Εγχειρίδιο ειδικού ενοχικού δικαίου

Η νέα επικαιροποιημένη έκδοση του Εγχειριδίου Ειδικού Ενοχικού Δικαίου κατέστη αναγκαία, προκειμένου να ενταχθούν σ’ αυτό οι εν τω μεταξύ νομοθετικές αλλαγές και να ληφθούν υπόψη τα πορίσματα της πρόσφατης νομολογίας των δικαστηρίων μας.

Η πιο σημαντική νομοθετική μεταβολή επήλθε ασφαλώς στο δίκαιο της πώλησης με τον πρόσφατο ν. 4967/2022, ο οποίος μετέφερε στο ελληνικό δίκαιο τις «δίδυμες» Οδηγίες 2019/771 και 2019/770 ΕΚ. Συγκεκριμένα, με τα άρθρα 33 επ. του ν. 4967/2022 αναμορφώθηκε το δίκαιο της ευθύνης του πωλητή για πραγματικά ελαττώματα (βλ. τις νέες ΑΚ 534 επ.), ενώ με τα άρθρα 3-32 του ίδιου νόμου ρυθμίσθηκαν ειδικά, χωρίς ενσωμάτωση στον Αστικό Κώδικα, ορισμένες πτυχές της πώλησης αμιγώς ψηφιακού περιεχομένου ή υπηρεσίας. Οι νέες αυτές ρυθμίσεις έχουν ευρύτατο πεδίο εφαρμογής, καθώς – σε αντίθεση με τις παραπάνω Οδηγίες – καταλαμβάνουν κάθε πώληση, είτε ο αντισυμβαλλόμενος του πωλητή υπάγεται στην έννοια του καταναλωτή είτε όχι. Βασικά χαρακτηριστικά του νέου δικαίου της πώλησης είναι η διαμόρφωση μιας ενιαίας και διευρυμένης (σε σχέση με το προϊσχύον νομοθετικό καθεστώς) υποχρέωσης του πωλητή να παραδώσει στον αγοραστή το αντικείμενο της πώλησης κατά τρόπο που να ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις της σύμβασης και του νόμου· η αναδιαμόρφωση των δικαιωμάτων που παρέχει ο νόμος στον αγοραστή, όταν ο πωλητής παραβιάζει την παραπάνω υποχρέωση· και η συμπερίληψη ειδικών κανόνων, προκειμένου να καλυφθούν οι ιδιαιτερότητες της πώλησης ψηφιακών αγαθών και υπηρεσιών.

Πέραν αυτού, αλλαγές που ενδιαφέρουν την ύλη του Ειδικού Ενοχικού Δικαίου εντοπίζονται και σε άλλα νομοθετήματα. Ενδεικτικά αναφέρονται οι τροποποιήσεις που επήλθαν στον ν. 2251/1994 για την προστασία του καταναλωτή (γενίκευση της στενής έννοιας του καταναλωτή, ριζική αναμόρφωση των ρυθμίσεων που αφορούν στις συμβάσεις εκτός εμπορικού καταστήματος και τις συμβάσεις από απόσταση, νέες ρυθμίσεις για τις καταναλωτικές πωλήσεις)· ο Γενικός Κανονισμός για την Προστασία Προσωπικών Δεδομένων και η σχετική ελληνική εφαρμοστική νομοθεσία (ν. 4624/2019) που δημιούργησαν νέο τοπίο στην ευθύνη από την παράνομη επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα· η κατάργηση των ελάχιστων ορίων χρηματικής ικανοποίησης λόγω ηθικής βλάβης, τα οποία προβλέπονταν σε αρκετές νομοθετικές διατάξεις· η ανανέωση του νομοθετικού πλαισίου για τη στεγαστική πίστη· καθώς και ο νέος Πτωχευτικός Κώδικας (ν. 4738/2020), ο οποίος περιέλαβε νέες μορφές συμβιβασμού. Παράλληλα, νομοθετικές παρεμβάσεις υπέστη και ο ΚΠολΔ, πρωτίστως με τον ν. 4335/2015 αλλά και με σειρά νεότερων νομοθετημάτων.

Τέλος, στην ανά χείρας έκδοση του βιβλίου καταβάλλεται προσπάθεια να φωτιστούν ορισμένοι νέοι προβληματισμοί που αναπτύχθηκαν κατά τα τελευταία έτη στη νομική επιστήμη και σε διάλογο με τη νομολογία. Εδώ υπάγονται λ.χ. το ζήτημα της εφαρμογής του θεσμού της χρησικτησίας στην ανάκληση της δωρεάς· η επικαιροποίηση της έννοιας της «οικογένειας» στο πεδίο της χρηματικής ικανοποίησης λόγω ψυχικής οδύνης (ΑΚ 932)· το περιεχόμενο και τα όρια της «διευρυμένης» έννοιας του παρανόμου στην ΑΚ 914.

Με το ανωτέρω περιεχόμενο, το παρόν βιβλίο καθίσταται το πλέον επικαιροποιημένο και σύγχρονο σύγγραμμα του Ειδικού Ενοχικού Δικαίου, πολύτιμο βοήθημα για δικαστές, δικηγόρους, υποψηφίους της Εθνικής Σχολής Δικαστικών Λειτουργών και φοιτητές.