Εθνοπολιτισμικές συγκρούσεις στη φυλακή

Το 1996 το Υπουργείο Δικαιοσύνης συνέστησε μια ομάδα εργασίας, αποτελούμενη από νομικούς και κοινωνικούς επιστήμονες, για να μελετήσει από κοντά τις σχέσεις μεταξύ Ελλήνων και ξένων κρατουμένων. Η δρ Αριάδνη Γερούκη υπήρξε η κύρια ερευνήτρια και συντονίστρια αυτής της ομάδος.

Στο βιβλίο γίνεται η παρουσίαση των αποτελεσμάτων της διεπιστημονικής έρευνας που διεξήχθη τελικά το 1997 στη φυλακή των Διαβατών, με θέμα τις συγκρουσιακές σχέσεις μεταξύ των διαφόρων εθνοπολιτισμικών ομάδων που συγχρωτίζονται μέσα στο χώρο της φυλακής.

Για πρώτη φορά «ακούγεται» και καταγράφεται η γνώμη των ίδιων των κρατουμένων για τους άλλους συγκρατούμενούς τους, αλλά και για τις ιδιαίτερες συνθήκες κράτησής τους, μέσα από έναν συνδυασμό της ερευνητικής μεθόδου της προσωπικής συνέντευξης και του ανώνυμου ερωτηματολογίου.

452 φάκελοι κρατουμένων διερευνήθηκαν, 30 αλλοδαποί κρατούμενοι συμμετείχαν σε συνεδρίες συνεντεύξεων, με τη βοήθεια διερμηνέων, και 470 ερωτηματολόγια διανεμήθηκαν στο σύνολο του έγκλειστου πληθυσμού, κατά το διάστημα Φεβρ.-Ιουλ. 1977. Η ποσοτική επεξεργασία των δεδομένων αυτών σε Η/Υ καθώς και η ποιοτική ανάλυση του περιεχομένου των συνεντεύξεων, οδήγησαν σε διαπιστώσεις σχετικά με την εμφάνιση επιθετικότητας στις ενδο-ομαδικές και δια-ομαδικές σχέσεις, σε συνάρτηση με το σύστημα αξιών και τις ιδιαιτερότητες της κάθε ομάδας.

Τελικά, μεταξύ των παραγόντων που ευνοούν την εκδήλωση βίαιων περιστατικών μέσα στη φυλακή, περισσότερο φαίνεται να ευθύνονται αυτοί που έχουν να κάμουν με τις συνθήκες του εγκλεισμού, αυτού καθαυτού και λιγότερο οι παράγοντες που αφορούν τις σχέσεις μεταξύ των ομάδων.