Παρά τούς πόδας οσίου Σωφρονίου του Έσσεξ

...νέο βιβλίο για τον σπουδαίο βαθύ θεολόγο της σύγχρονης εποχής και μεγάλο Γέροντα όσιο Σωφρόνιο (Σαχάρωφ), υπό τον τίτλο: "Παρά τούς πόδας Οσίου Σωφρονίου του Έσσεξ". Πληροφορίες για την ταυτότητα του βιβλίου μάς δίνουν εν συνεχεία ο Πρόλογος και τα Περιεχόμενά του.

ΠΡΟΛΟΓΙΚΟ

Η γνωριμία μας με τον όσιο Σωφρόνιο ξεκίνησε από τα φοιτητικά μας χρόνια, τότε που ήλθε στα χέρια μας (1973) το σπουδαιότατο βιβλίο του για τον Γέροντα (νυν επισήμως άγιο της Εκκλησίας) Σιλουανό τον αθωνίτη. Αισθανθήκαμε ότι ο άγιος Σιλουανός αποτελεί μία παρουσία ιδιαιτέρως αγιοπνευματική, διότι τα κείμενά του (του ίδιου του αγίου, αλλά και τα ερμηνευτικά των κειμένων του τού Γέροντος Σωφρονίου) μας κατένυσσαν την καρδιά, κατά παρόμοιο τρόπο θα λέγαμε με τα κείμενα της Αγίας Γραφής και των Πατέρων της Εκκλησίας. Έκτοτε τα βιβλία του οσίου Σωφρονίου μάς συνόδευαν στην όλη πορεία της ζωής μας, με αποκορύφωμα, δεν κρύβουμε, το τρίτομο έργο των ομιλιών του, που εξέδωσε η ιερά Μονή που ίδρυσε, του Τιμίου Προδρόμου στο Έσσεξ της Αγγλίας, είκοσι χρόνια μετά την κοίμησή του, με τίτλο "Οικοδομώντας τον ναό του Θεού μέσα μας και στους αδελφούς μας".

Στους τρεις αυτούς τόμους, στους οποίους συγκεντρώθηκαν ομιλίες του οσίου όταν τις εκφώνησε σε πολύ μεγάλη ηλικία, μέχρι και λίγους μήνες πριν την εκδημία του, βρήκαμε και βρίσκουμε όλες εκείνες τις κατευθύνσεις της πνευματικής ζωής, οι οποίες μας ανοίγουν τα μάτια για τα «μη βλεπόμενα και τα αιώνια» που λέει ο απόστολος Παύλος, που σημαίνει ότι ο άγιος εν Πνεύματι ευρισκόμενος και μέσα στο κλίμα της βαθειάς προσευχής μάς παίρνει από το χέρι και μάς φέρνει στην ατμόσφαιρα του Ευαγγελίου, της πρώτης Εκκλησίας, των νηπτικών Πατέρων αυτής. Είναι πολύ σημαντική η ομολογία του οσίου για παράδειγμα ως προς το πώς έχει επιδράσει πάνω στο πνεύμα του – πέραν εννοείται της καταλυτικής επίδρασης του οσίου Σιλουανού – ο κατεξοχήν αγαπημένος του άγιος Μάξιμος ο ομολογητής, η «Κλίμαξ» του οσίου Ιωάννη του Σιναΐτη, τον οποίο μάλιστα χαρακτηρίζει ως μεγαλοφυή, και πιο πίσω για το πώς ο ίδιος έχει διαποτισθεί κυρίως από τον ευαγγελιστή Ιωάννη και τον απόστολο Παύλο, καθώς και από τη λειτουργική παράδοση της Εκκλησίας και μάλιστα από τη Θεία Λειτουργία του Μεγάλου Βασιλείου. Από την άποψη αυτή το να εγκύπτει κανείς ιδίως στις ομιλίες του είναι σα να βρίσκεται και ο ίδιος προσκυνητής και ακροατής μέσα στον ναό του αγίου Σιλουανού – εκεί που κατεξοχήν κήρυσσε όταν αυξήθηκε η αδελφότητα – αλλά και σα να εμβαπτίζεται στα πιο καθαρά νάματα της ορθόδοξης χριστιανικής παράδοσης.

Μία προσκυνηματική επίσκεψη μάλιστα τη Σαρακοστή του 2019 στο ευλογημένο μοναστήρι του Τιμίου Προδρόμου μάς εξήψε το ενδιαφέρον και την αγάπη για τον όσιο Σωφρόνιο ακόμη περισσότερο, για τον «Πατέρα» του μοναστηριού όσιο Σιλουανό, αλλά και για την ξεχωριστή συνοδεία που απαρτίζει το μοναστήρι υπό την πνευματική καθοδήγηση του υποτακτικού και μαθητή του οσίου, Γέροντος Ζαχαρίου.
Μελετώντας λοιπόν τα κείμενα του οσίου Σωφρονίου, θεωρήσαμε καλό ορισμένα αποσπάσματά τους που προκαλούσαν ιδιαίτερα την προσοχή μας (κάθε λόγος του βεβαίως που συχνά στις ομιλίες του επαναλαμβάνεται είναι αξιοπρόσεκτος, όπως είχε πει και για τα κείμενα του οσίου Σιλουανού ο σοφός θεολόγος και ιεράρχης Σεβασμιώτατος Περγάμου Ιωάννης ότι κάθε λόγος του οσίου παρά τη φαινομενική απλοϊκότητά του μπορεί να γίνει διδακτορική διατριβή) να τα σχολιάσουμε προς οικοδομή και άλλων εν Χριστώ αδελφών μας. Το κάναμε και το κάνουμε με μεγάλη συνοχή καρδίας, έχοντας τη συναίσθηση ότι στεκόμαστε σε έδαφος ιερό και ότι μπορεί να μην αποδίδουμε και όπως πρέπει το πνεύμα του συντάκτη τους. Κι είναι ακριβώς η γνώση ότι τα κείμενα από τις ομιλίες του ήταν καρπός όχι μίας ετοιμασίας εκ των προτέρων, αλλά απαύγασμα της προσευχής του την ώρα που θα τις εκφωνούσε, που μας κάνει να έχουμε αυτήν τη συστολή. Το τολμούμε παρ’ όλα αυτά! Κι ευχόμαστε ο λόγος του οσίου πράγματι να δίνει την ώθηση προς τα άνω, κατά το «άνω σχώμεν τάς καρδίας», εκεί που ζούσε αδιάκοπα ο όσιος, κι εκεί που ζει ασφαλώς τώρα αγαλλιώμενος με τον πατέρα του όσιο Σιλουανό και τους λοιπούς αγίους και αγγέλους μέσα στην αγκαλιά του Κυρίου του!

Περιττό να πούμε ότι ο τίτλος «Παρά τούς πόδας του οσίου Σωφρονίου του Έσσεξ» παραπέμπει καταχρηστικά στον απόστολο Παύλο που γράφει ότι σπούδασε θεολογία «παρά τούς πόδας Γαμαλιήλ». Έστω και «από σπόντα» ας θεωρηθούμε κι εμείς μακρινοί μαθητές του σοφού αυτού οσίου Γέροντος, μέσα από τα βιβλία του και το παράδειγμα της οσίας βιοτής του, κι ας ευχηθούμε να μην τον προκαλέσουμε με τη θρασύτητά μας.

π. Γ. Δ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

1.ΑΝΑΖΗΤΩΝΤΑΣ ΜΙΑ ΔΙΕΞΟΔΟ
2.ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΙΚΟΙ ΚΑΙΡΟΙ
3.Η... «ΑΜΕΛΕΙΑ» ΤΟΥ ΘΕΟΥ
4.Η ΔΥΝΑΜΗ ΤΗΣ ΣΥΝΑΝΑΣΤΡΟΦΗΣ
5.Η ΕΠΙΚΛΗΣΗ ΤΟΥ ΟΝΟΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ
6.Η ΧΩΡΙΣ ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΠΙΣΤΗ
7.Η ΧΩΡΙΣ... ΣΗΜΑΣΙΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑ
8.ΣΩΜΑ ΚΑΙ ΑΙΜΑ ΧΡΙΣΤΟΥ
9.ΚΑΛΕΣΜΕΝΟΙ ΝΑ ΖΗΣΟΥΜΕ ΘΕΟ
10.ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΗΣ ΕΝΤΟΛΗΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ
11.ΜΕ ΔΥΟ ΛΟΓΙΑ
12.ΠΑΤΕΡ ΗΜΩΝ
13.ΠΛΗΘΩΡΑ ΑΝΟΗΤΩΝ ΙΔΕΩΝ
14.ΠΟΣΟ ΣΥΓΓΕΝΕΥΟΥΜΕ ΜΕ ΤΟΝ ΧΡΙΣΤΟ;
15.ΣΤΗ ΦΥΛΑΚΗ ΑΠ’ ΤΟ ΠΡΩΙ ΩΣ ΤΟ ΒΡΑΔΥ
16.ΚΑΙ ΠΑΛΙ ΓΙΑ ΤΗ ΘΕΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΑ
17.ΤΑ ΔΥΣΚΟΛΑ ΕΡΧΟΝΤΑΙ!
18.ΤΟ ΔΙΚΙΟ ΜΑΣ ΠΟΣΟ ΔΙΚΑΙΟ ΕΙΝΑΙ;
19.ΦΩΣ ΣΤΗ ΖΩΗ ΜΑΣ ΤΟ ΘΕΛΗΜΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ
20.ΧΡΙΣΤΟΣ: ΤΟ ΜΕΤΡΟ ΟΛΩΝ
21.ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΧΑΡΙΣΜΑΤΟΥΧΟΙ ΓΕΡΟΝΤΕΣ ΣΗΜΕΡΑ;
22.Η ΔΙΑΘΗΚΗ ΤΟΥ ΟΣΙΟΥ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΣΩΦΡΟΝΙΟΥ
23.ΠΡΟΣΕΥΧΗ ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΕΝΟΤΗΤΟΣ (ΟΣΙΟΥ ΣΩΦΡΟΝΙΟΥ)

(Σχέδιο εξωφύλλου: Νεκτάριος Σταματέλος)