Οι γλώσσες του κόσμου

Το παρόν βιβλίο αποτελεί μια εισαγωγή στις γλώσσες του κόσμου και στη γλωσσολογία. Η επισκόπηση των γλωσσικών οικογενειών, της κατανομής τους, της διάδοσής τους και -σε κάποιες περιπτώσεις- της εξαφάνισής τους παρουσιάζεται με μια μεγάλη ποικιλία χαρτών, φωτογραφιών και πινάκων. Παράλληλα αναλύονται η εξέλιξη 200 και πλέον γλωσσών με ειδικά παραδείγματα, καθώς και διάφορα συστήματα γραφής, τα οποία, όπως μαρτυρούν τα αρχαία έργα τέχνης, μνημεία και χειρόγραφα, χρησιμοποιούνταν τα τελευταία 5.000 χρόνια.


Περιλαμβάνει

Περισσότερους από 30 έγχρωμους χάρτες, όπου παρουσιάζονται οι περιοχές των κυρίαρχων γλωσσικών οικογενειών του κόσμου
Περισσότερες από 100 έγχρωμες φωτογραφίες που απεικονίζουν τη διαφορετικότητα των τοπικών ομάδων
Τεκμηριωμένα και κατανοητά κείμενα, γραμμένα από ομάδα επιφανών γλωσσολόγων
Τα τελευταία πορίσματα της γλωσσολογικής έρευνας για τις οικογένειες γλωσσών
Γλωσσάριο, στο οποίο δίνονται οι σημαντικότεροι γλωσσολογικοί όροι

Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου

ΚΡΙΤΙΚΗ



Την καταγωγή και εξέλιξη των περίπου 6.000 γλωσσών που υπάρχουν σε χρήση σήμερα σε όλον τον πλανήτη εξετάζει με εύληπτο και συστηματικό τρόπο το βιβλίο των Κόμρι, Μάθιους και Πολίνσκι. H επισκόπηση των γλωσσικών οικογενειών, της γεωγραφικής κατανομής, της διάδοσής τους και - σε κάποιες περιπτώσεις - της εξαφάνισής τους παρουσιάζεται μέσα από 30 λεπτομερειακούς χάρτες, 100 έγχρωμες φωτογραφίες και τεκμηριωμένα κείμενα που εισάγουν τον αναγνώστη στις πιο εντυπωσιακές πλευρές της γραμματικής και του λεξιλογίου καθεμιάς από αυτές καθώς και στο πολιτιστικό, αρχαιολογικό και κοινωνικοοικονομικό τους υπόβαθρο. Αν λοιπόν δεν ξέρετε πού ομιλούνται η αμπάζα, η ντυίρμπαλ, η χμονγκ, η χόπι ή η σόνα, δεν θα 'ταν διόλου άσχημη ιδέα να περιπλανηθείτε στις σελίδες αυτής της γλωσσικής κιβωτού της Υφηλίου και να εντρυφήσετε στα μυστικά τους. Ως βάση, αρκεί η πληροφορία πως πρώτη σε εμβέλεια γλώσσα είναι σήμερα η κινεζική (ένα δισεκατομμύριο χρήστες), ενώ ακολουθούν η αγγλική (350 εκατομμύρια), η ισπανική (250 εκατομμύρια), η χίντι (200 εκατομμύρια), η αραβική, η ρωσική και η μπενγκάλι (από 150 εκατομμύρια καθεμία), η πορτογαλική (135 εκατομμύρια), η ιαπωνική (120 εκατομμύρια) και η γερμανική (100 εκατομμύρια).

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει ο επίλογος του βιβλίου, όπου αναλύονται οι αιτίες εξαφάνισης μιας γλώσσας και καταγράφονται οι μειονοτικές διάλεκτοι της ευρωπαϊκής ηπείρου (μεταξύ των οποίων η κορνουαλική που διδάσκεται σε λίγα σχολεία της Δυτικής Αγγλίας, η γασκωνική που μιλιέται από 250.000 άτομα σε αγροτικές περιοχές της Γαλλίας, η ρομανσική που τη χρησιμοποιούν 65.000 Ελβετοί, η αρωμουνική ή αλλιώς κουτσοβλάχικα, που μιλιέται από 500 άτομα στη Βόρεια Ελλάδα). Επίσης δίνονται παραδείγματα αναβίωσης γλωσσών που έτειναν να εκλείψουν, όπως για παράδειγμα τα χαβανέζικα. Γλώσσα συγγενική με εκείνη που μιλιόταν στην Ταϊτή, έφθασε στη Χαβάη γύρω στο 500 μ.X. Ομως το 1898, μετά την προσάρτηση των νησιών από τις ΗΠΑ και την επιβολή στα σχολεία της αγγλικής, αλλά και την εισαγωγή της κρεολικής-αγγλικής διαλέκτου, την οποία μιλούσαν οι εργάτες που μεταφέρθηκαν στις φυτείες, ατόνησε και κάποια στιγμή χρησιμοποιούνταν μόνο από 2.000, ηλικιωμένα κυρίως, άτομα. Το 1978, ύστερα από συντονισμένες προσπάθειες τοπικών συλλόγων και παραγόντων, με κίνητρο την αναβίωση αρχαίων πολιτιστικών αξιών, τα χαβανέζικα αναγνωρίστηκαν ξανά ως επίσημη γλώσσα και διδάσκονται συστηματικά στα σχολεία.

Ο πρόλογος του βιβλίου είναι της Ζαν Ετσινσον, ενώ την έκδοση επιμελήθηκαν οι επιστήμονες Δήμος Αυγερινός, Γεώργιος X. Σακελλαριάδης, Σωτήρης Δημητρίου, Ειρήνη Λουκιανού, Μαρία Ντάβανου και Δήμητρα Καλαβρουζιώτου.



ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΧΟΥΛΙΑΡΑΚΗΣ

ΤΟ ΒΗΜΑ, 23-05-2004