Φυσιολογία φυτών

Η επαρκής γνώση της φυσιολογίας κάθε οργανισμού αποτελεί προϋπόθεση για την επιτυχή διαχείρισή του. Τις τελευταίες δεκαετίες, οι τεχνικές της Μοριακής Βιολογίας έχουν επιτρέψει να απαντηθούν το «πώς» και το «γιατί» πολλών φυσιολογικών φαινομένων σε όλους τους οργανισμούς, συμπεριλαμβανομένων των φυτών. Έτσι, η κλασική Φυσιολογία Φυτών συμπληρώνεται με σημαντικές πληροφορίες Μοριακής Φυσιολογίας, που επιτρέπουν όχι μόνο την πληρέστερη κατανόηση των φυσιολογικών φαινομένων αλλά και την αξιοποίηση της νέας γνώσης σε ποικίλες βιοτεχνολογικές εφαρμογές.
Το βιβλίο αυτό είναι καρπός της συντονισμένης συλλογικής προσπάθειας οκτώ πανεπιστημιακών δασκάλων από πέντε Α.Ε.Ι. της χώρας για την παρουσίαση όχι μόνο των παραδοσιακών μας γνώσεων αλλά και των πρόσφατων ερευνητικών αποτελεσμάτων στον τομέα αυτό. Έτσι, το βιβλίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως διδακτικό σύγγραμμα για προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς φοιτητές, ως πηγή ενημέρωσης των ερευνητών, των βιολόγων και των γεωτεχνικών για τις τελευταίες εξελίξεις στη Φυσιολογία Φυτών, αλλά και από κάθε αναγνώστη με ειδικό ενδιαφέρον σε συγκεκριμένα θέματα.

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1. ΤΟ ΦΥΤΙΚΟ ΚΥΤΤΑΡΟ

1. Εισαγωγή-Γενικά χαρακτηριστικά

2. Διαφορές του φυτικού κυττάρου από το ζωικό

3. Υποκυτταρικά οργανίδια

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2. ΠΡΟΣΛΗΨΗ ΚΑΙ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΝΕΡΟΥ

1. Εισαγωγή

2. Μηχανισμοί μετακίνησης του νερού

3. Η ταχύτητα μετακίνησης του νερού και οι παρεμβαλλόμενες από το φυτό αντιστάσεις

4. Η πορεία του νερού μέσα στο φυτό

5. Διαπνοή και στόματα: Η εξάτμιση και διαφυγή του νερού στην ατμόσφαιρα

6. Παράγοντες που επιδρούν στις στοματικές κινήσεις

7. Υπάρχει κάποιο προσαρμοστικό πλεονέκτημα για τη διαπνοή;

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3. ΠΡΟΣΛΗΨΗ ΚΑΙ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΙΟΝΤΩΝ

1. Εισαγωγή

2. Ριζόσφαιρα

3. Ανόργανα στοιχεία στο έδαφος

4. Το ριζικό σύστημα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4. ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΒΙΟΜΟΡΙΩΝ

1. Εισαγωγή

2. Δομή του φλοιώματος

3. Μεταφορά των προϊόντων της φωτοσύνθεσης

4. Μηχανισμός μεταφοράς

5. Εκφόρτωση του φλοιώματος

6. Ταχύτητα ροής των φωτοσυνθετικών προϊόντων στο φλοίωμα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5. ΦΩΤΟΣΥΝΘΕΣΗ Ι: ΜΕΤΑΤΡΟΠΗ ΤΗΣ ΗΛΙΑΚΗΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ ΣΕ

ΧΗΜΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ

1. Εισαγωγή

2. Σύντομη ιστορική αναδρομή

3. Σύσταση, δομή και οργάνωση του φωτοσυνθετικού μηχανισμού

4. Μηχανισμός της φωτοσυνθετικής διαδικασίας

5. Μοριακή βιολογία του φωτοσυνθετικού μηχανισμού

6. Φωτοανάπτυξη του φωτοσυνθετικού μηχανισμού

7. Φωτοπροσαρμογή

8. Φωτοαναστολή

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6. ΦΩΤΟΣΥΝΘΕΣΗ ΙΙ: ΒΙΟΧΗΜΙΚΕΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ

1. Εισαγωγή

2. Η αντίδραση Blackman και τα σχετικά δεδομένα

3. Τρόποι δεσμεύσεως και αναγωγής του CO2 στα φυτά

4. Φωτοαναπνοή

5. Επίδραση του περιβάλλοντος στη φωτοσύνθεση

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7. ΑΝΑΠΝΟΗ ΚΑΙ ΑΝΑΕΡΟΒΙΩΣΗ

1. Εισαγωγή

2. Γλυκόλυση

3. Ο κύκλος του Krebs

4. Οξειδωτική φωσφορυλίωση στα μιτοχόνδρια

5. Η μεταβολική οδός των φωσφοπεντοζών

6. Παραγωγή δομικών βιομορίων

7. Παράγοντες που επιδρούν στην αναπνοή των φυτικών κυττάρων

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8. ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΑΖΩΤΟΥ

1. Εισαγωγή-Κύκλος του αζώτου

2. Δέσμευση ατμοσφαιρικού αζώτου

3. Πρόσληψη αζώτου

4. Αναγωγή νιτρικών ιόντων

5. Αφομοίωση αμμωνίας

6. Σύνθεση απαραίτητων αμινοξέων

7. Κύκλος Krebs–Henseleit (κύκλος της ουρίας)

8. Σύνθεση πολυαμινών

9. Χρήση αμμωνιακών και νιτρικών λιπασμάτων από τα φυτά

10. Διάγνωση των αναγκών των φυτών σε λιπάσματα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9. ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ ΛΙΠΙΔΙΩΝ

1. Εισαγωγή

2. Λίπη και έλαια

3. Μεταβολισμός των λιπιδίων

4. Φυτικά λιπίδια ως δεύτερα μηνύματα

5. Υμενίνες, φελλίνες και κήροι

6. Περιβαλλοντικοί παράγοντες και λιπίδια

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 10. ΔΕΥΤΕΡΟΓΕΝΗΣ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ

1. Δευτερογενής μεταβολισμός και άμυνα των φυτών

2. Ομάδες δευτερογενών μεταβολιτών

3. Συμβολή των δευτερογενών μεταβολιτών στην αμυντική θωράκιση των φυτών

4. Ρύθμιση του δευτερογενούς μεταβολισμού

5. Άλλοι ρόλοι των δευτερογενών μεταβολιτών

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 11. ΦΥΤΟΟΡΜΟΝΕΣ & ΑΛΛΑ ΒΙΟΜΟΡΙΑ ΜΕ ΟΡΜΟΝΙΚΗ ΔΡΑΣΗ

1. Εισαγωγή

2. Αυξίνες

3. Κυτοκινίνες

4. Γιββερελλίνες

5. Αιθυλένιο

6. Αμπσισσικό οξύ

7. Βιομόρια με ορμονική δράση

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 12. ΜΟΡΦΟΓΕΝΕΣΗ

1. Εισαγωγή

2. Υποδοχή και μεταφορά σήματος

3. Αύξηση

4. Κυτταρική διαίρεση

5. Ανάπτυξη

6. Δημιουργία μορφών

7. Βλάστηση σπερμάτων

8. Μεριστώματα

9. Ανάπτυξη φύλλων και μεσογονατίων

10. Ριζογένεση

11. Ανθογένεση

12. Δημιουργία γαμετόφυτων

13. Επικονίαση

14. Γονιμοποίηση

15. Εμβρυογένεση

16. Ανάπτυξη σπέρματος

17. Λήθαργος

18. Αύξηση και ωρίμανση των καρπών

19. Προγραμματισμένος κυτταρικός θάνατος

20. Γήρανση

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 13. ΦΩΤΟΒΙΟΛΟΓΙΑ

1. Φωτονιακή πληροφορία και φωτοελεγχόμενες αποκρίσεις

2. Φωτοϋποδοχείς

3. Αλυσίδες μεταφοράς φωτονιακού σήματος

4. Φωτοελεγχόμενες αποκρίσεις-Αλληλεπίδραση φωτοϋποδοχέων

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 14. ΒΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΡΥΘΜΟΙ

1. Εισαγωγή

2. Ημερήσιοι (ή κιρκαδικοί) ρυθμοί

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 15. ΚΙΝΗΣΕΙΣ ΦΥΤΩΝ

1. Εισαγωγή

2. Αντίληψη και μεταγωγή σήματος σε κινήσεις φυτικών οργάνων

3. Οι τροπισμοί και η σημασία τους

4. Οι ψηλαφίσεις οφείλονται σε μηχανισμούς ρύθμισης της ανάπτυξης νεαρών οργάνων

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 16. ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΑΒΙΟΤΙΚΩΝ ΚΑΤΑΠΟΝΗΣΕΩΝ

1. Εισαγωγή

2. Αντιδράσεις των φυτών σε αβιοτικές καταπονήσεις

3. Αναγνώριση και μεταγωγή σήματος

4. Μοριακή αντίδραση του φυτού σε δυσμενή περιβάλλοντα

5. Η οξειδωτική καταπόνηση ως ρυθμιστής της αντίδρασης του φυτού στο περιβάλλον

6. Αντιδράσεις του φυτού σε μεμονωμένες καταπονήσεις

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 17. ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΦΥΤΩΝ

1. Εισαγωγή

2. Μη μοριακές βιοτεχνολογικές μέθοδοι

3. Καλλιέργειες φυτικών κυττάρων

4. Σωματική εμβρυογένεση

5. Παραγωγή απλοειδών φυτών-Καλλιέργεια ανθικών μερών

6. Καλλιέργεια ενδοσπέρμιων-Παραγωγή τριπλοειδών φυτών

7. Γονιμοποίηση in vitro

8. Καλλιέργεια ζυγωτικών εμβρύων

9. Τεχνολογία πρωτοπλαστών-Σωματικός υβριδισμός

10. Σωμακλωνική παραλλακτικότητα

11. Μεταλλαξιγένεση

12. Παραγωγή φυτικού υλικού απαλλαγμένου από ιώσεις

13. Κρυοσυντήρηση

14. Δημιουργία τράπεζας γενετικού υλικού in vitro

15. Μοριακή ταυτοποίηση γενοτύπων

16. Γενετική τροποποίηση φυτών