Περιβάλλον και κοινωνία

Το ζήτημα της προστασίας του φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος απασχολεί όλο και περισσότερο τα τελευταία χρόνια την επιστημονική κοινότητα και τις δημόσιες πολιτικές αλλά αποτελεί, επίσης, οικείο αντικείμενο συζήτησης των πολιτών μέσα από τις πρακτικές και τα βιώματα της καθημερινής ζωής. Η προστασία των εδαφικών πόρων, η διαχείριση του υδάτινου πλούτου, η διατήρηση της βιοποικιλότητας και το στοίχημα της αειφορικής ανάπτυξης βρίσκονται συχνά στο επίκεντρο του δημόσιου και ιδιωτικού λόγου. Συνήθως, βέβαια, προβάλλεται η τεχνικοοικονομική πλευρά του περιβαλλοντικού ζητήματος, είτε με την έννοια της προστασίας και συνετής εκμετάλλευσης των φυσικών πόρων είτε με την έννοια του "κόστους διατήρησης" και τα οικονομικά μοντέλα ανάλυσης κόστους/ωφέλειας.

Ο σύγχρονος κόσμος θεμελιωμένος στις αρχές της καπιταλιστικής ανάπτυξης και της αλόγιστης κατανάλωσης πόρων βρίσκεται, εδώ και μια 30ετί, αντιμέτωπος με το δίλημμα ανάπτυξη ή περιβαλλοντική ισορροπία και, ίσως πιο πρόσφατα, με τις ενοχές του για το βιομηχανικό πολιτισμό που εξαντλεί επικίνδυνα μη ανανεώσιμους πόρους, υποβαθμίζει τα τοπία της υπαίθρου, εξακολουθεί και γιγαντώνει τις πόλεις, περιθωριοποιεί κοινωνικές ομάδες ενώ επιτείνει τις οικολογικές καταστροφές στις φτωχές περιφέρειες του πλανήτη. Οι προβληματισμοί αυτοί, που άπτονται διαφορετικών πτυχών και επιστημονικών προσεγγίσεων για το περιβάλλον, αποτέλεσαν τον κύριο κορμό της παρούσας έκδοσης. Θέλοντας να προβάλλουμε συστηματικά την κοινωνική θεώρηση του περιβαλλοντικού ζητήματος τόσο μέσα από μια ανθρωπολογική προσέγγιση της σχέσης του ανθρώπου με το φυσικό περιβάλλον όσο και από τη πλευρά της κοινωνικής πολιτικής, οι επιμέρους θεματικές του βιβλίου αυτού είναι: α) Κοινωνία, πολιτισμός και περιβάλλον, β) Δημόσιες πολιτικές για το περιβάλλον, γ) Όψεις του περιβαλλοντικού ζητήματος. Κοινωνιολόγοι, περιβαλλοντολόγοι, κοινωνικοί ανθρωπολόγοι, γεωγράφοι και νομικοί με τα άρθρα τους ρίχνουν φως σ' ένα από τα πλέον συζητημένα σύγχρονα ζητήματα του πλανήτη που αφορά στην κοινωνική χρήση του περιβάλλοντος.

Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου