Η ψυχαναλυτική ενσυναίσθηση

Το βιβλίο του Bolognini διατηρεί ατόφια την κλινική του επικαιρότητα και αποτελεί μια από τις πλέον ενδιαφέρουσες θεωρητικές αναλύσεις της έννοιας της ενσυναίσθησης. Θα συμβουλεύαμε τους αναγνώστες να το διαβάσουν έχοντας υπόψη τους δύο άξονες οι οποίοι αποτελούν, κατά τη γνώμη μας, βασικό υπόστρωμα των απόψεων του συγγραφέα: α) Αυτό που αισθάνεται ο ασθενής δεν είναι καθ’ εαυτό τεκμήριο αυθεντικότητας της εμπειρίας του: τα συναισθήματα απατούν, δεν είναι ελεύθερα και πολλές φορές επικαλύπτουν το αληθινό βίωμα. Η ενσυναισθητική γνώση είναι, συνακόλουθα, διαδικασία πολύπλοκη που απαιτεί μια ικανοποιητική ασυνείδητη επικοινωνία του αναλυτή με τον ασθενή και μια συνεχή σύνδεση με την ερμηνεία των παραγώγων του ασυνειδήτου και β) Όπως τόνισε ο Winnicott, στη σχέση μητέρας-παιδιού είναι πολύ σημαντική η στιγμή που η μητέρα πρέπει να εγκαταλείψει την ενσυναισθητική γνώση των αναγκών και των επιθυμιών του παιδιού και να περιμένει μια χειρονομία, μια έκφρασή του για να καταλάβει τι αισθάνεται και τι επιδιώκει. Το παιδί βρίσκεται στην πορεία της αυτονομίας και της προσωποποίησης της σκέψης και των βιωμάτων του, και αν η μητέρα επιμένει στην ενσυναισθητική επικοινωνία μαζί του, την αντιλαμβάνεται σαν μάγισσα. Όπως και το παιδί, έτσι και ο ασθενής έχει ανάγκη μια αδυναμία άμεσης κατανόησής του από τον αναλυτή για να μπορέσει να δημιουργήσει μια προσωπική έκφραση του βιώματός του. Η ενσυναισθητική επικοινωνία μαζί του που δεν λαμβάνει υπόψη αυτή την ανάγκη του οδηγεί σε αποτυχία της θεραπευτικής σχέσης.

(Αντρέας Γιαννακούλας - Σαράντης Θανόπουλος, από τον Πρόλογο την ελληνική έκδοση)