Ο υπερκριτής (Δεμένο)

"Ο υπερκριτής" είναι το κορυφαίο λογοτεχνικό και φιλοσοφικό έργο του Γκραθιάν. Αποτελείται από τρία μέρη με τίτλους: «Στην άνοιξη της παιδικής ηλικίας και στο καλοκαίρι της νεανικής» το πρώτο, "Στο φθινόπωρο της ανδρικής ηλικίας" το δεύτερο και "Στο χειμώνα των γηρατειών" το τρίτο. Και τα τρία αυτά μέρη, που εκδόθηκαν χωριστά το 'να απ' τ' άλλο, με αντίστοιχες χρονολογίες έκδοσης το 1651, το 1653 και το 1657, προσφέρουν μια αλληγορική άποψη της ζωής σε φόρμα μυθιστορηματική.
Η διήγηση και στα τρία περιστρέφεται γύρω απ' τις περιπέτειες που ζουν οι δύο πρωταγωνιστές του μυθιστορήματος, ο Αντρένιο και ο Κριτίλο, σύμβολα της ανθρώπινης φύσης, με τον αυθορμητισμό και την ορμητικότητά της ο πρώτος, με την περισυλλογή και τη συνετή δράση ο δεύτερος. Τους χωρίζει, άλλωστε, αρκετή διαφορά ηλικίας, αν σκεφτεί κανείς ότι ο Κριτίλο, ναυαγός όντας, καταφεύγει σε κάποιο ερημονήσι, όπου βρίσκει τον Αντρένιο, παιδάκι εγκαταλειμμένο ποιος ξέρει υπό ποιες συνθήκες σε ημιάγρια κατάσταση, και το παίρνει υπό την προστασία του. [...]