Οι όμιλοι επιχειρήσεων ανάμεσα στην πραγματική οικονομία και τη νομική δογματική

Η εξέλιξη των ομίλων επιχειρήσεων σε μείζονος κλίμακας συντελεστή της επιχειρηματικής πραγματικότητας, πέραν του εμφανούς οικονομικού στίγματος, βρίσκει σαφή νομική επιβεβαίωση. Η κατάσταση που διαμορφώνεται από τη δραστηριότητα και την αλληλεπίδρασή τους με άλλα υποκείμενα της έννομης τάξης θέτει προκλήσεις τόσο ως προς τη συνεπή και συνεκτική εφαρμογή του ιδιωτικού και, ιδίως, του αστικού δικαίου, αλλά και ως προς το δικαιοθεωρητικό του υπόβαθρο.

Στο παρόν έργο επιλέχθηκαν κρίσιμες περιπτώσεις, με σκοπό τη διερεύνηση για τον εντοπισμό των κοινών αρχέτυπων σχημάτων που χρησιμεύουν στην πρόσληψη της φύσης, αλλά και της λειτουργίας του ομιλικού σχήματος από νομική σκοπιά. Η ανάλυση, νομοθετικής και νομολογιακής προέλευσης, περιπτώσεων στις οποίες επιστρατεύονται ad hoc instrumenta για την αντιμετώπιση των ομιλικών θεμάτων προκύπτει αποκαλυπτική. Ως ειδικότερο, πλην όμως κεφαλαιώδους σημασίας ζήτημα, αναδεικνύεται η διάκριση και κατανομή της ευθύνης μεταξύ των ομιλικών οντοτήτων σε σχέση με τις απαιτήσεις τρίτων. Το θέμα τίθεται, ιδίως, ως προς τη δυνατότητα θεμελίωσης και οριοθέτησης της ευθύνης της μητρικής έναντι των δανειστών της θυγατρικής της. Υπ’ αυτή την έννοια, παρίσταται επιβεβλημένη και εξετάζεται εδώ η συμβολή των γενικής εφαρμογής μηχανισμών και λόγων ευθύνης του αστικού δικαίου. Παράλληλα, εξετάζονται κρίσιμοι συσχετισμοί με τις έννοιες του νομικού προσώπου και της νομικής προσωπικότητας.

Η ανάπτυξη αυτών, και ακόμα ειδικότερων ζητημάτων, οδηγεί σε κρίσιμα συμπεράσματα και φέρνει στην επιφάνεια σημαντικά από συστηματική άποψη και θεσμική συνοχή προβλήματα, που οδηγούν στο συμπέρασμα ότι το ομιλικό σχήμα, το οποίο χαρακτηρίζεται από τον ενιαίο τρόπο λειτουργίας του, αντιμετωπίζεται νομικά ως ένα ιδιόμορφο και ιδιαίτερο νομικό μόρφωμα.