Επίκαιροι στοχασμοί

Η συναρμογή του ατόμου με το συλλογικό ως ιστορικό παράδειγμα της αρχαίας Αθήνας μπορεί να γίνει για τον φαουστικό άνθρωπο ένας ερμηνευτικός-κριτικός διάλογος με το παρελθόν. Οι λέξεις Μύθος και Μέριμνα αποδίδουν έναν παιδαγωγικό χαρακτήρα που δύναται να ανανοηματοδοτήσει την πολιτική του υπόσταση στις παρούσες συνθήκες. Ένα ελεύθερο ον διαμέσου του Λόγου και του Μύθου είναι η «ωραία ψυχή» όπως αναφέρει ο Νίτσε. Θεμέλια υπήρξαν η Αισχύλεια τραγωδία και ο στοχαστικός Λόγος του Ηρακλείτου.
Ο χρόνος υπήρξε για τους Έλληνες μια ροή ανάμεσα σε φθορά και δημιουργία, ένα κυκλικό, αέναο γίγνεσθαι απέναντι στην εσχατολογία της ευθείας γραμμής των Εβραίων. Αυτή η Δικαιοσύνη του χρόνου εξασφαλίζει την αρμονία, την τάξη και τα όρια, όρια που αν προσπαθήσει κανείς να τα ξεπεράσει, θα διαπράξει ύβρη. Εδώ έγκειται το πάθος-μάθος και το βάθος της τραγωδίας για το «δεινότερον» («Αντιγόνη») ον του πλανήτη, τον άνθρωπο. Ο άνθρωπος ο ατελής, ο θνητός που με τη συντριβή του δεν αποθεμελιώνει το όλον στο οποίο εμπεριέχεται, δεν απορρυθμίζει τους συμπαντικούς νόμους του έρωτα και του θανάτου, την όποια καταστροφή του.
Για τους Έλληνες το άτομο έχει αξία μέσα στην κοινωνία και η κοινωνία έχει αξία με μέτρο την ποιότητα των ατόμων της. Οι θεοί για τους Έλληνες υπήρξαν μέρος της φύσης-κόσμου, δεν διαδραματίζουν την τάξη και τους νόμους της φύσης και των ανθρώπων. Η Ανάγκη, με τις Μοίρες, είναι η βασιλεύουσα του Όλου.