Παιδαγωγική και Ψυχανάλυση

Με ποιο τρόπο μπορεί η ψυχανάλυση να φωτίσει το έργο του εκπαιδευτικού; Αποστολή του δασκάλου είναι να μεταδίδει ήδη υπάρχουσες γνώσεις στην κατεύθυνση ενός οργανωμένου μέλλοντος. Η στάση ακρόασης του αναλυτή επιτρέπει την ανάδυση μιας ασυνείδητης γνώσης και διασώζει το άνοιγμα στο μέλλον, μέσα από την επιστροφή του παρελθόντος. Εγχειρήματα φαινομενικά σε αντιπαράθεση τέμνονται σε βασικά τους σημεία. Η μεταβίβαση στο πρόσωπο του δασκάλου φέρνει στην επιφάνεια τις σχέσεις του υποκειμένου με τον άλλο. Οι αντιμεταβιβαστικές κινήσεις του δασκάλου απαντούν εν αγνοία του. Αγάπη, μίσος, βία, απόρριψη, έρχονται στο προσκήνιο της παιδαγωγικής σχέσης. Το παιχνίδι της επιθυμίας των εταίρων της παιδαγωγικής σχέσης δείχνει να επηρεάζει ως υπόγειο ποτάμι τα όσα συμβαίνουν στο πεδίο της μάθησης, γεννώντας επιθυμία ή άρνηση γι' αυτή. Τέλος, ο εκπαιδευτικός έχει να κάνει με τη δυναμική της ομάδας-τάξης, ενίοτε εκρηκτική, την οποία οφείλει να χειριστεί, λαμβάνοντας υπόψη του προβολές, ταυτίσεις και εξιδανικεύσεις και αποφεύγοντας το σκόπελο μιας κυριαρχικής σχέσης εξουσίας. Ξεκινώντας από αυτό που μπορούμε να γνωρίσουμε πάνω στο παιχνίδι των επιθυμιών, στα μεταβιβαστικά φαινόμενα και στις σχέσεις ισχύος στην τάξη, μήπως γίνεται δυνατό να κατανοήσουμε και να διαχειριστούμε καλύτερα τις δυσκολίες τις οποίες αντιμετωπίζουν οι εκπαιδευτικοί στην τάξη; Τα κείμενα που παρατίθενται αποτελούν τη βάση μιας επιμορφωτικής εργασίας για εκπαιδευτικούς όλων των βαθμίδων.



Περιεχόμενα

Εισαγωγή || Το παιχνίδι των επιθυμιών || Η μεταβίβαση || Εξουσία και ομάδα || Επιμόρφωση και ψυχανάλυση || Κείμενα: Περί παιδαγωγικού και ψυχαναλυτικού, Το παιδί για το δάσκαλο, Επιθυμία για γνώση και μεταβίβαση, Περί επιρροής, Γύρω από τη λειτουργία της ομάδας || Συμπληρωματική βιβλιογραφία