Ο επίπονος, αντιδραστικός εκμοντερνισμός της Ελλάδας

Η Αρχιτεκτονική γεννήθηκε για να υπηρετήσει ιδεολογικούς σκοπούς. Αναδείχθηκε σε τέχνη ή επιστήμη μέσα από την ανάγκη για κατασκευή ναών, παλατιών και μνημείων, ενώ όταν επεκτάθηκε στην οργάνωση του χώρου για τις ανάγκες ευρύτερων κοινωνικών στρωμάτων, αυτό σχεδόν πάντα γινόταν για να εξασφαλιστούν -με όρους βιοπολιτικής και βιοεξουσίας- οι απαραίτητες λειτουργικές προϋποθέσεις συμβίωσης μεγάλων πληθυσμών.
Αν το πρόσφατο εκσυγχρονιστικό πρόταγμα της κρίσης έχει ενσωματωμένη ως αυτονόητη την κατάφαση στη μεταμοντέρνα συνθήκη -κατάφαση που εμπεδώθηκε κατά τις δεκαετίες του 1990 και του 2000, δηλαδή την περίοδο του τέλους της Ιστορίας και της διαφαινόμενης οικονομικής σύγκλισης της Ελλάδας με την κεντρική Ευρώπη-, η μεταπολεμική εκδοχή του εκμοντερνιστικού οράματος ήταν εξαρχής διαποτισμένη από την επίδρασή του -εισαγόμενου επίσης- αντιδραστικού Μοντερνισμού της δεκαετίας του 1930, ενός ρεύματος που υμνούσε την τεχνολογία και την εκβιομηχάνιση, επιζητώντας να τα διαχωρίσει από την καπιταλιστική ωφελιμιστική λογική, υποτάσσοντάς τα σε μια μεταφυσική εθνικιστική ιδεολογική κατασκευή, και του οποίου οι εκπρόσωποι και διαχειρίστηκαν από θέσεις εξουσίας τη μεταπολεμική ανασυγκρότηση της χώρας.
Εκεί οφείλουμε την πρόσδεση -αδιαχώριστη έκτοτε- μιας εκδοχής της ελληνικότητας στο εκσυγχρονιστικό αφήγημα, καθώς και τη δημοφιλή αντιστροφή της που θέλει το αυθεντικά ελληνικό -απόρροια του φωτός και του τοπίου- να είναι εξ ορισμού μοντέρνο, ή μάλλον αρχέτυπο του μοντέρνου. Στη μεταμοντέρνα περίοδο -μαζί με την υποχώρηση του μαχητικού πνεύματος και της κοινωνικής στόχευσης του Μοντερνισμού προς όφελος της λογικής της πρωτοπορίας και της καινοτομίας ως αυτοσκοπού-, το προαναφερθέν ιδεολόγημα έδωσε άφθονο έτοιμο υλικό για την παραγωγή -και τη θεωρητική υποστήριξη- μεγάλου αριθμού σκηνογραφικού χαρακτήρα αρχιτεκτονικών υπερβολών, σε περίοπτα σημεία των ελληνικών πόλεων.