Το βυζαντινόν μέλος και η θέσις του εις την καθόλου μουσικήν

Κείμενον διαλέξεως που εδόθη την 1ην Σεπτεμβρίου 1992, ενώπιον σπουδαστών και κοινού, εις το Μουσικόν Σεμινάριον του Χόρτου-Πηλίου. Ομιλητής ο συνθέτης και βαρύτονος Δίων Αρύβας

Συνηθίσαμε να μιλάμε για Βυζαντινή Μουσική, για Ευρωπαϊκή Μουσική, για Αραβική Μουσική, και πάει λέγοντας... πιστεύω ότι η Μουσική είναι μία, ένα δέντρο με πολλά κλαδιά, που είναι τα μέλη του. Γι' αυτό νομίζω πως είναι σωστό να μιλάμε για Αραβιανό μέλος, για Ευρωπαϊκό (ή Δυτικό) μέλος, και επομένως για Βυζαντινό μέλος.
Όσο κι αν φαίνεται λεπτομέρεια η διασαφήνισις αυτή, πρέπει όμως να γίνει, διότι ξεκαθαρίζει το δεύτερο σκέλος του θέματος, για το οποίον θα μιλήσω.
Εφ' όσον από τον ίδιο κορμό προήλθε, είναι κι αυτό ένα κλαδί από το δέντρο της Παγκόσμιας Μουσικής, γι' αυτό και στην αντιμετώπισή του δε χωράνε θρησκευτικός φανατισμός, ή τοπικισμός, ή πολιτικός σωβινισμός, πρέπει να το δούμε ήρεμα, με επιστημονικά και καλλιτεχνικά κριτήρια, για να μπορέσουμε να καταλάβουμε... τι κληρονομιά μας άφησαν οι περασμένες γεννεές Ελλήνων! Έτσι θ' αντιληφθούμε και τις υποχρεώσεις μας απέναντι στο Βυζαντινό μέλος, κι αυτό είναι το σπουδαιότερο!
Θα το πω ξεκάθαρα, από την αρχή: το Βυζαντινό μέλος είναι η συνέχεια του Αρχαίου Ελληνικού Μέλους, και μάλιστα η συνέχεια της Θυμελικής Μουσικής.
Πρέπει νάχουμε κατά νουν ότι: το Αρχαίο Ελληνικό Θέατρο -η Θυμέλη- είχε θρησκευτική (και παιδευτικήν) υφή, δεν ήταν θέατρο για διασκέδαση! Η Μουσική επομένως, την οποία εχρησιμοποιούσαν, ήταν μουσική με χαρακτήρα θρησκευτικό, λατρευτικό, δεχόμεθα ότι το θρησκευτικό συναίσθημα είναι καθολικό - συνέχει δηλαδή όλους τους ανθρώπους, ασχέτως του ποια είναι η θρησκεία στην οποία πιστεύουν.