Ο Αγροτικός Κόσμος των Βλάχων της Πίνδου «Χώρα Μετζόβου» (18ος – 19ος αι.)

Η μεγάλη κτηνοτροφία ως δομή του παραδοσιακού κόσμου της Ελλάδας ταυτίζεται κυρίως με τον κόσμο των Βλάχων και την οροσειρά της Πίνδου. Ωστόσο αυτά τα βουνά δεν υπήρξαν μόνο βοσκότοποι αλλά και τόποι δράσης ενός γεωργικού πληθυσμού. Η αξιολόγησή του αποτέλεσε το έναυσμα για τη συγγραφή αυτού του βιβλίου. Ως επιστημονικό εγχείρημα αποτελεί μία πρόκληση. Η ανάδειξη μίας γεωργικής παράδοσης, στον χώρο της μεγάλης κτηνοτροφίας, συνιστά απόκλιση από παραδομένες αντιλήψεις που θέλουν τους Βλάχους αιώνιους κτηνοτρόφους. Η ανάγνωση των πηγών, οι αφηγήσεις των ανθρώπων και οι διερευνήσεις του χώρου, ανέδειξαν άγνωστες πτυχές αναφορικά με τη συγκρότηση και τους μετασχηματισμούς των κοινωνιών τους.

Η "Χώρα Μετζόβου" συγκροτεί το ιστορικό παράδειγμα που επαληθεύεται η ανωτέρω υπόθεση. Καταλαμβάνοντας το κεντρικό τμήμα της Πίνδου, περιοχή που διασχίζεται από σημαντικές ορεινές διαβάσεις, εντάχθηκε στο θεσμικό πλαίσιο του οθωμανικού κράτους ως "τόπος δερβενοφυλάκων". Οι εσωτερικές πτυχές του τοπικού καθεστώτος, αποτυπωμένες σε διοικητικά έγγραφα του 18ου και 19ου αι., εμφανίζουν άγνωστες όψεις του αγροτικού κόσμου της Πίνδου κατά την οθωμανική περίοδο. Η ανάδειξή τους -προϋποθέτοντας την ερμηνεία των θεσμικών, κοινωνικοοικονομικών και γεωγραφικών πτυχών της Χώρας- καθιστά αυτό το βιβλίο μία συνολική ιστορική αφήγηση της περιοχής του Μετσόβου προσθέτοντας παράλληλα μία νέα ψηφίδα στις γνώσεις μας για τη συγκρότηση του νέου ελληνισμού.