Ο Σχηματισμός των λέξεων στην αρχαία ελληνική

Το 1917, με τις ελληνικές σπουδές σε άνθηση στην ευρωπαϊκή εκπαιδευτική σκηνή, κυκλοφόρησε μελέτη του διαπρεπούς γλωσσολόγου Α. Debrunner, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο της Ζυρίχης, με τίτλο «Ο σχηματισμός των λέξεων στην Αρχαία Ελληνική». Με επιστημονική πληρότητα και διδακτική σαφήνεια εξηγούσε τις κατασκευαστικές αρχές του αρχαίου λεξιλογίου. Ενός λεξιλογίου εύπλαστου και με τέτοια δομική ποικιλία και τόσα μυστικά, που η αποκάλυψή τους απαιτεί τη μεσολάβηση πολύ έμπειρων ειδικών. Τις δομικές αρχές του ελληνικού λεξιλογίου δεν τις βλέπει ο Debrunner ξεκομμένες από την ετυμολογία και τη σημασιολογία, και αυτή η σύνδεση φωνολογίας, φωνητικής, ετυμολογίας και σημασιολογίας καθιστά τη μονογραφία αυτή πολύτιμη και διαφωτιστική για σπουδαστές και διδάσκοντες την αρχαία ελληνική, αλλά και για τους ιστορικούς γλωσσολόγους.
Πάραυτα αναδείχτηκε σε βιβλίο αναφοράς και χρησιμοποιήθηκε ως εγχειρίδιο για τη διδασκαλία της αρχαίας ελληνικής στο σχολείο και στο πανεπιστήμιο. Και στη μοναδική του επιτυχία οφείλεται το ότι τίποτε παρόμοιο δεν έχει εμφανιστεί έκτοτε στη διεθνή βιβλιογραφία.

Σήμερα, σε ένα σκηνικό γενικότερης ύφεσης των ελληνικών σπουδών, κρίθηκε ότι ένα τέτοιο βιβλίο, μεταφρασμένο στη γλώσσα μας και με εκσυγχρονισμένη την τεχνική του ορολογία, έχει να προσφέρει και στο δικό μας εκπαιδευτικό σύστημα υπηρεσίες πολύτιμες για την ανανέωση του γλωσσικού μαθήματος, ειδικά στο κεφάλαιο του λεξιλογίου, που είναι τόσο εκτεταμένο και τόσο πολυστρωματικό για μια γλώσσα με τη μακρά γραπτή ιστορία της ελληνικής..
Γι’ αυτό «Ο σχηματισμός των λέξεων στην Αρχαία Ελληνική» εντάχθηκε στη σειρά των δημοσιευμάτων του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας. Και θα ήταν ευχής έργον να αξιοποιηθεί, ειδικά στην πανεπιστημιακή διδασκαλία των φιλολόγων μας, και αυτό το βιβλίο ως έργο αναφοράς –όπως ήδη συνέβη με τη «Σύνταξη του ρήματος στην αρχαία ελληνική» του Albert Rijksbaron, το οποίο επίσης μεταφράστηκε, και εκδόθηκε προ ολίγων μηνών, από το Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας. Πολύ σύντομα, ως βάση δεδομένων, θα συνεργάζεται με τα ηλεκτρονικά λεξικά και τα σώματα κειμένων του ΚΕΓ εντασσόμενο αρχικά στην «Πύλη για την Ελληνική Γλώσσα» (www.greek-language.gr), και στη συνέχεια και στο «Ψηφιακό Σχολείο» του Υπουργείου Παιδείας.