Τα ορυκτά στη ζωή μας

Από το ξεβαμμένο τζιν μας ώς τη διαυγή μπίρα μας, από την τηλεόρασή μας ώς την οδοντόκρεμά μας, από το αυτοκίνητό μας ώς τα πορσελάνινα φλιτζάνια του τσαγιού, από τα είδη υγιεινής ώς το ρίμελ των ματιών, από την ταπετσαρία των τοίχων ώς το ψυγείο μας, τα ορυκτά υπάρχουν στη ζωή μας κι εμείς ζούμε μαζί τους, έστω κι αν δεν το ξέρουμε.

Μια συναρπαστική και αποκαλυπτική περιπλάνηση στον κόσμο των ορυκτών, ένας απολαυστικός διάλογος για τις φοβίες μας, τις προκαταλήψεις μας, τις περιβαλλοντολογικές ανησυχίες μας.

Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου

ΚΡΙΤΙΚΗ



Στην καθημερινή μας ζωή οι εφαρμογές τους είναι πολλές. Είτε έχουν να κάνουν με το πετροπλυμένο τζιν μας και την οδοντόκρεμα που χρησιμοποιούμε είτε με το ρίμελ, το ψυγείο και τα φλιτζάνια του τσαγιού, τα ορυκτά παίζουν καθοριστικό ρόλο στην ποιότητα ζωής του σύγχρονου ανθρώπου. Το βιβλίο του Γιώργου Γεωργιάδη Τα ορυκτά στη ζωή μας αναδεικνύει ακριβώς αυτή τη συμβολή τους στην εξυπηρέτηση των αναγκών μας. Εχοντας μορφή διαλόγου, το βιβλίο εκτείνεται στις φοβίες μας σε σχέση με τα ορυκτά, τις προκαταλήψεις μας αλλά και τις περιβαλλοντικές μας ανησυχίες. Καλύπτει, δηλαδή, με επάρκεια ολόκληρο το φάσμα εξόρυξης, μεταφοράς, κατεργασίας και χρησιμοποίησης των χρυσοφόρων αυτών για την οικονομία υλικών. Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Ενδεικτικά αναφέρουμε μερικές από τις χρήσεις των ορυκτών: στα πορσελάνινα σκεύη χρησιμοποιούνται άστριος, χαλαζίας και καολίνης· στα γυαλικά άστριος και χαλαζιακή άμμος· στα αλουμινένια κουφώματα βωξίτης· στα συνθετικά κουφώματα τάλκης· στα χρώματα βαφής ανθρακικό ασβέστιο, καολίνης, βαρύτης και διοξείδιο του τιτανίου· στις ζωοτροφές ανθρακικό ασβέστιο και λευκόλιθος· στα μαχαιροπίρουνα ανοξείδωτος χάλυβας, νικελιούχα σιδηρομεταλλεύματα και χρωμίτης· στα τηλεκοντρόλ πυρολουσίτης και στις μπαταρίες τους μαγγάνιο.

Και ο κατάλογος δεν έχει τέλος: τα ξυραφάκια γίνονται από ανοξείδωτο χάλυβα, τα γυαλιά οράσεως από υπερκαθαρό χαλαζία, τα απορρυπαντικά από βόρακα και μπεντονίτη, τα σκεύη μαγειρικής πιρέξ από βόρακα, το χαρτί από ανθρακικό ασβέστιο, τάλκη, καολίνη και διοξείδιο του τιτανίου, το χαρτί ταπετσαρίας από μίκα, ο θερμοσυσσωρευτής από δουνίτη και ολιβινίτη. Και ακόμη: το φιλτράρισμα της μπίρας γίνεται από γη διατόμων και εκείνο των βρώσιμων λαδιών από γη διατόμων, περλίτη και ατταπουλγκίτη. Ενώ στο αυτοκίνητό μας οι εφαρμογές τους καλύπτουν ένα μεγάλο φάσμα: στα πλαστικά μέρη συμμετοχή έχουν ο καολίνης, το ανθρακικό ασβέστιο, η ένυδρη μαγνησία, ο τάλκης, η μίκα, ο χουντίτης-υδρομαγνησίτης, ο βολλαστονίτης και ο βερμικουλίτης. Τι θα κάναμε χωρίς τα ορυκτά; H απάντηση έρχεται καταπέλτης: Ελάχιστα. Μόνο που θα πρέπει οι βλαπτικές παρενέργειές τους στον άνθρωπο να περιορίζονται στο ελάχιστο με την ενδεδειγμένη κατεργασία. Και η εξόρυξη και η εκμετάλλευσή τους να γίνονται με μέτρο για να μην εξαντληθούν τα κοιτάσματα. Οι επόμενες γενιές θα χρειαστούν και εκείνες τις υπηρεσίες των ορυκτών σε έναν κόσμο που όσο πάει εξαρτάται όλο και περισσότερο από τους καρπούς που ωρίμασαν εκατομμύρια χρόνια στα σπλάχνα της γης.



ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΧΟΥΛΙΑΡΑΚΗΣ

ΤΟ ΒΗΜΑ, 01-02-2004