Ρεπορτάζ κάτω απ΄την κρεμάλα

Το «400» ήταν ο τόπος όπου μπορούσες να κάνεις την πιο βαθιά γνωριμία μ' αυτό το πλάσμα που λέγεται άνθρωπος. Εδώ η γειτονιά με το θάνατο ξεγύμνωνε τον καθένα, κι αυτούς που στο αριστερό τους μπράτσο φορούσαν μια κόκκινη ταινία, δηλαδή τους κομμουνιστές, κι αυτούς που ήταν ύποπτοι για συνεργασία με τους κομμουνιστές, κι αυτούς που φρουρούσαν και που κάπου εκεί σ' ένα διπλανό δωμάτιο έπαιρναν μέρος στην ανάκριση. Εκεί, στην ανάκριση, κάθε λέξη μπορούσε να είναι υπεράσπιση ή όπλο. Μα στο «400» δεν μπορούσες να κρυφτείς πίσω από λόγια. Εδώ δε ζυγίζονταν όσα είχες πει, μα όσα ήταν μέσα σου. Κι εκεί μέσα, στο βάθος του εαυτού σου, δεν απέμενε παρά το πιο βασικό. Όλα τα δευτερεύοντα που χρησίμευαν για να εξευγενίζουν, να εξασθενούν ή να ομορφαίνουν τα βασικά γνωρίσματα του χαρακτήρα σου έπεφταν μεμιάς, λες και τ' άρπαζε ο σίφουνας που προηγείται από το θάνατο. Δεν έμενε παρά μόνο το υποκείμενο και το κατηγόρημα: Ο πιστός αντιστέκεται. Ο προδότης προδίνει. Ο μικροαστός απελπίζεται. Ο ήρωας μάχεται. Μέσα στον κάθε άνθρωπο υπάρχει δύναμη και αδυναμία. Θάρρος και φόβος. Σταθερότητα και δισταγμός. Καθαρότητα και βρομιά. Κι εδώ δεν απέμενε πια παρά το ένα από τα δύο. Ή τούτο ή εκείνο.