Παντρολογήματα

Με τα "Παντρολογήματα" ο Γκόγκολ σατυρίζει την καινούργια τάξη των μικροαστών - τους μικρέμπορους και δημόσιους υπαλλήλους - που μόλις είχε αρχίσει να διαμορφώνεται, ύστερ' από τις φειδωλές μεταρρυθμίσεις του τσάρου Αλέξανδρου Α΄. Κυρίαρχα στοιχεία της νεοσύστατης αυτής τάξης, η μικροψυχία, το συμφέρον κι ένας στενοκέφαλος συντηρητισμός. Σ' αυτήν τη γκροτέσκα διακωμώδηση των ηθών της μικροαστικής ζωής, στα "Παντρολογήματα", παρουσιάζονται τύποι αλλόκοτοι, μονομανείς με παράδοξες παρορμήσεις, που κινούνται σ' ένα χώρο παράλογο, σχεδόν μεταφυσικό. Ο Γκόγκολ, χωρίς ν' ακολουθεί τους μηχανισμούς και την αποσπασματική αλληγορία του παράλογου θεάτρου, είναι φανερό ότι στα έργα του μεταφέρει βαθύτερους υποκειμενικούς συγκλονισμούς και ο εξπρεσιονισμός του σε χαρακτήρες και καταστάσεις ταυτίζεται συχνά με τη φόρμα του παραλόγου. [...]