Ιστορία του Μεγάλου Αλεξάνδρου Ι-ΙΙ

Το κλασσικό έργο του Ντρόυζεν ειν' η πιο βασική και πιο καλοστρωμένη ακόμα πλατειά λεωφόρος για την ιστορία του Μεγαλέξαντρου και της όλης Ελληνιστικής εποχής. Θα περάση απ'αυτήν, αναγκαία, παρ' όποιες ειδικώτερες κρίσεις του ή πρίσματα θεώρησης των πραγμάτων, όποιος ενδιαφέρεται σοβαρά να γνωρίση και να μελετήση, απλά είτε κ' επιστημονικότατα, το φαινόμενο που και του πιο καθαρού μύθου τις διαστάσεις ξεπερνάει, κι ωστόσο ιστορία συνιστά και πραγματικότητα που προσδιώρισε όλη την περαιτέρω ιστορία του πλανήτη.
Όποιες ιδέες και κριτήρια κανείς κι αν έχη, το κεντρικό αντικείμενο της πραγματείας του Ντρόυζεν, ο Αλέξανδρος και το έργο του, μένει ριζικό, θεμελιακό της Δύσης, όπου ανήκει ο πολιτισμός που κρατεί ακόμα στον κόσμο. Όποιες εκδοχές για τα πράγματα και τις πράξεις, τις συνέπειες και τις σημασίες τους κι αν συγκροτήση κανείς, αδύνατο να μετακινήση απ' το κέντρο της έκβασης του αρχαιοελληνικού κόσμου τον Αλέξανδρο, κι άλλο τόσο δύσκολο, μέσα στο χώρο της νεώτερης ιστοριογραφίας του, να υπερπηδήση τάχα τον Ντρόυζεν, που έτσι κρίσιμα τον συνέλαβε και τον έδωσε, στις πυρηνικώτερες ουσίες και ποιότητές του. Ακόμα και νεώτατα ιστορικά συγγράμματα, όλως άλλων κι αντίθετων πρισμάτων θεώρησης των πραγμάτων εν γένει, τους άξονες του Ντρόυζεν ακολουθούν, κι απλώς τις ύστατες κρίσεις αλλάζουν, για τις πράξεις, τα κίνητρα ή τις σημασίες των γεγονότων, το βάρος και τις ηθικές ποιότητες των προσώπων. Μπορούν και κατακτητή ή κ' ελευθερωτή των λαών να τον πούνε τον Αλέξανδρο, εκπολιτιστή και διαφωτιστή, ή καταλυτή σωρείας λαϊκών πολιτισμών και σκοταδιστή - ό,τι θέλουν, ό,τι κρίνουν ή νομίζουν πως χωρεί να κρίνουν έτσι ή αλλιώς, χωρίς άλλα, χωρίς νέα δεδομένα απ' όσα τόσο ευσυνείδητα μελέτησε και συναρτώντας αξιοποίησε συνθετικά ο υπέροχος ιστορικός -, μα ό,τι να κάνουν δεν καταφέρνουν να χαράξουν άλλους βασικούς δρόμους έρευνας κα γνώσης, προβληματισμού και μελέτης του φαινομένου Μέγας Αλέξανδρος, κ' έργο του, και κόσμος όλος που ιδρύθηκε απ' αυτόν και ξεκίνησε για να φτάση, μέσω Ελληνισμού, Ρωμαίων, κι όλων των παραπέρα, ως εκείνο που αποτελούμε σήμερα, όποια θέση, γνώμη, άποψη κι αν έχουμε γι'αυτό.
[...]