Το Έπος των Άστρων της Αυγής

Με το βιβλίο αυτό ολοκληρώνεται ο πρώτος κύκλος του μεταφραστικού προγράμματος Παράξενες Μέρες στην Ευρώπη. Περισσότερο από κάθε άλλο βιβλίο ίσως το «Έπος», ανταποκρίνεται στη συνθήκη που είναι και ο βασικός στόχος του προγράμματος: Βιβλία που μεταφράζονται στα ελληνικά από γλώσσες χωρών που σπάνια έως καθόλου μπορούμε να δούμε να εκδίδονται στη χώρα μας. «Το έπος των άστρων της αυγής» το συγκλονιστικό βιβλίο του Αλβανού συγγραφέα Ρούντι Ερεμπάρα χωρίς την ενίσχυση της Creative Europe της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα ήταν αδύνατο να εκδοθεί, ακόμη περισσότερο από έναν μικρό εκδοτικό συνεταιριστικό οίκο της περιφέρειας. Είναι ένα τεράστιο μυθιστόρημα που περιγράφει την τραγωδία ενός γειτονικού μας λαού σε μια πρόσφατη περίοδο της ιστορίας του. Μετρημένα στα δάχτυλα έτσι κι αλλιώς τα βιβλία που μεταφράζονται από την Αλβανία και κυκλοφορούν στην Ελλάδα. Έτσι λοιπόν μπορούμε να είμαστε αυτή τη στιγμή περήφανοι που παραδίδουμε στο αναγνωστικό κοινό της χώρας μας ένα σπάνιο δώρο. Το βιβλίο έχει τιμηθεί με το Λογοτεχνικό Βραβείο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το αξίζει από κάθε άποψη. Είναι μαζί μια πολύτιμη ιστορική μαρτυρία και ένα σύγχρονο λογοτεχνικό αριστούργημα που πέρα από την αξία του ως ντοκουμέντο έχει γραφτεί με την μαεστρία ενός μεγάλου συγγραφέα και διαβάζεται ακόμη και ως ψυχολογικό θρίλερ αφού ο αναγνώστης βλέπει να εκτυλίσσεται στις σελίδες που διαβάζει μια συναρπαστική ιστορία ζωής ή θανάτου του κεντρικού ήρωα που ταυτόχρονα συμβολίζει και υπενθυμίζει την ανείπωτα σκληρή ζωή και τον άδικο θάνατο μυριάδων ανθρώπων.

Το βιβλίο αναφέρεται στον 20ο αιώνα αλλά η ουσία του ολοκληρωτισμού, του φασισμού, του παραλογισμού παραμένει δυστυχώς επίκαιρη με άλλες πιο «σύγχρονες» μορφές και στις μέρες μας. Απέναντι στις κτηνωδίες των ανθρώπων η αντίσταση και η παρηγοριά μέσα από έργα τέχνης που σημαδεύουν την εποχή τους. Και αυτό ακριβώς είναι και το «Έπος των άστρων της αυγής». Κανένα βιβλίο από το πρόγραμμά μας δεν επιλέχτηκε τυχαία. Αλλά αυτό εδώ περισσότερο από κάθε άλλο φέρνει τη σφραγίδα του έργου που για δεκαετίες μετά από την κυκλοφορία του θα μιλάει για τη φρίκη που έζησε ένας ολόκληρος λαός αντιμέτωπος με την παράνοια του ολοκληρωτισμού. Αυτό είναι το χρέος του δημιουργού. Να αντιστέκεται μέσα από την τέχνη. Αυτός πρέπει να είναι και ο δικός μας σκοπός. Να προβάλλουμε αυτά τα έργα. Να μην αφήσουμε τίποτε να ξεχαστεί ώστε έτσι ίσως κάποια μέρα έργα σαν κι αυτό να έχουν απλώς ιστορική σημασία. Οφείλουμε ένα μεγάλο ευχαριστώ στον συγγραφέα που μας εμπιστεύτηκε το έργο του αλλά και στον μεταφραστή και επιμελητή αυτού του έργου για την εξαίρετη εργασία τους.