Θα νικήσουμε αλλά υπέρ την νίκην δόξα

[...]Ο Μίνος Δούνιας αντέγραψε από τις πιο ενδιαφέρουσες σκέψεις και απόψεις, ιδέες, εκμυστηρεύσεις και αισθήματα, οικογενειακά προβλήματα, πόνους και ενθουσιασμούς. Προέρχονται από αγνώστους, εκφρασμένα όλα με τον μοναδικό τρόπο της γνήσιας και αυθόρμητης διατύπωσης με ποικίλους συναισθηματισμούς, με χιούμορ, ευαισθησία, θυμοσοφία, λαϊκό ύφος. Μια πτυχή μιας εποχής που σημάδεψε τον τόπο και τους ανθρώπους. 191 αποτυπώματα του γνήσιου λαϊκού λόγου.

Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου

Σχεδόν δύο εκατοντάδες αποτυπώματα του γνήσιου λαϊκού λόγου, προερχόμενα από ανώνυμους επιστολογράφους του 1940, φιλοξενεί το καλαίσθητο βιβλιάριο της Αγρας σε επιμέλεια Ντελόπουλου. Μέσα από τις κατά τεκμήριον αυθόρμητες αυτές διατυπώσεις, με τον πηγαίο συναισθηματισμό, τη διάχυτη θυμοσοφία και το πανταχού παρόν χιούμορ, που ωστόσο γράφτηκαν υπό τη δαμόκλειο σπάθη της λογοκρισίας, αναδεικνύεται το ύφος και το ήθος της δραματικής εκείνης εποχής και των ανθρώπων της. Κάποιος πληροφορεί τον παραλήπτη: «σου έστειλα επιστολή με το αέριον ταχυδρομείον». Και μία, κατά τα φαινόμενα τρυφερή φίλη, περιγράφει τη λαχτάρα της με τα μελανότερα χρώματα: «Γράμμα δεν πήρα και με ερχόταν να τρελλαθώ και μόλις πήρα το γράμμα σας τρελλή πηδούσα». Οι στιγμές της εθνικής έξαρσης πάντως είναι πραγματικά συγκλονιστικές: «Εβομβάρδισαν προχθές τον Πειραιά και οι άνθρωποι που γκρέμισαν τα σπίτια των άρχισαν να τα ξαναφτιάνουν ψάλλοντας τον εθνικό ύμνο». Ωστόσο η ζωή συνεχίζεται, ο κοσμάκης στα μετόπισθεν έχει και πιο πεζά προβλήματα: «Για τον βόθρο με κοβαλάν κάθε μέρα στο τμήμα, οι χρεοφιλέτες μου ζιτάν τα χρήματα και δεν γνωρίζω τι να κάνω με όλα αυτά που σου γράφω». Ενώ στην πρώτη γραμμή του πυρός αναδεικνύεται όλη η αγριότητα του «ανθρώπινου κτήνους»: «Του έφαγαν ο ένας τα χρήματα και ο άλλος τα ρούχα. Ο Θεός να τους ψωφίσει, και άλλο τίποτε». Υπάρχουν ωστόσο και μερικοί φαντάροι που στο μέτωπο εμφανώς... βαριούνται. Ειδικά όταν πρόκειται για την αρραβωνιάρα: «Σουλτανίτσα μου, ευχαρίστως έλαβα το γραματάκι σου. Ο καιρός εναλλάξ πότε ψυχρός, πότε θερμός αναλόγως των ανέμων βορρά και νότου. Η υγεία μου η αυτή». Αληθινά, ένα πολύ όμορφο βιβλίο!



Δημήτρης Χουλιαράκης

Το ΒΗΜΑ, 29/10/2006