Τίποτα δικό μου

Οι συνθήκες ζωής για τους περισσότερους ανθρώπους στη Δύση και σε άλλες χώρες έχουν βελτιωθεί από τον περασμένο αιώνα. Υπάρχουν πιο πολλά ρούχα, πιο πολλά σπίτια, πιο πολλά τρόφιμα. Δεν ξέρουμε αν είμαστε πιο ευτυχισμένοι τώρα, αλλά είναι βέβαιο ότι δεν μας απασχολεί κιόλας.
Στο παρελθόν οι άνθρωποι έβρισκαν τρόπους να ερμηνεύουν τις φάσεις που περνούσαν, τις καλές και τις κακές. Επειδή ακριβώς έδιναν νόημα σ' αυτό που περιέγραφαν, οι ερμηνείες αυτές ήταν ιστορίες. Οι ιστορίες, η μια δίπλα στην άλλη, σχημάτιζαν μία και μόνη ολοκληρωμένη ιστορία, αυτό που λέμε πολιτισμό. Κι οι ιστορίες γίνονταν έτσι η πραγματικότητα που περιέγραφαν. Εμφανίζονταν στη γλώσσα: χρωμάτιζαν τις λέξεις, γεννούσαν ιδιώματα, καθόριζαν τη λογική έκφραση, ξυπνούσαν την ποίηση. Η ιστορία σερβιριζόταν στο πιάτο και την τρώγαμε. Τη φορούσαμε σαν ρούχο. Τη σφυρηλατούσαμε για να φτιάξουμε όπλα. Οι άνθρωποι ζούσαν και πέθαιναν γι' αυτήν.
Η ιστορία που διηγείται ένας πολιτισμός είναι ένα νήμα που ενώνει τους ανθρώπους με τον τόπο τους και με τον τρόπο της ζωής τους. Δίνει νόημα στη ζωή, και γίνεται η πηγή της κρίσης. Αυτό που μας κάνει ανθρώπους δεν είναι η λογική, αλλά η φαντασία. Η λογική του Αϊνστάιν είναι λογική ποντικιού σε πιο σύνθετη εκδοχή. Αλλά κανένα ποντίκι -κανένα ζώο- δεν διαθέτει φαντασία. Τα ζώα δεν λένε ιστορίες.