι βρίσκονται κάπου αλλού και εξερευνούν. Οι περισσότεροι ξάπλωναν στο πάτωμα να γειωθούν και κοίταζαν ψηλά να δουν τον εξυψωμένο εαυτό τους. Στους μαθητές με μεγάλες δυσκολίες στην κίνηση και την επικοινωνία, το πρόσωπο τους και τα ματάκια τους αντιδρούσαν όπως όταν βρίσκονται σε μια συνομιλία. Και ήταν σε συνομιλία με τη Ρένα... γιατί βρέθηκαν στο ίδιο σύμπαν. Ήταν μαγική αυτή η πνευματική, καλλιτεχνική εμπειρία για τα παιδιά, αλλά και για μένα, ψάχνοντας το δικό μας νόημα των ποιημάτων.
Ίσως να μην έχει τόση σημασία να καταλάβουμε "τι λέει ο ποιητής" και όπως λέει μια αγαπημένη μου φίλη, ίσως και να μην έχουμε την άδεια να μπούμε τόσο στην ψυχή του καλλιτέχνη. Σημασία έχει ο καλλιτέχνης να κάνει την ψυχή μας να νιώσει αυτά που έχει ανάγκη. Και αυτό το πέτυχε απόλυτα η Ρένα, μέσα από το λυτρωτικό ταξίδι της στην τέχνη, που τόσο γενναιόδωρα μοιράζεται μαζί μας και μας καλεί να φτάσουμε τον ύψιστο εαυτό μας, σε ένα παράλληλο σύμπαν.