Η πολιτική οικονομία της ασφάλειας και της άμυνας

Η αξία της ασφάλειας και της άμυνας για μια κοινωνία και ένα έθνος-κράτος είναι ύψιστης σημασίας και προτεραιότητα, και με αυτό τον τρόπο θα πρέπει να αντιμετωπίζεται κάθε φορά. Η σύγχρονη διεθνής πραγματικότητα επιβάλλει τη γνώση του παρελθόντος μέσα από τη βιωματική αλήθεια των δρώντων και των αλληλεπιδράσεων που συντελούνται ανάμεσά τους. Η δημιουργία τριβών μεταξύ των εμπλεκομένων είναι σχεδόν αναπόφευκτη και για αυτόν τον λόγο η έγκαιρη διάγνωσή τους αποτελεί πρόκληση και αναγκαιότητα. Η ορθή ανάλυση των δεδομένων και η ιεράρχηση των ρυθμιστικών παραγόντων μέσα στο διεθνές περιβάλλον θα μπορεί να συμβάλλει στη βέλτιστη στοχοθέτηση και στον μετέπειτα ρεαλιστικό σχεδιασμό της ενδεδειγμένης στρατηγικής προς εξυπηρέτηση των ζωτικών συμφερόντων ενός κράτους.

Η πολιτική οικονομία της ασφάλειας και της άμυνας μπορεί να περιγραφεί με ποικίλλους τρόπους και να ιδωθεί μέσα από διαφορετικές οπτικές. Στη σημερινή εποχή στην οποία το διεθνές σύστημα χαρακτηρίζεται από αυξανόμενη πολυπολικότητα και οι διεθνείς εξελίξεις λαμβάνουν χώρα με μεγαλύτερη ταχύτητα από ό,τι στον προηγούμενο αιώνα τα ζητήματα που άπτονται της εθνικής ασφάλειας για τους βασικούς δρώντες φαίνεται να αποκτούν ιδιαίτερη σημασία. Επιπρόσθετα, γίνεται αντιληπτή η χρησιμότητα ενδυνάμωσης της ιστορικής μνήμης και ταυτόχρονα αποφυγής της ιστορικής λήθης με σκοπό να μην επαναληφθούν εκ νέου τραγικά λάθη του παρελθόντος που πιθανόν θα θέσουν σε κίνδυνο την εύρυθμη λειτουργία και την ύπαρξη του ίδιου του κράτους.

«… Στο πόνημα του ο συγγραφέας πραγματεύεται τη μεταψυχροπολεμική εποχή και τη συσχέτιση της πολιτικής οικονομίας με την άμυνα και την ασφάλεια. Η θεματική καλύπτεται περιφερειακά και παγκόσμια μέσα από το πρίσμα της ρεαλιστικής θεώρησης με έμφαση στις πολιτικές των μεγάλων ανερχόμενων και επεκτατικών δυνάμεων, χρησιμοποιώντας πέραν της σύνθεσης και ανάλυσης και περιπτωσιολογικά παραδείγματα για συμπλήρωση και τεκμηρίωση των επιχειρημάτων του. Ουσιαστικά, ο συγγραφέας επιχειρεί ένα δύσκολο εγχείρημα: καλύπτει μια μεταβατική περίοδο στο διακρατικό σύστημα από τον διπολισμό σε κάτι άλλο με επίκεντρο το μείζον και διαχρονικό ζήτημα της ασφάλειας. Τι μπορεί να είναι αυτό; Το πολυπολικό της περιόδου προ του Β ? Παγκοσμίου πολέμου που το χαρακτηρίζει η εικοσαετής κρίση του 1919-1939 και η οποία οδήγησε σε πόλεμο στην Ευρώπη ή κάτι παραπλήσιο της περιόδου του Α ? Παγκοσμίου πολέμου που είχε επίσης οδηγήσει και πάλι σε πόλεμο στην Ευρώπη; Ένα μπορεί να λεχθεί με σιγουριά: το διακρατικό σύστημα οδεύει «πίσω στον μέλλον», με τα γνωστά χαρακτηριστικά της καχυποψίας, των ανταγωνισμών, της αστάθειας, της ανασφάλειας, των εξοπλισμών, των πολέμων επιλογής (δηλαδή επιδρομικών πολέμων) και των κοινώς νεοϊμπεριαλιστικών πρακτικών και επιδιώξεων» (Μάριος Ευρυβιάδης, Πρόλογος).