Ανάβαση στο άπειρο

Η τελειοποίηση της μαθηματικής γνώσης δεν είναι τίποτα λιγότερο από το ξεδίπλωμα της ίδιας της ανθρώπινης συνείδησης. Με τη μοναδική του ικανότητα να κάνει τις αφηρημένες ιδέες συγκεκριμένες και προσιτές, ο Ντέιβιντ Μπερλίνσκι αφηγείται την ιστορία των μαθηματικών, ζωντανεύοντας μια πνευματική περιπέτεια 2500 χρόνων. Μας επιτρέπει έτσι να δούμε πώς εξελίχθηκε η μαθηματική σκέψη από τις ιδιοφυείς συλλήψεις των λίγων μέχρι τις εφαρμογές τους από τους πολλούς.


Εδώ συναντάμε τον Πυθαγόρα, συνεπαρμένο από τη μυστική σημασία των αριθμών· τον Ευκλείδη που χάρισε στον κόσμο την έννοια της απόδειξης· τον Λάιμπνιτς και τον Νεύτωνα που ανακάλυψαν ταυτόχρονα τον απειροστικό λογισμό· τον Κάντορ, που άνοιξε πρώτος τις πόρτες του απείρου· και τον Γκαίντελ, που με μια λαμπρή απόδειξη έθεσε τα πάντα σε αμφισβήτηση και επινόησε έναν αλγόριθμο-κλειδί για τη δυτική επιστήμη.


Αριθμός, απόδειξη, αναλυτική γεωμετρία, λογισμός, μιγαδικοί αριθμοί, ομάδες, μη ευκλείδεια γεωμετρία, σύνολα, μη πληρότητα, υπολογισιμότητα – τα σημαντικότερα επιτεύγματα στην ιστορία των μαθηματικών και τα πρόσωπα που βρίσκονται πίσω τους, δοσμένα με την απαράμιλλη ευστροφία, κομψότητα και διεισδυτικότητα του Ντέιβιντ Μπερλίνσκι.


«Ας πετάξουμε έξω από την πυθαγόρεια παράδοση όλα όσα είναι περιττά – τα κουκιά, το μυστικισμό των αριθμών και τις ιστορίες για αγρίους. Παραμένει το εξής: το δόγμα ότι ο αριθμός είναι η ουσία όλων των πραγμάτων, περασμένο μέσα από το πρίσμα αμέτρητων φιλοσοφικών ρευμάτων, εξακολουθεί να είναι η κεντρική ιδέα της δυτικής επιστήμης, το απαραίτητο κλειδί του συντονισμού της. Και κάτι ακόμα: Το γεγονός ότι αυτό το κλειδί ανοίγει τόσο πολλές κλειδαριές έχει εξυμνηθεί αρκετές φορές, αλλά δεν έχει ποτέ εξηγηθεί.»
(απόσπασμα από το βιβλίο)







Προσωπικότητες, εποχές, πολιτισμοί και ευκαιρίες – όλα παίζουν τους δραματικούς τους ρόλους και ο Μπερλίνσκι, γνωρίζοντας την αλληλεπίδρασή τους, τα φέρνει ολοζώντανα στο προσκήνιο.
Paul McHugh, Johns Hopkins University





Μια σύντομη ιστορία των μαθηματικών γεμάτη χιούμορ και χάρη . . . κάθε σελίδα αυτού του βιβλίου ακτινοβολεί από αγάπη για τα μαθηματικά και από μια σαρδόνια επίγνωση της ανθρώπινης ματαιοδοξίας.
Gregory Chaitin, IBM Thomas J. Watson Research Center