Εγχειρίδιο επιδημιολογίας

Η Επιδημιολογία έχει σκοπό την προαγωγή της γνωστικής βάσης όχι μόνο της κοινωνικής αλλά και της κλινικής Ιατρικής, δηλαδή της επιστημονικής Ιατρικής στο σύνολό της. Τα γνωστικά αντικείμενα και των δύο μορφών Ιατρικής, δηλαδή η διάγνωση, η αιτιόγνωση και η πρόγνωση, είναι «συναρτήσεις συχνότητας» που θεμελιώνονται στα πορίσματα της επιδημιολογικής έρευνας. Η βιο-ιατρική ή καλύτερα η ιατρο-βιολογική έρευνα, θεωρούμενη και ως «βασική», ανήκει στη Βιολογία και όχι στην Ιατρική.


Η εφαρμοσμένη ιατρική έρευνα είναι στην ουσία και κατά τη μορφή της επιδημιολογική. Η καλή κατανόηση των βασικών εννοιών και αρχών της Επιδημιολογίας αποτελεί βασική προϋπόθεση για την ευρύτερη και βαθύτερη κατανόηση του εννοιολογικού περιεχομένου των τριών ιατρικών γνώσεων (διά-, αιτιό-, πρό- γνωση) που συνιστούν τη βάση της εφαρμογής ορθολογικής φροντίδας υγείας (πρόληψης, θεραπείας, αποκατάστασης) τόσο σε επίπεδο ατόμου (κλινική Ιατρική) όσο και σε επίπεδο κοινότητας (κοινοτική Ιατρική).


Η ιατρική εκπαίδευση θα πρέπει να συλλάβει το νέο αυτόν προσανατολισμό και να εγκαταλείψει την παραδοσιακή φλεξνεριανή εκπαίδευση. Η εκπαιδευτική επιμονή αποκλειστικά στην οντολογική αναγωγή της Ιατρικής στη Βιολογία (βιολογισμός), που βασίζεται σε μεταφυσικές αντιλήψεις για τη φύση του κόσμου, θα πρέπει να ενσωματωθεί σε μια πολυεπίπεδη γνωστική προσέγγιση με οργανική μονάδα την Επιδημιολογία. Η γνώση του κύκλου του Krebs ή του τύπου της πενικιλίνης δεν βοήθησε, όπως λέγεται, κανέναν ιατρό στην επιλογή μιας ορθολογικής παρέμβασης. Το επίπεδο ανάλυσης των «καταστάσεων υγείας» δεν πρέπει να επιλέγεται με οντολογικές προκαταλήψεις, αλλά με κριτήριο τη γνωστική παραγωγικότητα των θεωριών. Το «ιατρικό φαινόμενο» δεν είναι πλήρως κατανοητό μόνο με βιολογικούς όρους.


Το βιβλίο που πρόσφατα κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις ΒΗΤΑ είναι χρήσιμο στους επιστήμονες υγείας που βασίζονται στη γνώση και κατ’ επέκταση στις ενδείξεις που προέρχονται από ορθά σχεδιασμένες μελέτες για την εφαρμογή ορθολογικής φροντίδας υγείας.