Φύλο, φεμινισμός και μετάφραση

Το βιβλίο περιλαμβάνει έντεκα θεμελιακά κείμενα της Luise von Flotow με θέμα το φύλο, τον φεμινισμό και τη μετάφραση. Η επιλογή των κειμένων έγινε από κοινού με τη συγγραφέα και καλύπτουν 30 χρόνια αφοσιωμένης έρευνας, επιτρέποντας να διαφανούν πτυχές του μετασχηματισμού της σκέψης μιας από τις κύριες στοχάστριες της φεμινιστικής μετάφρασης και πλέον σημαντικές φωνές στις μεταφραστικές σπουδές. Λαμβάνοντας μάλιστα υπόψη την απουσία μεγάλου αριθμού έργων στα ελληνικά, το παρόν φιλοδοξεί να παρουσιάσει τις προσεγγίσεις και τις εξελίξεις της φεμινιστικής μετάφρασης και στη χώρα μας. Η Flotow μας θυμίζει γιατί το φύλο, η γλώσσα και η μετάφραση μας αφορούν άμεσα και γιατί έχουν και θα έχουν πάντοτε σημασία. Ο όρος «φεμινιστική μετάφραση» συνεπάγεται την επιλογή συγκεκριμένων κειμένων για μετάφραση, ενώ ταυτόχρονα άλλα κείμενα παραμερίζονται και συνειδητά δεν μεταφράζονται. Συνεπάγεται ότι όλα τα εμπλεκόμενα μέρη (μεταφράστριες/τές, επιμελήτριες/τές, εκδότριες/τες) συνεργάζονται για να διασφαλίσουν ότι μια φεμινιστική μετάφραση χρησιμοποιεί γλώσσα συμπεριληπτική ως προς τις γυναίκες σε ένα συγκεκριμένο πολιτισμικό συγκείμενο, προσαρμόζοντας τους κανόνες της γραμματικής, χρησιμοποιώντας ορολογία και γλώσσα που σέβονται τις γυναίκες, καθιστώντας τες ορατές στο κείμενο, επινοώντας νεολογισμούς, και υιοθετώντας άλλες δημιουργικές προσεγγίσεις με στόχο να καταστεί το ξένο υλικό προσβάσιμο και ουσιαστικό σε ένα νέο περιβάλλον. Η φεμινιστική μετάφραση δίνει στο μεταφράζον υποκείμενο χώρο απαραίτητο για να εξηγήσει και να σχολιάσει τις επιλογές του, ή για να προσθέσει προλογικά σημειώματα και επίμετρα στα οποία μπορεί να διατυπώσει τις απόψεις του και τα συναισθήματά του για το υπό μετάφραση έργο. Το τελευταίο καθιστά τη μετάφραση μια κοινή εμπειρία μεταξύ του συγγράφοντος υποκειμένου, του μεταφράζοντος υποκειμένου και του αναγνωστικού κοινού λαμβάνοντας υπόψη ότι κανένα κείμενο δεν είναι απόλυτο, αλλά μπορεί πάντοτε να διαβαστεί, ερμηνευτεί, κατανοηθεί και να εφαρμοστεί διαφορετικά. • Η Luise von Flotow είναι καθηγήτρια Μεταφραστικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο της Οττάβα στον Καναδά. • Η Βασιλική Μήσιου είναι επίκουρη καθηγήτρια του Τμήματος Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας ΑΠΘ.