Ιστορία και κοινωνική θεωρία

«Το βιβλίο αυτό αποτελεί μια προσπάθεια να απαντηθούν δύο απατηλά απλές ερωτήσεις. Ποια είναι η χρήση της κοινωνικής θεωρίας για τους ιστορικούς και ποια η χρήση της ιστορίας για τους κοινωνικούς επιστήμονες;»
Το κλασικό πλέον αυτό βιβλίο προσφέρει συστηματικές απαντήσεις στις δύο αυτές ερωτήσεις, παρουσιάζοντας, από τη σκοπιά της σύγχρονης συζήτησης, την πρόσφατη ιστορία των δύο κλάδων, τα μοντέλα και τις μεθόδους τους, τις κεντρικές τους έννοιες και τα προβλήματα στα οποία καλούνται να απαντήσουν.

Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου

Ο συγγραφέας, ο οποίος δίδαξε Ιστορία και Κοινωνιολογία στο Σάσεξ και το Κέμπριτζ, είναι ειδικός στη σύγχρονη ευρωπαϊκή Ιστορία. Κατά το παρελθόν, εργάστηκε πάνω στην πολιτιστική και κοινωνική Ιστορία της Ευρώπης του 16ου και 17ου αιώνα· σήμερα, οι περισσότερες δημοσιεύσεις του αποτελούν συνεισφορά στη συζήτηση γύρω από τη σχέση Κοινωνιολογίας και Ιστορίας και τις σύγχρονες τάσεις στις κοινωνικές επιστήμες. Το παρόν βιβλίο είναι δεύτερη έκδοση αναθεωρημένη της πρώτης που κυκλοφόρησε το 1980, με τον τίτλο «Κοινωνιολογία και Ιστορία». Η εξέταση της κοινωνικής θεωρίας κατά τη δεκαετία του '90 περιλαμβάνει, όπως αναφέρει στον πρόλογό του, ειδικότητες ή υποειδικότητες, όπως αυτές της επικοινωνίας, της γεωγραφίας, των διεθνών σχέσεων, του δικαίου, της γλωσσολογίας (ιδιαίτερα της κοινωνιογλωσσολογίας), της ψυχολογίας (ιδιαίτερα της κοινωνικής ψυχολογίας) και της θρησκειολογίας. Επιπροσθέτως, διατείνεται ότι είναι ουσιαστικά αδύνατο να αποκλείσει κανείς διεπιστημονικά εγχειρήματα, όπως αυτά της κριτικής πολιτισμικής και φεμινιστικής θεωρίας και εντέλει αυτή την ίδια τη φιλοσοφία (η οποία θα μπορούσε να οριστεί ως θεωρία της θεωρίας). Ομνύει στο όνομα του Φερνάν Μπροντέλ και ακολουθεί το δρόμο που χάραξε ο μακαρίτης πια μεγάλος δάσκαλος: ο οποίος χρησιμοποίησε τον όρο ολική ιστορία -όχι μια επισκόπηση του παρελθόντος η οποία προσπαθεί να περιλάβει κάθε λεπτομέρεια, αλλά μια επισκόπηση που τονίζει τις σχέσεις ανάμεσα σε διαφορετικά πεδία της ανθρώπινης δραστηριότητας. Χρησιμοποίησε τον όρο κοινωνική θεωρία, επιλογή η οποία δεν υπονοεί ότι το μόνον ενδιαφέρον που μπορούν να βρουν οι ιστορικοί στην Κοινωνιολογία και σε άλλους συναφείς κλάδους είναι οι γενικές θεωρίες. Χρήσιμες, μας διαβεβαιώνει, στη μελέτη του παρελθόντος μπορούν να φανούν επίσης ορισμένες από τις έννοιες, τα μοντέλα και τις μεθόδους που χρησιμοποιούν αυτές οι επιστήμες, ενώ συγκεκριμένες μελέτες για τις σύγχρονες κοινωνίες ενδέχεται να οδηγήσουν σε γόνιμες συγκρίσεις και αντιπαραβολές με παλαιότερους αιώνες.

Το βιβλίο εν τέλει, κάτι σαν συμπέρασμα και σαν προαπαιτούμενο, αποτελεί μια προσπάθεια να απαντηθούν δύο απατηλά απλές ερωτήσεις: Ποια η χρήση της κοινωνικής θεωρίας για τους ιστορικούς και ποια η χρήση της Ιστορίας για τους κοινωνικούς επιστήμονες; Θεωρίες, μοντέλα κι έννοιες χρωματίζονται από τις σύγχρονες συζητήσεις και καλούνται να δώσουν απαντήσεις με πολλά παραδείγματα, τα οποία καθιστούν την ανάγνωση απρόσκοπτη και ανανεούμενη υπέρ του ενδιαφέροντος.



ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ - 20/12/2002