Αναμασήματα

Ενάμιση αιώνα μετά το του Flaubert τα κλισέ, οι κοινοτοπίες και τα στερεότυπα εξακολουθούν να πολλαπλασιάζονται και να καταδυναστεύουν την σκέψη μας. Σκέφθηκα ότι ίσως είναι χρήσιμη η κατάρτιση ενός σύγχρονου "Λεξικού Αναμασημάτων". Ξεκίνησα την προσπάθεια στην στήλη μου, στην "Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία". Συμπλήρωσα μετά. Αλλά είναι ένα έργο που δεν τελειώνει ποτέ - κι έτσι μετά την πρώτη έκδοση σε βιβλίο (Νεφέλη 1996), παρουσιάζω εδώ μία δεύτερη συμπληρωμένη.




Αγωνιστές (ή αντιστασιακοί ή μαχητές της ελευθερίας): Ατομα φέροντα όπλο και προκήρυξη. Μετά τη δικτατορία, από την ανάγκη μας να επινοήσουμε αντιστασιακούς, αναδείξαμε σε τέτοιους κι όλους ανεξαιρέτως τους τρομοκράτες - δικούς μας και ξένους. Ετσι την αίγλη του "αγωνιστή" κέρδισαν η 17 Νοέμβρη, ο ΙRA η ETA, η RAF, οι Κόκκινες Ταξιαρχίες και οποιοσδήποτε άλλος φανατικός κουμπουροφόρος σκότωνε ανυπεράσπιστους πολίτες σε δημοκρατικά καθεστώτα. Ακόμα και σήμερα επικρατεί σύγχυση - άνθρωποι ειρηνόφιλοι και προοδευτικοί γράφουν με θαυμασμό για δολοφόνους, μόνο και μόνο επειδή καλύπτουν την βία κάτω από μία οποιαδήποτε ιδεολογία.





Ακαδημία Αθηνών: γηροκομείο που μας κοστίζει πολύ ακριβά. Το Πρώτο Νεκροταφείο είναι πιο ζωντανό, πιο δημιουργικό και έχει και ωραιότερα μνημεία. Πάντως τώρα που οι υπάλληλοί του σεπτού οίκου ευγηρίας πήραν "επίδομα αυξημένης ευθύνης", φαντάζομαι πως θα προχωρήσουν ταχύτερα στην έκδοση του Λεξικού της Ελληνικής Γλώσσας. Τριάντα χρόνια στο "Δ", δεν το βαρέθηκαν ακόμα;




Βραβεία, διακρίσεις, παράσημα: Να περιβάλλονται με βαθύτατη περιφρόνηση. Ολα εκφράζουν σκοπιμότητες και συμβιβασμούς. Να λέτε ότι είναι τα λιλιά που κρεμάει η εξουσία στους ευνοούμενούς της. Και ότι ακόμα και τα μεγάλα βραβεία του εξωτερικού (Νόμπελ) δίνονται με μέσον ή για πολιτικούς λόγους. Βεβαίως, αν ποτέ σας απονεμηθεί κάτι, να σπεύσετε να το αποδεχθείτε. Καθότι όλοι αυτοί που τα σνομπάρουν και τα αμφισβητούν, ποτέ δεν τα αρνιούνται. Το πόσο έντονη είναι η ανάγκη βράβευσης και αναγνώρισης στη χώρα μας αποδεικνύεται από τον πληθωρισμό των βραβείων. Εκτός από τα γνωστά κρατικά έχουν δημιουργηθεί και πολλά άλλα, ενίοτε μαϊμουδοειδή: από πολιτιστικά σωματεία, ιδρύματα, κέντρα, κλπ. Ετσι σε κάθε δύο Ελληνες αντιστοιχεί και μία διάκριση.