Οι αθλητικοί αγώνες και η άμεση δημοκρατία στα Κουλέντια Μονεμβασίας

Τα Κουλέντια Μονεμβασίας υπήρξαν ένας πολυσήμαντος κόμβος του λαϊκού πολιτισμού πανελλήνιας εμβέλειας. Μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1960 οι άνδρες των Κουλεντίων πραγματοποιούσαν καθημερινά αθλητικούς αγώνες. Πήγαιναν στους αγώνες και επέστρεφαν από αυτούς τραγουδώντας δημοτική ποίηση, Ερωτόκριτο και αργότερα ρεμπέτικα. Τα αγωνίσματα αυτά για τα οποία οι Κουλεντιανοί ισχυρίζονται πως συνεχίζονται από την αρχαία Ελλάδα δεν σταμάτησαν ποτέ ούτε στις επώδυνες συνθήκες της Κατοχής και του Εμφυλίου πολέμου.

Υπάρχει το μοναδικό φαινόμενο όλοι οι κάτοικοι, γνωρίζουν και τραγουδούν το αριστούργημα του Κορνάρου. Οι γυναίκες χρησιμοποιούσαν συστηματικά την φιλοσοφική έννοια «αυτεξούσιον», στοιχείο το οποίο υποδεικνύει μια πρόωρη φεμινιστική συνείδηση. Η έννοια «αυτεξούσιον» υπάρχει και στον Ερωτόκριτο,ενώ χρησιμοποιείται ακόμα και σήμερα από τις παλαιότερες γυναίκες της Κρήτης. Στα Κουλέντια λειτουργούσε έως τις αρχές του 1960 μια μορφή Άμεσης Δημοκρατίας, στην οποία γυναίκες και άντρες συνεδρίαζαν και αποφάσιζαν για όλα τα θέματα δια βοής, ανεξαρτήτως καθεστώτος στο κεντρικό πολιτικό σύστημα. Παράλληλα τα Κουλέντια αν και συντηρητικών πολιτικών απόψεων με απόφαση της συνέλευσής τους το 1950-51, περίοδο του σκληρού μετεμφυλιακού κράτους, συγκρούονται και κατατροπώνουν την ένοπλη χωροφυλακή της Μονεμβασίας. Ο συγγραφέας ερευνά το φαινόμενο της Άμεσης Δημοκρατίας στην Λακωνία, εντοπίζει την λειτουργία της προεπαναστατικά. Πολιτισμική μήτρα διεθνούς εμβέλειας την περίοδο του Βυζαντίου και της Ενετοκρατίας είναι η Μονεμβασία, η οποία μετέχει επικεφαλής των Λακώνων στα επαναστατικά κινήματα των Κρητικών κατά των Ενετών και των Οθωμανών. Οι φιλόσοφοι της Λακωνίας συνεργάζονται με τους Κρήτες φιλοσόφους. Διερευνώνται πλευρές σχέσεων μεταξύ Κρήτης και Λακωνίας. Εξετάζεται τέλος ο λαϊκός πολιτισμός από μία φιλοσοφική ματιά.