Τριάντα πέντε

Στη μεγάλη εταιρεία λογισμικού που έχει την έδρα της στη Ζυρίχη επικρατεί εορταστική ατμόσφαιρα: Ο Γκέρερ, επιτυχημένος διευθυντής μάρκετινγκ, αναμένεται να επιστρέψει σήμερα, την ημέρα των γενεθλίων του, με το δίπλωμά του από το Χάρβαρντ. Όμως ο Γκέρερ κάθεται σ' ένα παγκάκι μέσα στη βροχή κοιτάζοντας τη λίμνη της Ζυρίχης. Σήμερα κλείνει τα τριάντα πέντε του και ξαφνικά όλα του φαίνονται διαφορετικά. Κάνοντας έναν απολογισμό της ζωής τους και περνώντας επί τροχάδην όλα τα πιθανά και απίθανα σενάρια για το προσεχές μέλλον του, ο Γκέρερ, άλλοτε ανελέητος και κυνικός κριτής του εαυτού του και των άλλων κι άλλοτε διεισδυτικός παρατηρητής του κόσμου που τον περιβάλλει, οδηγείται σε μια περιπέτεια της σκέψης, στα μονοπάτια του μυαλού ενός ανθρώπου που ξεπερνάει τα όρια, στις πιο μύχιες σκέψεις ενός άντρα που διαπιστώνει ότι δεν είναι πια τόσο νέος, παλινδρομώντας ανάμεσα στα έσχατα της απαισιοδοξίας και στα ουράνια ύψη της αυτοπεποίθησης, ανάμεσα στο εφιαλτικά τακτοποιημένο, αψεγάδιαστο ελβετικό σκηνικό και στον πολύχρωμο, άθλιο και μαζί πολύ ανθρώπινο κόσμο της Ινδίας.

Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου

ΚΡΙΤΙΚΗ



Δεν είναι μια συνηθισμένη ημέρα για τον Γκέρερ, έναν επιτυχημένο διευθυντή μάρκετινγκ σε μεγάλη εταιρεία της Ζυρίχης. Το πρωί επέστρεψε από ένα σημαντικό επαγγελματικό σεμινάριο στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, που θα του προσφέρει μεγάλες πιθανότητες επαγγελματικής ανέλιξης. Το απόγευμα έχει διοργανωθεί μια μικρή γιορτή στο γραφείο του προς τιμήν του, ενώ το βράδυ έχει ήδη γίνει κράτηση από τη σύζυγό του σε ένα καλό γειτονικό εστιατόριο για δείπνο. H ημέρα είναι ιδιαίτερη για έναν ακόμη λόγο: γιορτάζουν τα 35 χρόνια του Γκέρερ, που σκόπιμα συνέπεσαν με την ημέρα της επιστροφής του στην Ελβετία. Γιατί όμως ο ίδιος δεν φαίνεται ικανοποιημένος, αλλά κάθεται σε ένα παγκάκι και κοιτάζει τη λίμνη της Ζυρίχης; Πώς γίνεται ένας άντρας που βρίσκεται στην ακμή της ζωής του να κάθεται θλιμμένος μέσα στη βροχή; Είναι δυνατόν να μην μπορεί να σκεφτεί το μέλλον μόνο και μόνο επειδή έχει παραλύσει από την κρίση της μέσης ηλικίας;



H παράξενη ηλικία



«Με μία λέξη: 35. Παράξενη ηλικία, σκέφτεται ο Γκέρερ. Δεν είναι κανένα οριακό νούμερο, όπως τα 40 ή τα 50, άρα δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας, και πάντως είναι μια ηλικία για την οποία λέγεται ότι αντιπροσωπεύει τα καλύτερα χρόνια της ζωής του ανθρώπου». Ο ήρωας του μυθιστορήματος του Ρολφ Ντόμπελι δεν συμφωνεί με αυτή την άποψη. Για αυτόν η ηλικία των 35 ετών σημαίνει ότι ήδη έχουν πραγματοποιηθεί κάποιες επιλογές, από τις οποίες δεν υπάρχει επιστροφή.

Ωστόσο το βιβλίο δεν περιορίζεται στην απαρίθμηση των μειονεκτημάτων της ηλικίας των 35 ετών. Καθώς ο Γκέρερ συλλογίζεται, ο χρόνος περνά και αυτό που αρχικά ήταν ένα σύντομο διάλειμμα παίρνει τον χαρακτήρα μιας πιο μόνιμης απουσίας. Ο Γκέρερ δεν θα είναι σε θέση να παρευρεθεί στον εορτασμό της επιστροφής του στο γραφείο, ίσως ούτε και στο βραδινό γεύμα με τη γυναίκα του. Σταδιακά ο αναγνώστης αντιλαμβάνεται ότι γίνεται μάρτυρας μιας διαδικασίας που έχει ξεκινήσει πριν από μερικές εβδομάδες, όταν ο ήρωας βρισκόταν ακόμη στην Αμερική και έκανε την πρώτη μεγάλη αυθόρμητη «αταξία» της ενήλικης ζωής του: έμεινε μόνο τρεις ημέρες στο Χάρβαρντ και στη συνέχεια έφυγε για την Ινδία, όπου χάθηκε στο πλήθος σε μια προσπάθεια να βρει τον εαυτό του. Το μόνο όμως που κατάφερε ήταν να διαπιστώσει πόσο επιφανειακή είναι η οργανωμένη ζωή στην Ελβετία σε σχέση με τον συναισθηματικό αυθορμητισμό μιας λιγότερο ανεπτυγμένης χώρας. Δεν μπορούσε όμως να αλλάξει τον εαυτό του.



Σε όλα πρώτος



Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η σκιαγράφηση της γυναίκας του ήρωα, Ζανέτ, ως συζύγου-καρικατούρας. Πρόκειται για μια όμορφη, κομψή και γοητευτική γυναίκα, που ωστόσο δεν προκαλεί πλέον αισθήματα πάθους στον Γκέρερ. Επιπλέον, φορτώνεται όλα τα ελαττώματα που φωτίζονται από μια ανδρική οπτική γωνία: σέρνει τον σύζυγο για ψώνια με τις ώρες, αργεί υπερβολικά να ετοιμαστεί, ενθουσιάζεται με τις τσάντες Louis Vuitton, θέλει παιδί. Ο Γκέρερ, που πρόθυμα ανέλαβε τους ρόλους του συζύγου, του συνεργάτη και του προϊσταμένου, αρνείται επίμονα να γίνει πατέρας. «Αυτό που φοβάται - και έχει δει να συμβαίνει πολλές φορές: πατεράδες και μητέρες, αναμφισβήτητα έξυπνοι, να μένουν στάσιμοι σε πνευματικό επίπεδο. Και φυσικά! Αυτό το πράγμα δεν μπορεί να ωφελεί έναν εγκέφαλο, να μιλάει μωρουδίστικα επί σειρά ετών! "Μπέμπη, μπεμπούλη, τι γλυκούλης που είσαι, ναι, ναι, μπέμπη"». Εδώ εμφανίζεται το εξής παράδοξο: ο ήρωας αρνείται να παραδώσει τα ηνία στη νεότερη γενιά. Δεν θέλει να αναγνωρίσει τα επιτεύγματα των νεότερών του στη δουλειά, εκτός και αν τα βλέπει ως αποτέλεσμα της δικής του καθοδήγησης. Δεν θέλει να αναλάβει την ευθύνη ενός παιδιού, καθώς προτιμά να εργαστεί αποκλειστικά για την προσωπική του εξέλιξη. Και όμως να που βρίσκεται σε ένα παγκάκι αρνούμενος να συνεχίσει να πρωταγωνιστεί στη ζωή που ο ίδιος έχει στήσει. Υπερβολικές φιλοδοξίες; Διάψευση προσδοκιών; Αρνηση ενηλικίωσης;

«Ο Γκέρερ πρέπει να είναι σε όλα πρώτος, με τη δεύτερη θέση δεν είναι ικανοποιημένος» δήλωσε ο δημιουργός του Ρολφ Ντόμπελι σε γερμανική εφημερίδα. Ο συγγραφέας έχει πολλά κοινά με τον ήρωά του. Ο Ντόμπελι σπούδασε οικονομία επιχειρήσεων και εργάστηκε για πολλά χρόνια ως οικονομικός διευθυντής και διευθυντής μάρκετινγκ σε διάφορες θυγατρικές εταιρείες ενός πολυεθνικού ομίλου επιχειρήσεων. Δεν γνωρίζουμε αν πέρασε μια κρίση παρόμοια με αυτήν του Γκέρερ, ωστόσο στα 35 του είχε ήδη ιδρύσει την εταιρεία getAbstract, που προσφέρει επιχειρηματικά βιβλία σε περίληψη μέσω Διαδικτύου. Δεν έχει παιδιά, η σύζυγός του είναι Αμερικανίδα και η εταιρεία του φαίνεται να πηγαίνει πολύ καλά. Ωστόσο στο βιβλίο του αφήνει τον ήρωά του σε ένα δωμάτιο νοσοκομείου. Θα συνέλθει ποτέ; H απάντηση βρίσκεται στη συνέχεια του βιβλίου, που στο εξωτερικό έχει κυκλοφορήσει με τον τίτλο «Und was machen Sie beruflich?» («Και με τι ασχολείστε;»)



ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ

ΤΟ ΒΗΜΑ, 21-11-2004