Όταν η πόλη είχε το λόγο

Το ερώτημα εάν συνέβαλλε θετικά οι Δήμος Αθηναίων στη διαμόρφωση της πόλης των Αθηνών, επιχειρείται να δοθεί στην παρούσα έκδοση, μέσα από τη συστηματική ανάλυση των τεχνικών έργων του Δήμου, των αναγκών και των προϋποθέσεων που τα επέβαλλαν, του σχεδιασμού και της χρηματοδότησης βάσει των οποίων πραγματοποιήθηκαν, όπως και της συμβολής τους στη λειτουργία της πόλης.
Η έρευνα καλύπτει χρονικά δύο περιόδους. Η πρώτη περίοδος αρχίζει από τη σύσταση του Δήμου Αθηναίων το 1835 και τερματίζει το 1866, εποχή όπου εστίασε κυρίως στα λειτουργικά θέματα της πόλης.
Η δεύτερη περίοδος ξεκινά το 1866 όταν στο πλαίσιο του Β΄ Συντάγματος (1864) καθιερώθηκε η άμεση εκλογή των δημοτικών αρχόντων και οι Δήμος απέκτησε μεγαλύτερη δυναμική, οπότε επέδρασε και στη φυσιογνωμία της πόλης. Ολοκληρώνεται το 1912 με την ψήφιση του νέου αυτοδιοικητικού νόμου, με τον οποίο περιορίστηκαν δραστικά οι αρμοδιότητες και οι ρόλος των Δήμων.
Στο πλαίσιο αυτό, ο Δήμος Αθηναίων επιχείρησε να διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο στη λειτουργία καθώς και στη διαμόρφωση της εικόνας της πόλης. Με τα δημοτικά έργα (υποδομών, κτηριακών έργων και εξωραϊσμών), κατάφερε κυρίως να επηρεάσει θετικά την εξέλιξη μικρότερης κλίμακας θεμάτων, συμβάλλοντας στην αναβάθμιση της ποιότητας της ζωής των δημοτών του.