Το εγωιστικό γονίδιο

Στις δεκαετίες του 1960 και του 1970, κάτι ριζικά νέο άρχισε να πλανάται στον αέρα: νέοι τρόποι κατανόησης των φυσικών συστημάτων, νέοι τρόποι σκέψης που θέτουν υπό αμφισβήτηση πολλές από τις βασικές παραδοχές μας. Η βιολογία του νου, οι πρόοδοι στην εξελικτική βιολογία, η φυσική, η τεχνολογία της πληροφορίας, η γενετική, η νευροβιολογία, η ψυχολογία, η μηχανολογία, η χημεία των υλικών: όλα αποτελούν ζωτικής σημασίας θέματα σε σχέση με το τι σημαίνει να είσαι άνθρωπος. Για πρώτη φορά είχαμε τόσο τα εργαλεία όσο και τη θέληση να καταπιαστούμε με την επιστημονική μελέτη της ανθρώπινης φύσης.
Κανείς δεν διακρίθηκε, δεν επηρέασε και δεν υπήρξε πιο σημαντικός για την επανάσταση της επιστημονικής σκέψης από τον εξελικτικό βιολόγο Richard Dawkins, ο οποίος, πριν από 40 χρόνια, με τη δημοσίευση του βιβλίου του Το εγωιστικό γονίδιο άλλαξε την αντίληψή μας για τη θέση μας στη Φύση.
Ο Dawkins είναι άνθρωπος των ιδεών, των σημαντικών εκείνων ιδεών που πραγματικά επηρεάζουν και αλλάζουν τις ζωές των ανθρώπων —μετασχηματίζοντας και τον τρόπο που σκέφτονται οι άλλοι επιστήμονες, ωθώντας τους να σκεφτούν με έναν διαφορετικό, εποικοδομητικό τρόπο.
Αν δεν έχετε διαβάσει το Εγωιστικό γονίδιο, κάντε το τώρα. Και αν το είχατε κάνει κάποτε, ξαναδιαβάστε το τώρα. Είναι το βιβλίο που θα διαβάζετε όλο τον 21ο αιώνα.
Στα Αγγλικά, το βιβλίο πρωτοεκδόθηκε το 1976 και επανεκδόθηκε το 1989· η τριακονταετής επετειακή έκδοσή του έγινε το 2006, ενώ η τεσσαρακονταετής επετειακή έκδοση τον Ιούνιο του 2016 από τον οίκο Oxford University Press. Η 40ής επετειακή έκδοση περιλαμβάνει έναν νέο Επίλογο, ενώ η ελληνική εκδοχή της έχει τύχει νέας και εκτεταμένης επιμέλειας.



Είπαν για το βιβλίο

•«Τα βιβλία που αφορούν την επιστήμη ανήκουν συνήθως σε δύο κατηγορίες: εκείνα που εξηγούν την επιστήμη στο ευρύ κοινό, αποσκοπώντας στο να εκλεπτύνουν τη σκέψη του· και εκείνα που προσπαθούν να πείσουν τους συναδέλφους επιστήμονες να στηρίξουν μια νέα θεωρία. Τα βιβλία που καταφέρνουν και τα δύο σπανίζουν. Ένα ήταν Η καταγωγή των ειδών του Δαρβίνου. Άλλο ένα είναι το Εγωιστικό γονίδιο του Dawkins. Αυτό, αφότου εκδόθηκε πριν από 40 χρόνια, παραμένει αστραφτερό μπεστ-σέλερ και στοιχείο διαμόρφωσης της επιστημονικής σκέψης. [...]»
—Matt Ridley, Nature (2016)


• «Το βιβλίο πρέπει να διαβαστεί, και μπορεί να διαβαστεί, από σχεδόν οποιονδήποτε. Περιγράφει με εξαιρετική μαεστρία μια νέα όψη της θεωρίας της εξέλιξης. [...] Φέρει εις πέρας το φαινομενικά ακατόρθωτο έργο της χρησιμοποίησης απλής, μη τεχνικής γλώσσας στην παρουσίαση ορισμένων δυσνόητων και εν μέρει μαθηματικών θεμάτων της πρόσφατης εξελικτικής σκέψης. Αυτά, ιδωμένα επιτέλους στο πλήρες εύρος τους σε τούτο το βιβλίο, θα ξαφνιάσουν και θα αναζωογονήσουν ακόμη και τους ερευνητές βιολόγους, οι οποίοι ίσως νόμιζαν ότι τα γνώριζαν ήδη. Ωστόσο, επαναλαμβάνω, το βιβλίο παραμένει ευκολοδιάβαστο για όποιον κατέχει τις ελάχιστες βασικές επιστημονικές γνώσεις. [...]»
—William Hamilton, Βραβείο Crafoord Βιολογίας, Science (1977)


• «Το βιβλίο, παρότι γράφτηκε για να διαβάζεται από το ευρύ κοινό, συνιστά σοβαρή συνεισφορά στο πεδίο της βιολογίας. [...] Αυτό που προσφέρει είναι μια νέα οπτική του κόσμου μας. [...]»
—John Maynard Smith, Βραβείο Crafoord Βιολογίας, The London Review of Books (1982)


• «Το βιβλίο αποτελεί μια περίτεχνη επαναδιατύπωση των κεντρικών προβλημάτων της κοινωνιοβιολογίας. [...] Είναι εμβριθές, πνευματώδες, ιδιαίτερα καλογραμμένο. [...]»
—Σερ Peter Medawar, Βραβείο Νόμπελ Φυσιολογίας ή Ιατρικής