Ποίηση

Καλλιτεχνική επιμέλεια: Ιουλίτα Ηλιοπούλου, Τυπογραφική Επιμέλεια: Γιάννης Η. Χάρης.

Στον τόμο αυτό είναι συγκεντρωμένο όλο το ποιητικό έργο του Οδυσσέα Ελύτη. Δεκαεπτά ποιητικές συλλογές που δίνουν στον αναγνώστη τη δυνατότητα να παρακολουθήσει μια δημιουργική περίοδο εξήντα ετών. Διατηρώντας την αισθητική που ο ίδιος ο ποιητής καθόριζε για κάθε συλλογή, η έκδοση αυτή, πανόδετη και σε μικρό σχήμα, περιλαμβάνει όλα τα ζωγραφικά έργα και τα σήματα των μεμονωμένων συλλογών καθώς και ευρετήριο τίτλων και πρώτων στίχων.



Περιεχόμενα:

Προσανατολισμοί

Ήλιος ο πρώτος

Άσμα ηρωικό και πένθιμο για τον χαμένο ανθυπολοχαγό της Αλβανίας

Το Άξιον Εστί

Έξι και μία τύψεις για τον ουρανό

Το φωτόδεντρο και η δέκατη τέταρτη ομορφιά

Ο ήλιος ο ηλιάτορας

Το Μονόγραμμα

Τα ρω του έρωτα

Τα ετεροθαλή

Μαρία Νεφέλη

Τρία ποιήματα με σημαία ευκαιρίας

Ημερολόγιο ενός αθέατου Απριλίου

Ο Μικρός Ναυτίλος

Τα ελεγεία της Οξώπετρας

Δυτικά της λύπης

Εκ του πλησίον






Εξήντα χρόνια ποιητικής δημιουργίας συμπλήρωσε στη ζωή του ο Οδυσσέας Ελύτης. Δεκαεπτά συλλογές σημάδεψαν την πορεία του ανθρώπου που έγραφε ως την ημέρα που πέθανε, στα 1996. Χρειάστηκε να περάσουν αρκετά χρόνια ακόμη για να ετοιμαστεί στις εκδόσεις Ικαρος το opus magnum του ποιητή, σύμφωνα με την επιθυμία του. Το βιβλίο Οδυσσέας Ελύτης. Ποίηση βρίσκεται ήδη στο τελευταίο στάδιο της εκδοτικής διαδικασίας, έτοιμο να παρουσιαστεί στο κοινό όπως ακριβώς το ήθελε ο ποιητής. «Είναι μια έκδοση που σχεδίαζε ο ίδιος για μετά τον θάνατό του» πληροφορούμαστε βλέποντας τον κομψό τόμο τοποθετημένο πάνω στο γραφείο των εκδοτριών Χρυσής και Κατερίνας Καρύδη στο ιστορικό μαγαζί του Ικαρου, της οδού Βουλής. «Δεν ήθελε όσο ζούσε να υπάρχουν τα Απαντά του, αλλά σκεφτόταν να φτιαχτεί μετά τον θάνατό του μια μικρή χρηστική έκδοση, χωρίς τίποτε το μνημειακό. Καθώς ο ίδιος ήταν χαμηλών τόνων σε όλη του τη ζωή, θεωρούσε πως το έργο μιλάει από μόνο του. Το όνειρό του ήταν να γίνει ένα βιβλίο που να μπορεί κανείς να το μεταφέρει, να το έχει μαζί του εύκολα».

Συγκεντρώθηκαν κατ' αρχάς τα βιβλία του ποιητή, οι 17 ποιητικές συλλογές από το 1935, ως το Δυτικά της λύπης του 1995, και τη μεταθανάτια έκδοση Εκ των πλησίον, που κυκλοφόρησε το 1998 με τα τελευταία του ποιήματα. Ο σχεδιασμός της συνολικής έκδοσης δεν ήταν εύκολος και χρειάστηκαν τρία χρόνια δουλειάς και έντεκα διορθώσεις, αφού στοιχειοθετήθηκαν όλα από την αρχή. Την επιμέλεια ανέλαβε ο Γιάννης Χάρης, μεταφραστής και επιμελητής εκδόσεων, ο οποίος ενοποίησε την τυπογραφική μορφή των συλλογών, διατηρώντας όμως τη στιχουργική του κάθε ποιήματος. Διατηρήθηκαν οι έγχρωμες προμετωπίδες που είχαν οι αρχικές εκδόσεις όταν κυκλοφόρησαν. «Τις προμετωπίδες, στην κάθε συλλογή όταν έβγαινε, ο Ελύτης τις θεωρούσε μέρος του έργου αναπόσπαστο!». Περιλαμβάνονται οι 17 προμετωπίδες των συλλογών με έργα των Μόραλη, Τσαρούχη, Στέρη, Νικολάου, Πανιάρα, Νάτας Μελά-Κωνσταντινίδη κ.ά. Ο κατάλογος των έργων και των ζωγράφων παρατίθεται στο τέλος, μαζί με ευρετήριο πρώτων στίχων και επίμετρο του Γιάννη Χάρη. Την καλλιτεχνική επιμέλεια, το «στήσιμο» δηλαδή του βιβλίου, φρόντισε η Ιουλίτα Ηλιοπούλου.

Πώς όμως γίνεται εύχρηστο ένα βιβλίο 700 σελίδων; Χρησιμοποιήθηκε το κατάλληλο χαρτί ώστε να φτιαχτεί ένας μικρός τόμος χωρίς μεγάλο βάρος. Πανόδετος και μαλακός, με ράχη τριών πόντων και κουβερτούρα με τη φωτογραφία του ποιητή. Στη συνολική έκδοση περιλαμβάνονται και οι αρχικές ποιητικές συλλογές των εκδόσεων Υψιλον, μαζί με εκείνες του Ικαρου, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι οι μεμονωμένες συλλογές θα σταματήσουν να βγαίνουν ξεχωριστά. «Αν κάποιος θέλει να πάρει το Αξιον Εστί, θα το βρει» λέει η Χρυσή Καρύδη. Η διαφορά της συνολικής έκδοσης έγκειται, μεταξύ άλλων, στο ότι αποτυπώνει την πορεία του ποιητή για έξι ολόκληρες δεκαετίες. Ενώ αυτός εξελίσσεται, ο πυρήνας του έργου του παραμένει ο ίδιος.



ΤΟ ΒΗΜΑ , 17-11-2002