Φιλόδημος: Περί παρρησίας

«...πολλές φορές, συγχισμένοι από την επιτίμηση δεν αντιλαμβάνονται τη φρόνηση. Κάποτε νομίζουν ότι ο θεραπευτής παραλογίζεται επιτιμώντας τους ενώ δεν έχουν σφάλει, ή ότι παρέβλεψε κάτι από αυτά που ακόμη και ένας σοφός ενδέχεται να παραβλέψει, ή ότι είναι μεν πιο συνετός, αλλά δεν τους αγαπά ή τους μισεί ή τους φθονεί...».
Ένα μικρό απόσπασμα μιας πρώιμης, αρχαιοελληνικής ψυχοθεραπευτικής πραγματείας. Η επικούρεια μέθοδος της παρρησίας, μακρυνός πρόγονος της ψυχανάλυσης, απαιτούσε «να λέγονται όλα από όλους», στα πλαίσια ομαδικών συνεδριών. Στο "Περί παρρησίας" του Φιλόδημου, ανακαλύπτουμε -έστω, σε αποσπασματική μορφή- την ψυχοθεραπευτική μέθοδο που εφαρμοζόταν στην αρχαιότητα από τους Επικούρειους.

Το "Περί παρρησίας" είναι ένα από τα έργα που περιλαμβάνονται στους Πάπυρους του Ερκουλάνεουμ (Ηράκλειο), πόλης που το 69 μ.Χ. αφανίστηκε από την έκρηξη του Βεζούβιου. Οι αμέτρητοι πάπυροι σώζονται σε απανθρακωμένη μορφή, ωστόσο με τις νέες τεχνολογίες η ανάγνωσή τους είναι πλέον εφικτή -αν και ιδιαίτερα επίπονη- και το έργο της αποκατάστασης των κείμενων τους συνεχίζεται, με τη συνδρομή μιας πλειάδας ειδικών και επιστημόνων.