Ο άλλος ύπνος

Ποιος είναι αυτός ο άλλος ύπνος στον οποίο δεν είμαστε βυθισμένοι όπως στον πρώτο απ' τον οποίο βγαίνουμε όταν ο ίδιος έχει ολοκληρώσει την χορταστική ή στερητική του διαδρομή, και μας επιτρέπει να επιστρέψουμε στην εγρήγορση; Ποιος είναι αυτός ο άλλος ύπνος που, για να βγούμε απ' αυτόν, πρέπει εμείς οι ίδιοι να ξυπνήσουμε τον εαυτό μας, ή να παρέμβει κάποιο γεγονός ή πρόσωπο που δεν προέρχονται απ' τον κόσμο αυτού του ύπνου αλλά τον αντιστρατεύονται γιατί εκπροσωπούν την αντίθεσή τους στην έξοδό μας απ' αυτόν;

H αυτογνωσία, γιατί περί αυτής πρόκειται, περιγράφεται απ' τον Julien Green σ' αυτό το γραμμικό και λιτό αφήγημα όπως της αξίζει: ως η αναγκαία προϋπόθεση για να μην χάσει κανείς την ζωή του, έστω κι αν χρειαστεί, και συνήθως χρειάζεται, να συνεχίσει, όπως ο Nτενί, τον δρόμο του, κάτω από ανθισμένα δέντρα και μέσα στο καλοκαιρινό φώς, μόνος αλλά αυτοτελής, γενναιόδωρος με τον κόσμο και ευγνώμων στον εαυτό του.

Από τον εκδότη.

Κριτική:

Ο Ζιλιέν Γκριν υπήρξε συγγραφέας ταγμένος στην αυτοπαρατήρηση: σε δεκαοκτώ τόμους εκτείνεται το journal intime του, το προσωπικό του ημερολόγιο, δημοσιευμένο μεταξύ 1926 και 1996, όπου καταγράφεται, μέρα προς μέρα, «η επί ογδόντα χρόνια αναζήτηση της πνευματικής και αισθησιακής του ταυτότητας». Το σύντομο αυτό αφήγημα δεν διαφέρει πολύ, ως προς το ύφος και το ήθος, από την ημερολογιακή εκμυστήρευση: πρωτοπρόσωπη αφήγηση, λεπτομερής καταγραφή των διαδοχικών μεταλλαγών του βλέμματος, των αισθημάτων, των διαθέσεων. Ο έφηβος ήρωας αφυπνίζεται σταδιακά από τον «άλλο ύπνο», αυτή τη βαθιά εν εγρηγόρσει ύπνωση της παιδικής ηλικίας, και ιχνηλατεί όλα όσα τον συνθέτουν μέσα από τις απώλειες - πρώτα του πατέρα, ύστερα της μητέρας του - τις διαψεύσεις, το πρώτο, λανθασμένης κατεύθυνσης, αισθηματικό σκίρτημα και, τέλος, την «ήρεμη συναίσθηση και αποδοχή της αλήθειας» της ερωτικής του φύσης, προσφέροντας επιτέλους «τον εαυτό του στον εαυτό του», καθώς σημειώνει στον πρόλογό του ο μεταφραστής. Αφυπνισμένος, μόνος, αλλά αυτάρκης στην αυτεπίγνωσή του, ο αφηγητής είναι έτοιμος πια να παραδοθεί στον μεγάλο κόσμο.

Κατερίνα Σχοινά, Βιβλιοθήκη, 9/5/2008