Κατάχρηση δικαιώματος στο Κληρονομικό Δίκαιο

Oι δικαιοηθικές αρχές του Κληρονομικού Δικαίου αντανακλούν στον κοινωνικό και οικονομικό σκοπό του κληρονομικού δικαιώματος, η υπέρβαση του οποίου καθιστά την άσκηση του δικαιώματος καταχρηστική. Σε αυτό το πλαίσιο, η νομική αντιμετώπιση των συμπεριφορών του κληρονόμου –υπό το πρίσμα της θεμελιώδους διάταξης της ΑΚ 281 περί απαγόρευσης καταχρηστικής άσκησης δικαιώματος– αποτελεί πρακτικό ζήτημα που χρήζει ανάλυσης και ερμηνείας.

Ενόψει των παραπάνω, σκοπό και αντικείμενο του έργου αποτελεί η μελέτη της απαγόρευσης κατάχρησης δικαιώματος ως περιορισμού του κληρονομικού δικαιώματος, δυνητικά συμπληρωματικού προς την κληρονομική αναξιότητα. Περαιτέρω, το παρόν αποσκοπεί να συμβάλει στη γενική θεωρία περί απαγόρευσης κατάχρησης δικαιώματος, με έμφαση στις εφαρμογές της στο Κληρονομικό Δίκαιο, ως ειδικό κλάδο του Αστικού Δικαίου.

Ειδικότερα, η μελέτη διαρθρώνεται σε έξι κεφάλαια. Αντικείμενο του πρώτου κεφαλαίου αποτελεί το θεωρητικό υπόβαθρο της απαγόρευσης κατάχρησης δικαιώματος. Το δεύτερο κεφάλαιο είναι αφιερωμένο στην έννοια του κληρονομικού δικαιώματος και στην τελολογική σύνδεσή του με τις δικαιοηθικές αρχές του Κληρονομικού Δικαίου. Το τρίτο κεφάλαιο της μελέτης ασχολείται με τον θεσμό της κληρονομικής αναξιότητας ως περιορισμού του κληρονομικού δικαιώματος. Το τέταρτο κεφάλαιο αντιμετωπίζει την απαγόρευση κατάχρησης κληρονομικού δικαιώματος και στο πέμπτο κεφάλαιο επιχειρείται η συσχέτιση της κληρονομικής αναξιότητας και της απαγόρευσης κατάχρησης. Τέλος, το έκτο κεφάλαιο είναι αφιερωμένο στην απαγόρευση κατάχρησης δικαιώματος ως μέσο άμυνας προς αντίκρουση αγωγών του Κληρονομικού Δικαίου, και, ειδικότερα, της αγωγής αναγνώρισης ακυρότητας διαθήκης ( 13), ακύρωσης διαθήκης ( 14), συνεισφοράς ( 15), μέμψης άστοργης δωρεάς (16), κήρυξης κληρονομικής αναξιότητας (17) και αναγνώρισης ακυρότητας διάθεσης της κληρονομίας από τον βεβαρημένο με καταπίστευμα κληρονόμο ( 18).

Το έργο ολοκληρώνεται με την παράθεση πλούσιων και κρίσιμων συμπερασμάτων, που στόχο έχουν την επίλυση κρίσιμων ζητημάτων που ανακύπτουν σε πρακτικό επίπεδο, καθώς και μια σειρά από προτεινόμενες νομοθετικές μεταβολές.

Επιμέλεια σειράς: Βαλτούδης, Αναστάσιος || Καραμπάτζος, Αντώνιος || Καρύμπαλη - Τσίπτσιου, Γιάννα || Κιτσαράς, Λάμπρος Ι. || Παπαδοπούλου - Κλαμαρή, Δήμητρα Α. || Φίλιος, Χρίστος Π.